Elpidio Quirino: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
m Ibinalik ang mga pagbabago ni 121.54.54.167 (Usapan) patungo sa huling rebisyon ni Matiia
Linya 1:
{{Infobox President
| name = Elpidio Quirino
| image = Elpidio R Quirino.jpg
| order = Ika-6 na [[Pangulo ng Pilipinas]] <br> ''Ikalawang Pangulo ng Ikatlong Republika''
| term_start = 18 Abril 1948 (halal 30 Disyembre 1949)
| term_end = 30 Disyembre 1953
| vicepresident = [[Fernando Lopez]] (1949-1953)
| predecessor = [[Manuel Roxas]]
| successor = [[Ramon Magsaysay]]
| order2 = Ika-3 [[Pangalawang Pangulo ng Pilipinas]]<br>''Ikalawang Pangalawang Pangulo ng Komonwelt''<br>''Unang Pangalawang Pangulo ng Ikatlong Republika''
| term_start2 = 28 Mayo 1946
| term_end2 = 17 Abril 1948
| predecessor2 = [[Sergio Osmeña]]<ref>Hindi nagtalaga ang Kongreso ng Pangalawang Pangulo pagkaraang maging Pangulo ni Osmeña matapos ang panunungkulan ni Quezon bilang Pangulo, ayon sa Konstitusyon ng 1935.</ref>
| successor2 = [[Fernando Lopez]]<ref>Hindi nagtalaga ang Kongreso ng Pangalawang Pangulo pagkaraang maging Pangulo ni Quirino matapos ang panunungkulan ni Roxas bilang Pangulo, ayon sa Konstitusyon ng 1935</ref>
| president = [[Manuel Roxas]]
| order3 = [[Kagawaran ng Ugnayang Labas (Pilipinas)|Kalihim ng Ugnayang Labas]]|
| term_start3 = 16 Setyembre 1946
| term_end3 = 17 Abril 1948
| predecessor3 = ''Naibalik''<ref>Noong 16 Setyembre 1946, naglabas si Pangulong Manuel Roxas ng Kautusang Tagapagpaganap Bilang 18 (''Executive Order No. 18''), na nagbibigay ng organisasyon at operasyon ng Kagawaran ng Ugnayang Panlabas at Palingkurang Panlabas. Pangunahing mga tungkulin ng Kagawaran ng Ugnayang Panlabas noon ang tumulong sa rehabilitasyon pagkaraan ng digmaan, lumikha ng mga patakaran para sa promosyon ng negosyo, at muling maitatag ang ugnayang diplomatika sa karatig na mga bansa.</ref> |
| successor3 = Joaquin Miguel Elizalde
| birth_date = 16 Nobyembre 1890
| birth_place = [[Lungsod ng Vigan|Vigan]], [[Ilocos Sur]]
| dead = dead
| death_date = 29 Pebrero 1956
| death_place = [[Lungsod ng Quezon]]
| party = [[Partido Liberal (Pilipinas)|Liberal]]
| occupation = Abogado
| religion = [[Katoliko]]
}}
 
Si '''Elpidio Rivera Quirino''' (16 Nobyembre 1890&mdash;29 Pebrero 1956) ay isang politiko at ang ikaanim na [[Pangulo ng Pilipinas|Pangulo]] ng [[Pilipinas|Republika ng Pilipinas]] (17 Abril 1948-30 Disyembre 1953).
 
Isinilang si Quirino sa [[Vigan, Ilocos Sur]] noong 16 Nobyembre 1890 kina Mariano Quirino at Gregoria Rivera. Nagtapos siya ng abogasya sa Unibersidad ng Pilipinas (University of the Philippines) noong 1915.
 
Nahalal sa Kongreso noong 1919. Hinirang na Kalihim ng Pananalapi ni Gob. Hen. Murphy noong 1934 at naging kasapi ng "Constitutional Convention". Naging pangalawang pangulo siya ni [[Manuel Roxas]] noong 1946. At nanumpa bilang Pangulo pagkaraang mamatay si Roxas noong 17 Abril 1948.
Kinaharap ng administrasyong Quirino ang isang malubhang banta ng kilusang komunistang [[Huk]]balahap. Pinasimulan niya ang kampanya laban sa mga Huk. Bilang Pangulo, muli niyang itinayo ang ekonomiya ng bansa, pinaunlad niya ang pagsasaka, at mga industriya.
 
Tinalo ni [[Ramon Magsaysay]] sa kanyang ikawalang pagtakbo bilang pangulo. Namatay siya sa atake sa puso noong 29 Pebrero 1956 sa gulang na 66.
 
==Talambuhay==
===Maagang buhay===
Si Elipidio Quirino ay ipinanganak sa [[Vigan]], [[Ilocos Sur]] kina Don Mariano Quirino ng Caoayan, Ilocos Sur at Doña Gregoria Mendoza Rivera ng Agoo, La Union. Siya ay nag-aral sa Caoayan sa elemantarya, sa Vigan High School sa sekundarya at pagkatapos ay tumungo sa Maynila bilang junior computer technician sa Bureau of Lands at property clerk sa departamentong kapulisan ng Maynila. Nagtapos siya sa Manila High School noong 1911 at nakapasa sa pagsusulit ng serbisyong sibil. Noong 1915, siya ay nagtapos ng abugasya sa Unibersidad ng Pilipinas at nakapasa sa bar.
 
===Kongreso===
====Kinatawan====
Si Quirino ay nahalal sa Kapulungan ng mga Kinatawan mula 1919 hanggang 1925.
====Senado====
Siya ay nahalal na Senador mula 1925 hanggang 1931 bilang kinatawan ng Unang Distritong Senatoryal. Siya ay naglingkod bilang kalihim ng pananalapi at ng Interyor ng [[Komonwelt ng Pilipinas]]. Noong [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]], si Quirino ay muling nahalal sa Senado ngunit hindi nakapaglingkod hanggang 1945. Pagkatapos ng Ikalawang digmaang pandaigdig, si Quirino ay inilagay na Senate President pro tempore.
 
===Misyong pang-Kalayaan ng Pilipinas===
Noong 1934, si Quirino ay kasapi ng misyong pangkalayaan ng Pilipinas sa Washington, D.C., na pinamunuan ni [[Manuel L. Quezon]]. Nakamit nito ang pagpasa ng [[Kongreso ng Estados Unidos]] ng [[Batas Tydings–McDuffie]].
===Ikalawang Digmaang Pandaigdig===
Noong [[pananakop ng Hapones sa Pilipinas]], siya ay naging pinuno ng isang paghihimagsik laban sa mga Hapones ngunit siya ay nabihag at ipinabilanggo. Ang kanyang asawang si Alicia Syquia at tatlo sa kanilang anak ay pinatay ng mga Hapones.
 
===Pangalawang Pangulo===
Pagkatapos mapalaya ng mga Amerikano ang Pilipinas mula sa pananakop ng mga Hapones, ang [[Komonwelt ng Pilipinas]] ay ibinalik sa Pilipinas noong 27 Pebrero 1945 kung saan Pangulo si [[Sergio Osmeña]]. Noong Disyembre 1945, ang House Insular Affairs ng Kongreso ng Estados Unidos ay nagpasa ng isang resolusyon na nagtatakda sa halalang hindi pagkatapos ng Abril 30. Si [[Manuel Roxas]] ay tumakbo sa ilalim ng [[Partido Liberal]] na kanyang itinatag pagkatapos humiwalay sa Partido Nacionalista. Si Quirino ay napiling kasamang tatakbo ni Roxas. Nanalo sina Roxas at Quirino sa 1946 halalan ng pagkapangulo at pangalawang pangulo noong 23 Abril 1946. Si Quirino ay nahirang na Secretary of Foreign Affairs.
===Pangulo===
[[File:Elpidio Quirino during Manuel Roxas wake.jpg|thumb|Si Elpidio Quirino sa tabi ng kabaong ni [[Manuel Roxas]] noong 1948|right|200px]]
[[File:Qurinoinugration1948.jpg|thumb|right|Inaugurasyon ni Elpidio Quirino bilang Pangulo ng Pilipinas noong Abril 17, 1948 sa Council of State Room, Executive Building, Malacañang.]]
Si [[Manuel Roxas]] ay namatay noong 15 Abril 1948 sa atake sa puso sa tahanan ni Major General E.L. Eubank sa Clark Field, Pampanga pagkatapos manalumpati sa harap ng Sandatahang Panghimpapawid ng Estados Unidos. Dahil hindi pa tapos ang termino ni Roxas, siya ay hinalinhan ng Pangalawang Pangulong si Elpidio Quirino noong Abril 17, 1948. Nang sumunod na taon, si Quirino ay tumakbo sa ilalim ng partido Liberal at nahalal na Pangulo para sa apat na taong termino.
====Ekonomiya====
Sa ilalim ng termino ni Quirino, nagkaroon ng kahanga-hangang rekonstruksiyon ng ekonomiya pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, pangkalahatang paglago ng ekonomiya na 9.43 % at lumaking tulong pang ekonomiya mula sa Estados Unidos. Sa ilalim ni Quirino, maraming mga pabrika ang naitatag na nagpataas ng antas ng pagkakaroon ng trabaho at nagbigay sa bansa ng unang imprastrukturang industriyal. Sa pamamagitan ng mahigpit na mga patakaran ng pagtitipid, nagawa niyang patatagin ang piso at balansehin ang budget. Pinalawig ni Quirino ang mga sistemang irigasyon, ipinatayo ang mga plantang hydroelectric sa talong Maria Cristina at Bulacan upang lutasin ang problema sa kuryente sa Luzon, pinabuti ang mga lansangan, itinatag ang bangko sentral at pagbabangkong rural na nagpapautang sa mga magsasaka at negosyante. Nilikha ni Quirino ang Social Security Commission at ng President's Action Committee on Social Amelioration na nangangasiwa sa pagbibigay ng tulong, pautang, at kaginhawaan sa mga mahihirap na mamamayan. Ang kanyang programa ay kinabibilangan ng insurance para sa kawalang trabaho, pagtanda, aksidente at kapansanan, kalusugan, pang-ina at pagpapaginhawa ng estado.
 
Nabigo si Quirino na lutasin ang pagiging hindi pantay sa lupain at kayamanan lalo nasa mga malalayong pook na rural. Ang problemang ito ang paktor na nagtulak sa paghihimagsik ng [[Hukbalahap]].
 
====Mga pakikipag-ugnayan====
Ang pamahalaan ni Quirino ay nakipagpayapaan sa [[Hapon]] at ang Kasunduang Mutuwal ng Pagtatanggol sa pagitan ng Estados Unidos at Pilipinas ay pinagtibay noong 1951.
Sa ilalim ni Quirino, ang pamahalaan ay naharap sa malubhang banta ng [[Hukbalahap]] na orihinal na hukbong gerilyang laban sa [[Hapon]]. Ang pakikipagkasundo ni Qurino sa pinuno nitong si [[Luis Taruc]] ay nasira noong 1948. Hinirang ni Quirino ang kalihim ng pagtatanggol na si [[Ramon Magsaysay]] na sugpuin ang paghihimagsik na naisagawa sa pamamagitan ng labis na karahasan at pangako ng [[reporma sa lupain]].
 
====Akusasyon ng korupsiyon at tangkang impeachment====
Ang administrasyon ni Quirino ay nabahiran ng malawakang [[korupsiyon]]. Ang halalan ng pagkapangulo noong 1949 na kanyang napalunan ay isa sa mga hindi malinis na halalan sa kasaysayan ng Pilipinas. Siya ang kauna-unahang nakaupong pangulo ng Pilipinas na tinangkang [[impeachment|iimpeach]] at inakusahan ng paggamit ng mga pondong pampamahalaan upang ipaayos at bumili ng mga kasangkapan para sa Malacañang, [[nepotismo]] at pagpuslit ng diamante. Ang impeachment ay itinakwil ng komiteng pangkongreso dahil sa kawalan ng paktuwal at legal na basehan. Ang korupsiyon ang nagtulak kay [[Ramon Magsaysay]] na kumalas sa partido Liberal at tumakbo laban kay Quirino sa 1953 halalan ng pagkapangulo sa ilalim ng [[partido Nacionalista]].
 
===Kamatayan===
Pagkatapos matalo kay [[Ramon Magsaysay]] sa 1953 halalan ng pagkapangulo, si Quirino ay nagretiro mula sa politika noong 1953. Siya ay namatay noong Pebrero 29, 1956 sa atake sa puso. Siya ay inilibing sa Manila South Cemetery sa Makati.
 
== Sanggunian ==
{{reflist}}
 
{{succession box |
before= [[Manuel Roxas]] |
title= [[Pangulo ng Pilipinas]] |
years= 1948–1953 |
after= [[Ramon Magsaysay]]
}}
{{end box}}
 
{{Pangulong pro tempore ng Senado ng Pilipinas}}
{{Mga Pangalawang Pangulo ng Pilipinas}}
{{Mga Pangulo ng Pilipinas}}
 
{{DEFAULTSORT:Quirino, Elpidio}}