Emperador Meiji: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
m orthography, replaced: sosyal → panlipunan using AWB
Ermahgerd9 (usapan | ambag)
Pagdadagdag ng infobox at kaunting paglilinis.
Linya 1:
{{Infobox royalty|monarch
Si '''Mutsuhito''' ang umupo bilang 1ka-122 Emperador ng Hapon. Nung siya ay namatay kinalala ang kanyang panahon ng panunungkulan batay sa pinili niyang pangalang [[Meiji]]. Ang ibig sabihin ng Meiji ay '''Naliwanagang Paghahari'''.
|name = Emperador Meiji<br />{{lang|ja|明治天皇}}
|image = Black and white photo of emperor Meiji of Japan.jpg
|full name = {{nihongo|Mutsuhito|睦仁}}
|succession = [[Emperador of Japan]]
|reign = Pebrero 3, 1867 –<br /> Hulyo 29, 1912
|coronation = Setyembre 12, 1868
|cor-type = Hapon
|predecessor = [[Emperador Kōmei|Kōmei]]
|successor = [[Emperador Taishō|Taishō]]
|reg-type = Mga [[Shogun]]
|regent = [[Tokugawa Yoshinobu]]
|reg-type2 = [[Punong Ministro ng Hapon|Mga Punong&nbsp;Ministro]]
|regent2 = {{List collapsed|title=''See list''|1=[[Hirobumi Itō]]<br />[[Kiyotaka Kuroda]]<br />[[Sanetomi Sanjō]]<br />[[Aritomo Yamagata]]<br />[[Masayoshi Matsukata]]<br />[[Shigenobu Ōkuma]]<br />[[Tarō Katsura]]<br />[[Kinmochi Saionji]]}}
|spouse = [[Emperatris Shōken|Masako Ichijō]]
|issue = [[Emperador Taishō|Yoshihito, Emperador Taishō]]<br>[[Prinsesa Masako Takeda|Masako, Prinsesa Tsune]]<br>[[Fusako Kitashirakawa|Fusako, Prinsesa Kane]]<br>[[Prinsesa Nobuko Asaka|Nobuko, Prinsesa Fumi]]<br>[[Toshiko Higashikuni|Toshiko, Prinsesa Yasu]]
|issue-link = #Concubines and children
|issue-pipe = Bukod sa iba pa...
|house = [[Imperyal na Bahay ng Hapon]]
|anthem = ''[[Kimi ga Yo]]''
|father = [[Emperador Kōmei]]
|mother = [[Nakayama Yoshiko]]
|birth_name = Mutsuhito
|birth_date = {{Birth date|1852|11|3}}
|birth_place = [[Kyoto]], [[Tokugawa Shogunate|Pyudal na Hapon]]
|death_date = {{Death date and age|1912|7|30|1852|11|3}}
|death_place = [[Tokyo]], [[Imperyo ng Hapon|Imperyong Hapones]]
|date of burial = Setyembre 13, 1912
|place of burial = Fushimi Momoyama no Misasagi ({{lang|ja|伏見桃山陵}}), Kyoto
|signature = Meiji shomei.png
|religion = [[Shinto]]
|}}
 
Si {{nihongo|'''MutsuhitoEmperador Meiji'''|明治天皇|Meiji-tennō|extra= Nobyembre 3, 1852 – Hulyo 30, 1912}}, o {{nihongo|'''Meiji ang umupoDakila'''|明治大帝|Meiji-taitei}} bilangay 1ka-122 Emperador ng Hapon ayon sa tradisyunal na kaayusan ng pagsunod, at namahala mula Pebrero 3, 1867 hanggang sa kanyang pagkamatay noong Hulyo 30, 1912. Nung siya ay namatay kinalala ang kanyang panahon ng panunungkulan batay sa pinili niyang pangalang [[Meiji]]. Ang ibig sabihin ng Meiji ay '''Naliwanagang Paghahari'''.
Ipinanganak siya noong 3 Nobyembre 1852. Ang kanyang ama ay si Emperador '''Koumei''' at ang kanyang tunay na ina ay isang lady-in-waiting (‘kabit’) na si [[Yoshiko Nakayama]]. Ang kanyang ina ay anak ni Panginoong Tadayasu Nakayama, isang bantayog ng angkang [[Fujiwara]] at minsang naging [[Kaliwang Ministro]] (sadaijin).
 
Sa panahon ng ipinanganak si Mutsuhito noong 1852, ang Japan ay isang pyudal at saradong bansa na pinamumunuan ng mga Shogun galing sa angkang Tokugawa at iba’t ibang mga daimyo. Noong pumanaw si Mutsuhito noong taong 1912, nagbago ang anyong pampolitika, panlipunan at pangkabuhayang antas ng bansang JapanHapon. Nagkaroon ng rebolusyong industriyal at umusbong bilang isa sa mga pangunahing bansa ng daigdig ang kanyang bansa.
 
== Kabataan ==
Ipinanganak siya noong 3 Nobyembre 1852. Ang kanyang ama ay si Emperador '''Koumei''' at ang kanyang tunay na ina ay isang lady-in-waiting (‘kabit’) na si [[Yoshiko Nakayama]]. Ang kanyang ina ay anak ni Panginoong Tadayasu Nakayama, isang bantayog ng angkang [[Fujiwara]] at minsang naging [[Kaliwang Ministro]] (sadaijin).
 
Ipinanganak si Mutsuhito walong buwan bago dumating ang Amerikanong Commodore na si [[Matthew Perry]] sa Look ng [[Edo]] na nagbukas sa matagal na pagsasarili ng bansang Japan.
 
Tinawag si Mutsuhito noong siya’y bata pa bilang Prinsipe Sachi, at gaya ng nakagawian, mga ilang araw pa lamang siyang ipinanganak ay kinupkop na kaagad siya sa bahay Nakayama sa [[Kyoto]]. Noong 11 Hulyo 1860, pormal siyang inampon ni Asako Nyougou (di naglaon, ang Balong Emperatris [[Eishou]]), ang pangunahing konsorte (asawa) ni Emperador [[Koumei]]. Sa araw ding ito ay tinanggap niya ang pangalang Mutsuhito, at ang ranggong Prinsipe ng Imperyo at Prinsipeng Tagapagmana ng [[Trono ng Krisantemo]].
 
Noong 3 Pebrero, umupo sa Trono si Mutsuhito at di naglaon ay pinili niya ang pangalang Meiji. Ito ang panahon na makikilala siya ng mga tao na magpapatungkol sa kanyang panahon kapag siya’y pumanaw na.
Line 15 ⟶ 51:
Si Mutsuhito ay nagkaroon ng 15 anak sa kanyang opisyal na lady-in-waiting (‘kabit’), pero Lima lang dito ang nabuhay ng matagal, nangamatay kaagad habang bata pa yung iba.
 
Ito ay sina:
 
*Nakoronahang Prinsipe [[Yoshihito]] (Prinsipe Haru), pangatlong anak na nabuhay noong 31 Agosto 1879. Umupo bilang Emperador [[Taisho]].
Line 26 ⟶ 62:
 
*Prinsesa [[Toshiko]] (Prinsesa Yasu) pang-siyam na anak na nabuhay noong 11 Mayo 1896. Ikinasal kay Prinsipe Naruhiko Higashikuni. May mga supling.
 
Sa panahon ng ipinanganak si Mutsuhito noong 1852, ang Japan ay isang pyudal at saradong bansa na pinamumunuan ng mga Shogun galing sa angkang Tokugawa at iba’t ibang mga daimyo. Noong pumanaw si Mutsuhito noong taong 1912, nagbago ang anyong pampolitika, panlipunan at pangkabuhayang antas ng bansang Japan. Nagkaroon ng rebolusyong industriyal at umusbong bilang isa sa mga pangunahing bansa ng daigdig ang kanyang bansa.
 
Si Emperador Meiji ang naging simbolong pinuno ng '''[[Panunumbalik ng Meiji]]''', na kung saan tinalo ng mga pwersa ng imperyo sa Digmaang Boshin ang mga pwersa ng Shogun ng mga Tokugawa. Sa Sinumpaang Kasunduan, tinanggal ang [[pyudalismo]] at iprinoklama ang bagong demokratikong gubyerno ng Japan.