Manok: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
No edit summary |
m Ibinalik ang mga pagbabago ni 112.200.120.198 (Usapan) patungo sa huling rebisyon ni WayKurat |
||
Linya 17:
}}
Ang '''manok''' ([[wikang Ingles|Ingles]]: ''chicken'', [[wikang Kastila|Kastila]]: ''pollo'') ay isang uri ng domestikadong ibon na kadalasang kabilang sa mga pagkaing niluluto at inuulam ng [[tao]].<ref name=Lacquian>{{cite-Lacquian|Pollo, ''chicken''}}</ref>. '''Tandang''' (Ingles: ''rooster'', Kastila: ''gallo'') ang tawag sa [[lalaki]]ng manok, '''inahin''' (Ingles: ''hen'', Kastila: ''gallina'') naman ang sa babaeng manok, at '''sisiw''' (Ingles: ''chick'') para sa mga inakay o anak na ibon nito. Ang mabata-batang inahin (halimbawa, wala pang isang taon) ay tinatawag na '''dumalaga''' (Ingles: ''pullet''). Kapag mamula-mula o mala-ginto ang kulay ng tandang, tinatawag itong '''bulaw'''.<ref name=JETE/>
Kabilang ang mga manok sa mga [[poltri]]<ref name=JETE/>, mga ibong inaalagaan at pinalalaki para kainin. '''Manukan''' ang katawagan sa pook na alagaan ng mga manok sa bukid.<ref name=JETE>{{cite-JETE|Poltri, ''poultry'', bulaw}}</ref>
==Pinagmulan==
Ang mga domestikong manok ay nagmula mula sa [[Red Junglefowl]] (Gallus gallus) at siyentipikong inuuri bilang parehong species. Ang parehong ito ay malayang makakabuo ng supling. Ang kamakailang pagsisiyasat na henetiko ay nagpapakitang ang gene para sa dilaw na balat ng manok ay isinama sa mga domestikong ibon sa pamamgitan ng pagha-[[hybrid]] sa [[Grey Junglefowl]] (G. sonneratii). Ayon sa mga kamakailang pag-aaral, ang mga domestikong manaok ay may maraming mga pinagmulang pangina. May mga kladong matatagpuan sa Amerika, Europa, Gitnang Silangan at Aprika na nagmula sa subkontinenteng Indiyano kung saan ang isang malaking bilang ng mga natatanging haplotype ay umiiral.Ang mga manok mula sa kulturang [[Harappan]] ng [[Lambak Indus]] noong 2500-2100 BCE sa ngayong Pakistan ay maaaring ang pangunahing pinagmulan ng malawak na pagkalat ng mga manok sa buong mundo.
== Tingnan din ==
*[[Poltri]]
== Mga sanggunian ==
{{reflist}}
[[Kaurian:Gallus]]
| |||