Komisyon sa Awdit: Pagkakaiba sa mga binago

| agency_name = Komisyon sa AwditAudit

| seal =LogoCommission COAon Audit.gifsvg

| seal_width = 150px

| seal_caption =Ang sagisag ng Komisyon sa AwditAudit

Ang '''Komisyon sa AwditAudit'''<ref>[http://www.seasite.niu.edu/tagalog/ang_1987_konstitusyon_ng_republi.htm#ARTIKULO%20IX ARTIKULO IX: ANG MGA KOMISYONG KONSTITUSYONAL], Ang 1987 Konstitusyon ng Republika ng Pilipinas.</ref> o '''Komisyon sa Pagsusuri'''<ref>{{cite news | title=TAKBO-TANIM SA 78TH CONVENTION NG PICPA, GAGANAPIN SA PUERTO PRINCESA | url=http://puertoprincesa.ph/?q=articles/takbo-tanim-sa-78th-convention-ng-picpa-gaganapin-sa-puerto-princesa | work=Puerto Princesa: The Official Website of the City Government | publisher=[[Puerto Princesa|Lungsod ng Puerto Princesa]] | date=9 Nobyembre 2015 | accessdate=8 Abril 2016 }}</ref> ('''COA)'''; ([[wikang Inggles|Inggles]]: ''Commission on Audit'') ay isang Makapangyarihang Institusyon sa Pagtutuos ng [[Pilipinas]].<ref>[http://www.coa.gov.ph Ano ang COA?]</ref> Ipinapahayag ng [[Saligang-batas ng Pilipinas]]<ref>Artikulo VIII (K), Sek. 1 , Ang Saligang-batas ng Republika ng Pilipinas</ref> ang kalayaang ito bilang tanggapang konstitusyonal, ipinagkakaloob ng mga kapangyarihang ito na magtuos ang lahat ng mga katuusan na sumasaklaw sa lahat ng mga rentas at gastos ng pamahalaan/mga gamit ng ari-arian ng pamahalaan at upang magtakda ng pagtutuos at mga tuntunin sa pagtutuos, ibinibigay ang pantanging kapangyarihan upang mapaliwanag ang sakop at mga pamamaraan ukol sa mga tuos nito, at ipinagbabawal ang mga nasa tagapagbatas ng anumang batas na magsasagawa ng hangganan ng sakop ng pagtutuos.

Ang Komisyon sa AwditAudit ay may kapangyarihan, namamahala, at tungkulin na magsuri, mag-awditaudit, at magsaayos ng lahat ng mga katuusan hinggil sa rentas at mga resibo ng, at mga gastos o gamit ng mga pondo at ari-arian, pag-aari o hawak ng tiwala ng, o hinggil sa, Pamahalaan, o anuman sa mga subdibisyon, mga ahensiya, o mga instrumentalidad, kabilang ang mga [[korporasyong pag-aari ng pamahalaan]] na may likas na karta, at sa isang batayan ng pagtatapos ng awditaudit:<ref>[http://www.lawphil.net/administ/coa/coa.html Mandated Functions of COA]</ref>

*mga tulad na entidad na di-pampamahalaan na tumatanggap ng tulong na pananalapi at natitirang halaga ng ari-arian, tuwiran o di-tuwiran, mula o sa pamamagitan ng Pamahalaan, na hiniling ng batas o ang institusyon na ipinagkalooban upang ipasa sa mga tulad na awditaudit bilang kondisyon ng subsidiya at ekidad. Gayumpaman, kung saan ang sistemang panloob sa pagkokontrol ng mga natuusang ahensiya ay di-sapat, ang Komisyon ay maaaring kumandili ng hangganan, kasama ang pansamantala o tanging paghahanda ng awditaudit, bilang kailangan at tumpak upang itama ang mga kakulangan. Dapat kinikipil nito ang mga pangkalahatang katuusan ng Pamahalaan at, ukol sa ilang panahon na maaaring ipagkaloob ng batas, ipangalagaan ang mga dokumento na nagpapatunay at ang mga iba pang dokumento na kumakandili hinggil doon.

Ang Komisyon ay may pantanging awtoridad, napapailalim sa mga limitasyon sa Artikulong ito, upang matiyak ang sakop ng awditaudit at pagsusuri nito, makapagtatag ang mga pamamaraan at ayos na nangangailangan para doon, at magpahayag sa madla ang katuusan at mga tuntunin at alintuntunin sa pagtutuos, kabilang ang mga nasa pag-iwas at pagtanggi ng paliban-liban, di-kailangan, labis, o maluhong gastos o mga gamit ng mga pondo at ari-arian ng pamahalaan.

Noong 1935, ang Tanggapan ng Pangkalahatang Pagtutuos (GAO), na pinamunuan ng Pangkalahatang Tagatuos, ay nangangasiwa na nanggagaling sa [[Saligang-batas ng Pilipinas|Saligang-batas]]. Ito ay may tungkulin sa pagsusuri, pag-aawditaaudit at pagsasaayos ng lahat ng mga katuusan, gayundin sa pagtutuos ng lahat ng mga pondong pagkakagastusan at mga ari-arian ng pamahalaan.

Noong [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]], itinuloy nang minimal ang gawain sa pagtutuos. Pagkatapos ng digmaan, ang Tanggapan ng Pangkalahatang Pagtutuos ay muling itinatag at naging kasalukuyang Komisyon sa AwditAudit sa ilalim ng [[Saligang-batas ng Pilipinas|1973 Saligang-batas]]. Kasabay sa pagkatatag, ang Pangkalahatang Tagatuos ay napalitan ng sama-samang pamamahala ng Tagapangulo at dalawang Komisyonado.

* [http://www.coa.gov.ph Opisyal na Pahina ng Komisyon sa AwditAudit]