Parthenon: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
m →‎Mga sanggunian: re-categorisation using AWB
No edit summary
Linya 38:
}}
[[File:Parthenon night view.jpg|thumb|250px|Night view]]
Ang '''Parthenon''' ({{lang-el|{{lang|grc|Παρθενών}}}}) ay isang [[templong Sinaunang Griyego]] sa [[Acropolis ng Atenas]], [[Gresya]] na inalay sa diyosang si [[Athena]] na itinuring ng mga mamamayan ng [[Atenas]] na kanilang patron. Ang pagtatayo nito ay nagsimula noong 447&nbsp;BCE nang ang [[Imperyong Ateniano]] ay nasa tugatog ng kapangyarihan nito. Ito ay nakumpleto noong 438&nbsp;BCE bagaman ang pagpapalamuti ng gusali ay nagpatuloy hanggang 432&nbsp;BCE. Ito ang pinakamahalagang nakaligtas na gusali ng [[Gresyang Klasiko]] na pangkalahatang itinuturing na kulminasyon ng [[orden na Doriko]]. Ang mga iskulturang pagpapalamuti ang itinuturing na ilang mga matataas na punto ng [[Sining sa Sinaunang Gresya]]. Ang Parthenon ay itinuturing na tumatagal na simbolo ng [[Sinaunang Gresya]], [[demokrasyang Ateniano]], kabihasnang kanluranin<ref>{{cite book | last = Beard| first = Mary| title = The Parthenon| publisher = Profile Books| year = 2010 | page = 118 | isbn = 1847650635}}</ref> at isa sa pinakadakilang mga monumentong pangkultura. Ang [[Kalihim ng Kultura at Turismo ng Gresya]] ay kasalukuyang nagsasagawa ng isang programa ng selektibong pagbabalik at muling pagtatayo upang masiguro ang katatagan ng parsiyal na nagibang istruktura.<ref name="venieri-acropolis">{{cite web|url=http://odysseus.culture.gr/h/3/eh351.jsp?obj_id=2384 |title=Acropolis of Athens |author=Ioanna Venieri |publisher=Hellenic Ministry of Culture |accessdate=2007-05-04}}</ref>
 
Ang mismong Parthenon ay pumalit sa mas matandang templo ni [[Athena]] na tinatawag ng mga historyan na pre-Parthenon o [[mas matandang Parthenon]] na nawasak sa [[mga digmaang Greko-Persiano|pananakop na Pesiano]] noong 480 BCE. Ang templo ay [[Arkeoastronomiya|arkeoastronomikal]] na nakalinya sa [[Hyades]].<ref>{{cite book
|title=Aitia, Astronomy and the timing of the Arrhephoria
|author=E. Boutsikas and R. Hannah
|year=February 2012
|publisher=The Annual of the British School at Athens, pp.1-13
}}</ref> Gaya ng karamihan ng mga templong Griyego, ang Parthenon ay ginamit bilang [[tesorerya]]. Sa isang panahon, ito ay nagsilbi ring isang tesorerya ng [[ligang Deliano]] na kalaunang naging [[Imperyong Ateniano]]. Noong ika-5 siglo CE, ang Parthenon ay ginawang simbahang [[Kristiyano]]. Pagkatapos ng [[Gresyang Ottoman|pananakop na Ottoman]], ang Parthenon ay naging isang [[moske]] sa mga simulang 1460. Noong Setyembre 26, 1687, ang tapunan ng munison sa gusali ay pinag-apoy ng pambobombang [[Republika ng Venice|Veneciano]]. Ang nagresultang pagsabog ay masidhing pumisala sa Parthenon at mga iskultura nito. Noong 1806, inalis ni [[Thomas Bruce, ika-7 earl ng Elgin]] ang ilan sa mga nakaligtas na iskultura sa pahintulot ng [[Imperyong Ottoman]]. Ang mga iskulturang ito na kilala bilang mga [[marmol na Elgin]] ay ipinagbili noong 1816 sa [[Museong British]] sa [[London]] kung saan ito ngayon nakatanghal.
==Mga sanggunian==
{{reflist}}
 
[[Kategorya:Mga gusali at estruktura ng Sinaunang Gresya]]