Julio Cesar: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
Gagokaung lahat |
m Ibinalik ang mga pagbabago ni 112.200.96.231 (Usapan) patungo sa huling rebisyon ni 49.144.104.50 |
||
Linya 15:
}}
Si '''
▲'''ulius Caesar Divus''' ('''CAIVS IVLIVS CAESAR''' sa Klasikong [[Wikang Latin|Latin]]) (Hulyo 12, ca. [[100 BCE]]–Marso 15, [[44 BCE]]) ay isang [[Sinaunang Roma|Romano]] pinunong militar at pampolitika. Susi siya sa pagbabagong-anyo ng [[Republikang Romano]] tungo sa pagiging [[Imperyong Romano]]. Ipinalawak ng kaniyang pagsakop ng [[Gallia]] ang daigdig Romano hanggang sa [[Dagat Atlantiko]] at nagbigay daan ito sa pagpapakilala ng mga impluwensiyang Romano sa ang ngayon ay [[Pransiya]], kung saan ang mga bunga nito ay kapuna-puna. Nagdulot din ito sa pagkalipol ng mga [[Pamilya ng mga wikang Keltik|wikang Keltik]] sa Gallia. Noong [[55 BCE]] inilunsad ng Caesar ang kauna-unahang paglusob ng mga Romano sa [[Dakilang Britanya|Britanya]].
Nakipaglaban at nanalo ang Caesar sa isang digmaang sibil na nag-iwan sa kaniya bilang tunay at kaisa-isang puno ng daigdig Romano. Nagsimula siya ng malawakang pagbabago ng lipunan at pamahalaang Romano. Iprinoklama siyang panghabambuhay na [[diktador]], at lubos niyang isinentralisa, o isinaisa, ang humihina at nagwawatak-watak nang pamahalaan ng Republika. Nakipagsabwatan ang kaibigan ng Caesar na si [[Marcus Junius Brutus|Marcus Brutus]] upang patayin siya nang pataksil sa pag-asang mailigtas ang Republika. Siya ay pinatay sa loob ng senado ng kanyang kaibigan na si brutus, pagpatay nang pataksil noong ''[[Ides of March]]'' ay nagsiklab ng panibagong digmaang sibil sa pagitan ng ''Caesarians''—[[Caesar Augustus|Octavianus]], Mark Antony ([[Marcus Antonius]]), at Marcus [[Marcus Aemilius Lepidus (triumvirate)|Lepidus]]—at ng mga Republikano—Brutus, [[Gajus Cassius Longinus|Cassius]], at [[Cicero]], kasama ng mga iba. Nagtapos ang alitang ito sa pagtagumpay ng Caesarians sa [[Labanan sa Fílippoi]], at sa pormal na pagtatatag ng [[Ikalawang Triumviratus]] nang sa pamamagitan ay kinontrol nina Octavianus, Antonius, at Lepidus ang Roma. Napatubog nanaman ang Roma sa isa pang digmaang sibil dahil sa tensiyon sa pagitan nina Octavianus at Antonius na nauwi sa pagkatalo ng pangalawa sa [[Labanan sa Actium]] at ang pag-iwan kay Octavianus bilang tunay at kaisa-isang pinuno ng daigdig Romano.
| |||