Unyong Sobyetiko: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
/* Pinuno ng Konseho ng Mamamayang Komisar ng Unyong Sobyet{{cite web|author=Encyclopædia Britannica |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/288956/inquisitorial-procedure |title=inquisitorial procedure (law) - Britannica Online Encyclopedia |publ
Darwgon0801 (usapan | ambag)
No edit summary
Tatak: Binago sa mobile Pagbabago sa web gamit mobile
Linya 10:
|continent = Eurasya
|status = Pederasyon
|government_type = [[Federal system|Pederal]] na [[:en:Socialist republic|republikang sosyalista]], [[Single-party|Isahangisahang partido]] at [[Communist state|estadong komunista]]
|year_start = 1922
|year_end = 1991
|date_start = Disyembre 30
|date_end = 26 Disyembre 1991<sup>2</sup>
|p1 = Sosyalistang Pederatibong Republikang Sobyet ng Rusya
|p1 = Russian Soviet Federative Socialist Republic
|flag_p1 = Flag RSFSR 1918.svg
|p2 = TranscaucasianSosyalistikong SocialistPederatibong FederativeRepublikang Soviet Republicng Transcaucasia
|flag_p2 = Flag of Transcaucasian SFSR.svg
|p3 = UkrainianSosyalistikong Republikang Soviet Socialistng RepublicUkranya
|flag_p3 = Flag of the Ukrainian SSR (1927-1937).svg
|p4 = Sobyet na Sosyalistang Republika ng Belorusya
|p4 = Soviet Socialist Republic
|flag_p4 = Flag of the Byelorussian SSR (1919).svg
|p5 = Estonya
Linya 53:
|s12 = Tayikistan
|flag_s12 = Flag of Tajik SSR.svg
|s13 = Estonya{{!}}Estonya<sup>3</sup>
|flag_s13 = Flag of Estonia.svg
|s14 = Litwaniya{{!}}Litwaniya<sup>3</sup>
|flag_s14 = Flag of Lithuania 1989-2004.svg
|s15 = Latbiya{{!}}Latbiya<sup>3</sup>
|flag_s15 = Flag of Latvia.svg
|s16 = Timog Ossetia
Linya 68:
|flag = Watawat ng Unyong Sobyet
|image_coat = Coat_of_arms_of_the_Soviet_Union.svg
|symbol = :Sagisag ng Unyong Sobyet
|image_map = Union of Soviet Socialist Republics (orthographic projection).svg
|image_map_size = 220px
Linya 74:
|capital = Moscow
|latd=55 |latm=45 |latNS=N |longd=37 |longm=38 |longEW=E
|national_motto = Пролетарии всех стран, соединяйтесь!<br />([[RomanizationRomanisasyon ofng RussianWikang Ruso|Translit.]]: ''Proletarii vsekh stran, soyedinyaytes!'')<br />[[Wikang Tagalog|Salin sa Tagalog]]: [[Mga manggagawa ng daigdig, magkaisa!]]
|national_anthem = ''[[Pandaigdigang Awit ng Manggagawa|The Internationale]]'' (1922–1944)<br />''[[HymnPambansang ofAwit theng SovietUnyong UnionSobyet]]'' (1944–1991)
|common_languages = [[Wikang Ruso|Ruso]] ([[de facto]]),<br /> 14 pang ibang opisyal na wika
|demonym = Sobyet
|currency = [[Ruble|Rublong sobyet]] (SUR)
<!-- If there are more than 4 leaders, only give first and last - the infobox is not intended to list everything. -->
|leader1 = Joseph Stalin
Linya 94:
|stat_pop1 = 293047571
|footnotes = <sup>1</sup>[[Opisyal na pangalan ng Unyong Sobyet]]<br />
<sup>2</sup>Noong 21 Disyembre 1991, labing isa sa dating mga sosyalistang republika ang naghayag sa [[Almaty|Alma-Ata]] kasama ang ika-12 republika - [[Georgian Soviet Socialist Republic|Georgian SSR]] - (na dumalo bilang tagapag-obserba) ng pagbububopagbubuo ng isang [[Komonwelt ng mga Malalayang Estado]] at ang Unyon ng mga Sosyalistang Republikang Sobyet ay nagwakas.<br />
<sup>3</sup>Ang [[Estonya]], [[Latbiya]], and [[Litwaniya]] ay patuloy at hindi pinagpasahang estado.
|utc_offset = +2 to +13
Linya 101:
}}
 
Ang '''Unyon ng mga Republikang Sosyalistang Sobyet''' ({{lang-rus|{{audio|Ru-CCCP.ogg|Союз Советских Социалистических Республик}}|r=Soyuz Sovetskikh Sotsialisticheskikh Respublik|p=sɐˈjʊs sɐˈvʲeʦkʲɪx səʦɪəlʲɪˈstʲiʨɪskʲɪx rʲɪsˈpʊblʲɪk}}; [[Wikang Inggles|Inggles]]: '''Union of Soviet Socialist Republics (USSR)'''), kilala din bilang '''Unyong Sobyet''' <ref>[http://www.britannica.com/eb/article-9105999/Union-of-Soviet-Socialist-Republics Union of Soviet Socialist Republics]. ''[[Britannica]]''.</ref> (Советский Союз, ''Sovetskij Soyuz'') ay ang orihinal na estadong sosyalista na naitatag noong 1922<ref>Encyclopedia Britannica http://www.britannica.com/EBchecked/topic/614785/Union-of-Soviet-Socialist-Republics</ref> at tumagal ito hanggang sa pagbuwag nito noong 1991.
 
Ang [[Rusya|Pederasyong Ruso]] ang malawakang tinatanggap bilang ang estadong kahalili ng Unyong Sobyet pagdating sa diplomasya. Ang pagkabuo nito ay sanhi ng kulminasyon ng [[Himagsikang Ruso]] noong 1917 na nagpatalsik kay [[Tsar]] [[Nicholas II ng Rusya|Nicholas II]] at ng sumunod na [[Himagsikang Ruso|digmaang sibil]] mula 1918 hanggang 1920 na nagpalehitimo sa mga [[Bolshebik]] bilang mga bagong tagapamuno.<ref>Философский словарь. под ред. И. Т. Фролова, М.: Издательство политической литературы, 1987, стр. 376.</ref>.
 
Sa teoriya, isang bansang sosyalista ang Unyong Sobyet at ang organisasyong pampolitika nito ay binibigyang kahulugan lamang ng kaisa-isang pinapayagang partidong pampolitika, ang [[Partidong Komunista ng Unyong Sobyet]]. Ang pamahalaang Sobyet, na naitatag tatlong dekada bago ng [[Digmaang Malamig]] ang nagsilbing pangunahing modelo para sa mga kinabukasang bansang komunista. Nagpaiba-iba ang sakop na territoryo ng Kaisahang Sovyet, ngunit sa pinakahuling kasaysayan nito nagbagay ito higit-kumulang sa panghuling [[Rusya|Imperyo ng Rusya]], habang kapuna-puna ang di-pagkasama ng [[Polonya]] at [[Pinlandiya]].<ref>Ранее, советские правоведы, в частности, [[Вышинский, Андрей Януарьевич|А.&nbsp;Я.&nbsp;Вышинский]], декларировали «пролетарское право» как правовую систему СССР</ref>.
 
Unang itinatag bilang isang Unyon ng mga Republikang Sosyalistang Sobyet, lumawak ang USSR hanggang sa magkaroon ito ng 15 kliyente o "republika ng unyon" noong 1956. Ito ay ang [[Sobyet na Sosyalistang Republika ng Armenia'''|'''SSR Armenia]], <nowiki>[[Sobyet na Sosyalistang Republika ng Aserbayan|SSR Azerbaijan]], [[SSR Byelorusyan]], [[SSR Estonian]], [[SSR Georgian]], [[Sobyet na Sosyalistang Republika ng Kasakistan|SSR Kasakistan]], [[SSR Kyrgyz]], [[SSR Latvia]], [[SSR Lithuania]], [[SSR Moldavia]], [[Sobyet na Pederatibong Sosyalistang Republika ng Rusya|SPSR Rusya]]</nowiki>, Tajik SSR, Turkmen SSR, Ukrainian SSR, at Uzbek SSR. (Mula sa pagdagdag ng Estonia SSR noong 6 Agosto 1940 hanggang sa reorganisasyon ng Karelo-Finnish SSR noong 16 Hulyo 1956, naging 16 ang opisyal na bilang ng mga "republikang unyon".) Bahagi ang mga republika ng isang mataas na sentralisadong unyong pederal na pinapangibabawan ng Rusong SSR.
 
Puna ang Unyong Sobyet sa kasaysayan bilang isa sa dalawang ''[[superpowerpinakamakapangyarihang bansa]]'' ngsa daigdig mula 1945 hanggang sa pagbuwag nito noong 1991.
 
== Pangalan ==