San Mateo, Rizal: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
Rmdelacruz (usapan | ambag) m Mga pagbabaybay |
Rmdelacruz (usapan | ambag) Idinagdag ang kasaysayan |
||
Linya 52:
Ang '''San Mateo, Rizal''', '''Bayan ng San Mateo, Lalawigan ng Rizal''', o payak na '''San Mateo''' lamang ay isang unang klaseng urbanong munisipalidad ng [[Lalawigan ng Rizal]] sa [[Pilipinas]]. Nakalagak ito sa pulo ng [[Luzon]], at isa sa 13 mga munisipalidad at isang kabiserang [[lungsod]] na bumubuo sa Lalawigan ng Rizal, Rehiyon 4-A (Rehiyon ng Calabarzon) sa Katimugang Katagalugan ng Pilipinas. Kabahagi ang San Mateo ng [[Luzon|Paikot na Urbanong Lansangan ng Metro Luzon]] (''[[Luzon|Metro Luzon Urban Beltway]]'').
== Kasaysayan ==
May dalawang magkaibang salaysay tungkol sa pagkakatatag ng San Mateo. Ang una, ayon kay Padre Gaspar de San Agustin sa kanyang aklat na ''Conquistas de las Islas Filipinas'', ay ang pagtatatag ng mga Agustino sa bayan noong 1572. Sa ikalawang salaysay, sinasabing ipinadala ni [[Miguel López de Legazpi]] ang kanyang pamangking si [[Juan de Salcedo]] dalawang taon bago siya lumapag sa [[Maynila]]. Ito ay upang paghandaan ang pagpapasinaya ng lungsod na ginawa noong ika-24 ng Hunyo 1571.
Taong 1596 ng unang magkaroon ang bayan ng simbahan bagamat may salaysay na nagsasabing naitatag na ang Parokya ng San Mateo noon pang 1572. Ayon sa kasaysayang isinulat ng Agustinong nagngangalang Padre Cavada, taong 1596 ng itayo ang unang simbahan sa bansa sa katimugan ng kasalukuyang poblacion ng San Mateo. Ang apostol na si [[Mateo ang Ebanghelista|San Mateo]] ang naging patron ng simbahang ito.<ref>[http://news5.com.ph/top/F17D130144F24B1/1001 News5 Everywhere - TAGA-SAN MATEO, RIZAL KA BA?]. TV5 NETWORK, INC. Hinango noong Hulyo 11, 2016.</ref>
Isa pang salaysay ukol sa pagbibinyag ng pangalang San Mateo ay nagmula sa kuwento ng pagkakatagpo sa lugar na ngayon ay kinatatayuan ng bayan. Isa sa mga Kastilang nagliligid at marahil ay isang kapatas sapagkat siya ay may hawak na aklat sa isang kamay at panulat sa kabila ay nakatayo na animo'y isang imahen ng santo. Sa gayon, ang isang kasama ay tumawag at nagsabing,<blockquote>"Kaibigan, sa ayos mong iyan ay kamukha mo si San Mateo."</blockquote>Si San Mateo, sapagka't isa sa sinasabing sumulat ng [[Ebanghelyo]], ay inilalarawan na may hawak na aklat at pluma sa mga kamay.
== Heograpiya ==
Line 151 ⟶ 158:
== Mga Pook na Interesante ==
[[Talaksan:Diocesan Shrine of Our Lady of Aranzazu.jpg|left|thumb|215x215px|Dambana ng Mahal na Birhen ng Aranzazu]]
Sinasabing ang unang larawan ng Nuestra Señora de Aranzazu ay dinala sa Pilipinas lulan ng barkong galyon mula sa Oñate, Espanya kung saan sinasabing nagpakita ang Birhen ng Aranzazu. Sa kasalukuyan, matatagpuan sa San Mateo ang natatanging parokya sa Pilipinas na ipinangalan sa Birhen ng Aranzazu. Noong ika-4 ng Hunyo 2004, inihayag ang simbahan ng Aranzazu bilang Pangdiyosesis na Dambana ng Mahal na Birhen ng Aranzazu.<ref name=":1">[http://www.rizalprovince.ph/tourismsanmateo.html Rizal Provincial Government Official Website]. Provincial Government of Rizal. Hinango noong Hulyo 10, 2016.</ref>
Matatagpuan naman sa Pintong Bukawe ang Camp Sinai kung saan matatanaw ang Sierra Madre, [[Laguna de Bay]], at ang kalunsuran. Dito rin makikita ang mga tableta ng [[Sampung Utos ng Diyos|Sampung Utos]] na kasalukuyang pinakamalaki sa mundo.<ref name=":1" />
== Mga Sanggunian ==
| |||