Mga wikang Austronesyo: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
No edit summary
Tatak: Binago sa mobile Pagbabago sa web gamit mobile
No edit summary
Tatak: Binago sa mobile Pagbabago sa web gamit mobile
Linya 1:
{{Infobox language familyputang ina
|name=Austronesian
|region=[[Maritimong Timog-Silangang Asya]], [[Oceania|Oseanya]], [[Madagaskar]], [[Taiwan]], [[Sri Lanka]], [[Andaman Islands|Andaman archipelago]]
|familycolor=Austronesian
|family=Isa sa mga pangunahing pamilya ng mga wika ng mundo
|protoname=[[Proto-Austronesian language|Proto-Awstronesyo]]
|child1 = [[Rukai language|Rukai]] ([[Formosan languages|Pormosyano]])
|child2 = [[Tsou language|Tsou]] ([[Formosan languages|Pormosyano]])
|child3 = [[Puyuma language|Puyuma]] ([[Formosan languages|Pormosyano]])
|child4 = Nuclear Austronesian<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;Iba pang [[Formosan languages|mga wikang Pormosyano]] <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;(higit pang mga pangunahing sanga)<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;[[Malayo-Polynesian languages|Malayopolinesyo]]
|iso2=map
|iso5=map
|glotto=aust1307
|glottorefname=Austronesian
|map=Austroneske jazyky.jpg
|mapcaption=Distribusyon ng mga wikang Awstronesyo
}}
 
Ang mga '''wikang Austronesyo''' o '''Awstronesyo''' ([[Wikang Espanyol]]: ''len·guas aus·tro·ne·sias''; [[Ingles]]: ''Austronesian languages'') ay isang [[pamilyang wika]] na malayang nakakalat sa mga kapuluan ng [[Timog-Silangang Asya]] at ng [[Pasipiko]], na may ibang kasapi ginagamit sa mismong kontinente ng [[Asya]]. Katulad siya ng mga mag-anak na wikang [[Mga wikang Indo-Europeo|Indo-Europeo]], [[Mga wikang Apro-Asyatiko|Apro-Asyatiko]], at [[Mga wikang Uraliko|Uraliko]] bilang isa sa mga tanging establisadong mga sinaunang pamilyang wika. Ang pangalang '''Awstronesyo''' ay nagmula sa [[Wikang Latin|Lating]] ''auster'' (hangin mula sa timog), at ng [[Wikang Griyego|Griyegong]] ''nêsos'' (pulo). Ang naturang pamilya ay pinangalanan bilang sa pangmadlang ng mga wikang Awstronesyo na ginagamit sa mga kapuluan: ngunit may mga wika tulad ng [[Wikang Malay|Malay]] at mga [[Wikang Tsamiko]], na katutubo sa mismong kontinente ng Asya. Karamihan sa mga wikang Awstronesyo ay kaunting katutubong tagapagsalita, ngunit ang mga [[Tala ng mga wikang Awstronesyo|pangunahing wikang Awstronesyo]] ay ginagamit ng milyun-milyong katao. Si [[Otto Dempwolff]], isang Alemang iskolar, ay ang unang tagapagsaliksik na malayong nassaliksik ang Awstronesyo ayon sa tradisyonal na [[paraang paghahambing]].
 
Ang heograpikong pagkakalat ng mga lupain ng mga wika ay isa sa mga pinakamalawak, na nagsisimula sa [[Madagaskar]] hanggang sa [[Pulo ng Muling Pagkabuhay]]. Ang mga wikang [[Wikang Hawayano|Hawayano]], [[Wikang Rapanui|Rapanui]] at [[Wikang Malgatse|Malgatse]] (ginagamit sa [[Madagaskar]] ay ang mga hangganang heograpiko ng pamilyang Awstronesyo.
 
Ang pamilyang Awstronesyo ay may maraming pangunahing sanga, maliban sa isa na matatagpuan lamang sa [[Taywan]]. Ang [[mga wikang Pormosyano]] ng Taiwan ay ipinangkat bilang kasingdami ng siyam na unang subgrupo ng Awstronesyo. Ang lahat ng wikang Awstronesyo na ginagamit sa labas ng Taiwan (kasama ang [[Wikang Yami]]) ay nabibilang sa sangang [[Mga wikang Malayo-Polinesyo|Malayo-Polinesyo]], na minsan ding tinatawag na ''Extrapormosyano''.
 
Marami sa mga wikang Awstronesyo ang nagungulang ng mahabang kasaysayan ng nakasulat na atestasyon (patotoo ng pag-iral). Ang pinakalumang inskripsyon sa [[wikang Tsam]], ang [[Inskripsyong Đông Yên Châu]], na tinatayang naisagawa noong ika-6 na siglo sa pinakahuli nito, ay ang unang patotoo rin ng isang wikang Awstronesyo.
 
==Kabalangkasan==
[[Talaksan:Malayo-Polynesian.svg|300px|thumb|right|Mga bansang Malayo-Polinesyo]]