Look ng Guantánamo: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
Namayan (usapan | ambag)
→‎Kasaysayan: Inayos ang pagkakasulat
Tatak: Binago sa mobile Pagbabago sa web gamit mobile
Namayan (usapan | ambag)
→‎Kasaysayan: Inayos ang pagkakasulat
Tatak: Binago sa mobile Pagbabago sa web gamit mobile
Linya 14:
Dito kalaunang itinayo sa kanluran at silangang pampang ng look ang baseng pandagat na kolokyal na tinatawag na "GTMO" o "Gitmo" na may lawak na 116 km². Itinatag ito noong 1898, nang napasakamay ng Estados Unidos ang Cuba mula sa Espanya, pagkatapos ng Digmaang Kastila-Amerikano. Ipinaloob ng bagong tatag na [[protektorado]] ng Estados Unidos ang [[Susog Platt]] sa Saligang Batas nito. Noong Pebrero 23, 1903, ipinagkaloob ng unang [[Pangulo ng Cuba]] na si [[Tomás Estrada Palma]] ang isang panghabang-panahong paupa sa paligid ng Look ng Guantánamo. Kasama sa ipinagtibay ng Tratado ng Ugnayang Cubano–Amerikano ng 1903 na ang Estados Unidos na may layuning magkaroon ng baseng pandagat at pangkarbon ay may "ganap na hurisdiksiyon at kontrol" ng Look ng Guantánamo, habang kinikilala na mananatili sa Republika ng Cuba ang soberanya sa hulí.<ref>{{cite journal| first = Olga| last= Miranda Bravo| title = Vecinos Indeseables: La Base Yanqui en Guantánamo | journal = La Habana: Editorial Ciencias Sociales| date =1998| language = Kastila}}</ref>
 
Noong 1934, sa isang bagong Tratado ng Ugnayang Cubano–AmerikanCubano–Amerikano, ipinagpatibay-muli ang paupa; ipinagkaloob naman sa Cuba at mga kakalakalan nito ang kalayaang maglabas-masok sa look; binago ang bayad sa paupa mula sa $2,000 na U.S. gold coin at naging katumbas na halaga noong 1934 ng $4,085; at ginawang permanente ang paupa, maliban na lang kung mapagkasunduan ng dalawang pamahalaan na ihinto na ito o kaya'y lisanin na lang ng Estados Unidos ang base nito.<ref>{{cite journal| title = Destination Guantanamo Bay| url = http://avalon.law.yale.edu/20th_century/dip_cuba001.asp | publisher = Avalon Law Yale | accessdate = 2015-07-16}}</ref>
 
Nang matapos ang [[Himagsikang Cubano]], pinilit ni [[Pangulo ng Estados Unidos|Pangulo]]ng [[Dwight D. Eisenhower]] na hindi baguhinmabago ang katayuan ng base nitong Estados Unidos, sa kabila ng pagtutol ni [[Fidel Castro]]. Ayon kay Castro, mula noon, isang ulittseke pa lang kinuhaang ipinapalit ng pamahalaan ng Cuba angmula bayadsa mga tsekeng ibinayad ng pamahalaan ng Estados Unidos sabilang bayad upa nito,. atAni Castro, ito'y dahil sa kalituhan lamang noong simula ng makakaliwang rebolusyon. Ang mga natitirang tseke na nasa pangalan ng "Treasurer General of the Republic" ("Pangkalahatang Ingat-Yaman ng Republika") — isang titulong hindi na ginamit makaraan ang rebolusyon — ay nakasilid sa isang kaha ng mesa sa tanggapan ni Castro.<ref>{{cite news| url=http://www.reuters.com/article/latestCrisis/idUSN17200921|accessdate=2007-12-07|title=Castro: Cuba not cashing U.S. Guantanamo rent cheques | work=Reuters | first=Anthony | last=Boadle | date=2007-08-17 |language = Ingles}}</ref>
 
Nilalaban ni [[Alfred-Maurice de Zayas]] na ang kasunduan sa paupa noong 1903 ay puwersahang ipinataw sa Cuba, at ito'y isang tratado sa pagitan ng dalawang di-magkapatas, hindi na naaayon sa modernong pandaigdigang batas, at maaaring ipawalang-bisa [[ex nunc]]. Mayroon siyang anim na mungkahi upang magkaroon ng mapayapang kasunduan, kasama rito ang pagsunod sa prosesong nakabalangkas sa [[Vienna Convention on the Law of Treaties]].<ref>{{cite web| url = http://www.alfreddezayas.com/articles.shtml | title = The Status of Guantánamo Bay and the Status of the Detainees| publisher = University of British Columbia - Law | accessdate = Hulyo 2014}}</ref>