Altapresyon: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
m →‎Kawing panlabas: clean up, rm {{Link FA}}, {{Link GA}} using AWB
dagdag
Linya 14:
}}
 
Ang '''Altapresyonsukduldiin''' o '''altapresyon''' (Ingles: '''''Hypertension''''', dinadaglat na '''HTN''') o '''mataas na presyon ng dugo''', kung minsan ay '''arteryal na altapresyon''', ay isang [[Hindi gumagaling (sa medisina)|hindi gumagaling]] na [[Sakit|medikal na kondisyon]] kung saan ang [[presyon ng dugo]] sa [[malaking ugat|mga malaking ugat]] ay mataas. Ang pagtaas na ito ay kinakailangan ang puso na mas magtrabaho mabuti kaysa sa normal upang ikalat ang dugo sa pamamagitan ng daluyan ng dugo. Ang presyon ng dugo ay binubuo ng dalawang, systolic at diastolic na mga sukat, na depende kung ang kalamnan ng puso ay umiikli at humihigpit (systole) o mahinahon sa pagitan ng mga pagtibok (diastole). Ang normal na presyon ng dugo kapag nagpapahinga ay nasa loob ng pagitan ng 100–140 mmHg systolic (mataas na pagbasa) at 60–90 mmHg diastolic (nasa ibabang pagbasa). Magkakaroon ng mataas na presyon ng dugo kung ito ay patuloy na nasa o mataas sa 140/90 mmHg.
 
Ang altapresyon ay nauuri bilang [[altapresyon na patuloy at hindi malaman ang sanhi|primary (patuloy at hindi malaman ang sanhi) na altapresyon]] o [[secondary o altapresyon na pumapangalawa sa isang sakit]]. Humigit-kumulang na 90–95% ng mga kaso ay kinakategorya bilang "primary na altapresyon", na nangangahulugang mataas na presyon ng dugo na walang nakikitang nasa ilalim na medikal na sanhi.<ref name="pmid10645931">{{cite journal |author=Carretero OA, Oparil S |title=Essential hypertension. Part I: Definition and etiology |journal=Circulation |volume=101 |issue=3 |pages=329–35 |year=2000 |month=January |pmid=10645931 |url=http://circ.ahajournals.org/content/101/3/329.long |doi=10.1161/01.CIR.101.3.329}}</ref> Ang ibang mga kondisyon na nakakaapekto sa mga bato, mga malaking ugat, puso, o sistema ng endocrine ang sanhi ng 5–10% ng mga kaso (secondary o altapresyon na pumapangalawa sa isang sakit).