Imperyong Akkadiyo: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
Tegel (usapan | ambag)
m Ibinalik ang mga pagbabago ni 49.145.145.76 (Usapan) patungo sa huling rebisyon ni Tegel
Pinapalitan ang pahina ng '==Sanggunian== {{reflist}} Kategorya:Imperyong Akkadio nl:Akkad'
Tatak: Binago sa mobile Pagbabago sa web gamit mobile
Linya 1:
{{Infobox Former Country
|native_name =
|conventional_long_name =Akkad Empire
|common_name = Akkad
|country =
|era = Ancient
|status = [[Empire]]
|continent = Asia
|region = [[Mesopotamia]]
|government_type = [[Monarchy]]
|year_start = 2334 BC
|year_end = 2154 BC
|event_pre =
|date_pre =
|event_start =
|date_start =
|event_end =
|date_end =
|image_flag =
|image_coat =
|image_map = Empire akkad.svg
|image_map_caption = Map of the Akkadian Empire (brown) and the directions in which military campaigns were conducted (yellow arrows)
|capital = [[Akkad (city)|Akkad]]
|national_motto =
|national_anthem =
|common_languages = [[Akkadian language|Akkadian]], [[Sumerian language|Sumerian]]
|religion = [[Sumerian religion]]
|currency =
|leader1 = [[Sargon of Akkad]]
|year_leader1 = 2334 BC
|title_leader = [[Sumerian King List#Akkadian Empire|King]]
|stat_year1 = 2334 BC<ref name=size>{{cite journal|journal=Social Science Research |title=Size and duration of empires growth-decline curves, 3000 to 600 B.C. |first=Rein |last=Taagepera |volume=7 |year=1978 |pages=180–195|doi=10.1016/0049-089X(78)90010-8|authorlink=Rein Taagepera}}</ref>
|stat_area1 = 800000
}}{{History of Iraq}}
Ang '''Imperyong Akkadio''' o '''Imperyong Akkadian''' {{IPA-en|əˈkeɪdiən|}}{{#tag:ref|[[Akkadian language|Akkadian]] <sup>[[URU (cuneiform)|URU]]</sup>''Akkad'' [[KI (cuneiform)|KI]], [[Hittite cuneiform|Hittite]] [[KUR (cuneiform)|KUR]] A.GA.DÈ.KI "land of Akkad"; [[Hebrew language|Biblical Hebrew]] אַכַּד ''Akkad'')|group=}} ang [[imperyo]] na nakasentro sa siyudad ng [[Akkad]] {{IPA-en|ˈækæd|}}<ref>[[Sumerian language|Sumeryo]]: ''Agade''</ref> at sa nakapaligid na rehiyon sa sinaunang [[Mesopotamia]] na nagpaisa ng lahat ng mga nagsasalita ng katutubong Akkadian na mga [[Semita]] at mga nagsasalitang [[Sumerian]] sa ilalim ng isang pamamahala.<ref name="WebsterNinthNewCollege">Mish, Frederick C., Editor in Chief. “Akkad” ''Webster’s Ninth New Collegiate Dictionary''. ninth ed. Springfield, MA: Merriam-Webster 1985. ISBN 0-87779-508-8).</ref>
 
Noong 3000 BCE, may umunlad na isang malapit na [[symbiosis]] sa pagitan ng mga [[Sumer]]ian at mga Akkadian na Semitiko na kinabibilangan ng malawak na [[bilingualismo]].<ref name='Deutscher'>{{cite book|title=Syntactic Change in Akkadian: The Evolution of Sentential Complementation|author=Deutscher, Guy|authorlink=Guy Deutscher (linguist)|publisher=[[Oxford University Press|Oxford University Press US]]|year=2007|isbn=978-0-19-953222-3|pages=20–21|url=http://books.google.com/?id=XFwUxmCdG94C}}</ref> Unti unting pinalitan ng wikang [[Akkadian language|Akkadian]] ang Sumerian bilang sinasalitang wika sa isang lugar sa pagtungo sa 3000 BCE at 2000 BCE.<ref name="woods">[Woods C. 2006 “Bilingualism, Scribal Learning, and the Death of Sumerian”. In S.L. Sanders (ed) ''Margins of Writing, Origins of Culture'': 91–120 Chicago [http://oi.uchicago.edu/pdf/OIS2.pdf]</ref>
Naabot ng imperyong Akkadian ang tugatog na pang politik anito sa pagitan ng 2400 at 2200 BCE kasunod ng mga pananakop ng tagapagtatag nitong si [[Sargon ng Akkad]](2334–2279 BCE). Sa ilalim ni Sargon at kanyang mga kahalili, ang wikang Akkadian ay sandaling inatas sa mga kapitbahay na sinakop na estado gaya ng [[Elam]]. Ang Akkad ay minsang itinuturing na unang imperyo sa kasaysayan <ref>Liverani, Mario, ''Akkad: The First World Empire'' (1993)</ref> bagam may mga mas naunang nag-aangking Sumerian.
 
==Sanggunian==
{{reflist}}