Unggoy: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
Elton (usapan | ambag)
m Ibinalik ang mga pagbabago ni 119.95.32.240 (Usapan) patungo sa huling rebisyon ni Tegel
Ang nilalalaman dahil may kulang na konti
Linya 1:
{{Taxobox
| name = Unggoy
| image = Monkey batu.jpg|200px
| image_caption = Isang uri ng unggoy.
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Mammalia]]
| ordo = [[Primates]]
| subordo = [[Haplorrhini]]
| infraordo = [[Simiiformes]]
| infraordo_authority = kabahagi
| subdivision_ranks = [[Pamilya (biyolohiya)|Mga pamilya]]
}}
 
Ang '''unggoy''' ay isang primado ng suborden na [[Haplorrhini]] at impraorden na [[simian]] na isang [[Lumang Daigdig na unggoy]] o isang [[Bagong Daigdig na unggoy]] ngunit hindi kasama ang mga [[Hominoidea|bakulaw]]. Sa kasalukuyan ay may mga 260 alam na nabubuhay na species ng unggoy. Ang marami sa mga ito ay nakatira sa mga puno bagaman may ilang species ng unggoy na pangunahing nakatira sa lupain gaya ng mga [[baboon]]. Ang mga unggoy ay pangkalahatang itinuturing na matalino. Hindi tulad ng mga [[bakulaw]] na walang buntot, ang mga unggoy ay karaniwang may [[buntot]]. Ang mga walang buntot na unggoy ay hindi tamang tinawag na mga "bakulaw" o "ape" gaya ng mga walang buntot na Barbary macaque na tinatawag na "Barbary ape". Ang mga [[Bagong Daigdig na unggoy]] (superpamilyang Ceboidea) ay inuuri sa loob ng pavorden na [[Platyrrhini]] samantalang ang mga [[Lumang Daigdig na unggoy]] (superpamilyang Cercopithecoidea) ay bahagi ng pavorden na [[Catarrhini]] na kinabibilangan ng mga [[hominoidea|hominoid]] na kinabibilangan ng mga tao. Dahil ang Lumang Daigdig na unggoy ay mas malapit sa mga [[hominoidea|hominoid]] kesa sa mga [[Bagong Daigdig na unggoy]], ang mga unggoy ay hindi isang unitaryong (monophyletic) pangkat.
 
==Klasipikasyon==
[[File:Saimiri sciureus-1 Luc Viatour.jpg|right|thumb|[[Common squirrel monkey]]]]
[[File:Macaca fascicularis in Lopburi.JPG|right|thumb|[[Crab-eating macaque]] in [[Thailand]]]]
{{cladogram|title=Phylogeny of living (extant) primates
|caption=Ang mga unggoy (sa mga berdeng bracket) ay hindi isang [[Monophyly|pangkat monophyletic]] dahil hindi nila isinasama ang mga [[hominoidea|hominoid]].
|clades=
{{Barlabel|labelwidth=4.5|size=5|at=2.5|label=mga unggoy|colour=green
|cladogram=
{{Cladex|style=font-size:100%; line-height:90%; width:34em;
|label1= mga primado 
|1={{Cladex
|label1= Haplorhini 
|1={{Cladex
|label1= Simiiformes 
|1={{Cladex
|label1= Catarrhini 
|1={{Cladex
|1=Hominoidea
|2=Cercopithecoidea|barbegin2=green
}}
|2=Platyrrhini|barend2=green
}}
|2=Tarsiiformes
}}
|2=Strepsirrhini
}}
}}
}}
}}
Ang talaan sa iba ay nagpapakita kung saan ang iba't ibang mga pamilya ng unggoy ay nakalagay sa klasipikasyon ng mga nabubuhay na primado.
* ORDER [[primate|PRIMATES]]
** Suborder [[Strepsirrhini]]: mga hindi-tarsier prosimians
** Suborder [[Haplorhini]]: tarsiers, monkeys, at mga [[bakulaw]]
*** Infraorder [[tarsier|Tarsiiformes]]
**** Family [[tarsier|Tarsiidae]]: mga [[tarsier]]
*** Infraorder [[Simian|Simiiformes]]: mga simian
**** '''Parvorder [[New World monkey|Platyrrhini]]''': Mga Bagong Daigdig na '''unggoy'''
***** '''Family [[Callitrichidae]]''': mga [[marmoset]] at mga [[tamarin]] (42 species)
***** '''Family [[Cebidae]]''': mga [[capuchin monkey|capuchin]] at mga [[squirrel monkey]] (14 species)
***** '''Family [[night monkey|Aotidae]]''': night monkeys (11 species)
***** '''Family [[Pitheciidae]]''': titis, sakis, at uakaris (41 species)
***** '''Family [[Atelidae]]''': howler, spider, at woolly monkeys (24 species)
**** Parvorder [[Catarrhini]]
***** '''Superfamily [[Old World monkey|Cercopithecoidea]]'''
****** '''Family [[Old World monkey|Cercopithecidae]]''': Mga Lumang Daigdig na '''unggoy''' (135 species)
***** Superfamily [[Ape|Hominoidea]]: mga bakulaw
****** Family [[Gibbon|Hylobatidae]]: mga gibbon ("lesser apes") (15 species)
****** Family [[Hominidae]]: mga dakilang bakulaw kabilang ang mga tao (7 species)
==Tingnan din==
*[[Bakulaw]]
*[[Rafael Fumar]]
[[Kategorya:Primates]]
[[Kategorya:Unggoy]]
 
hulaan mo;) vgdvfggta
{{stub|Hayop}}
 
haaaaaatjhaae
 
antnnaaaaagnjhaysrtn
 
atghjnarrtjnatrj
 
fgamntrjatitajhnbotrah
 
h
 
otr irgiiiiiiore
 
ig
 
eR RTG9ORIG RGJIODHGIUDFHG;J'DAR DGJHUDIHGAA
 
piutsjhg]rtihgotraiuhgi;hg ireghiejgjnvufgbr
 
jgduvyebrugnhaprvi arduag
 
admhtaruyhgaruvbardgkguryhg rd
 
yarhgrd hhhithjr[di htd
 
TF htyfzfzjht
 
zfdjhthzjh jh ztfj yfj;zurthmkxytf
 
jh dfzh dh fgh dsrf hgzdd ZDrfh
 
zdhrdfth zfuj gjjjjstujytjkhg jxXFyt
 
ttttthrath trs
 
j stttttu s