Asirya: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
its better than before and understandble Tatak: Binago sa mobile Pagbabago sa web gamit mobile |
m Ibinalik ang mga pagbabago ni 112.202.165.65 (Usapan) patungo sa huling rebisyon ni WayKurat |
||
Linya 1:
{{Mesopotamya}}
Ang '''Asiria''' ay isang pangunahing Mesopotamyanong Silangang Semitiko na nagsasalita na kaharian at imperyo ng [[sinaunang Malapit na Silangan]], umiral bilang isang malayang estado mula siguro sa kasing aga ng ika-25 na siglo BK, hanggang pagbagsak nito sa pagitan ng 612 BK at 599 BK, na nagtaguyod sa kalagitnaan hanggang Maagang [[Panahon ng Tansong Pula]] hanggang sa huling [[Panahon ng Bakal]].
Ang mga Asirio ay ang mga taong namuhay sa hilagang bahagi ng kasalukuyang Irak noong mula mga 2900 BK magpahanggang 600 BK. Nanirahan sila sa mataas na pook sa may [[Ilog ng Tigris]]. Kabilang sa kanilang pangunahing mga lungsod ng [[Assur]] at [[Nineveh]]. Nagkaroon sila ng Imperyong umaabot mula Ehipto hanggang Golpo ng Persa.<ref name=WWT>{{cite-WWT|''Who were the Assyrians?''}}</ref>
Noong Gitnang Panahon ng Tanso, ang '''Asiria''' ay isang rehiyon sa Ilog ng [[Tigris]] na ipinangalan sa unang kabisera nito, ang sinaunang lungsod ng [[Assur]] ([[Wikang Akkadiano|Akkadiano]]: {{lang|akk|''Aššur''}}; [[Wikang Hebrew|Hebrew]]: {{lang|he|אַשּׁוּר}} ''{{lang|he-Latn|Ar}}'', [[Wikang Arameo|Arameo]]: ''{{lang|arc-Latn|Aṯr}}''). Di-naglaon, bilang isang nasyon at imperyo na namahala sa buong [[Fertile Crescent|Matabang Kresyente]], [[Ehipto]], at malaking bahagi ng [[Anatolia]], tumutukoy ang katawagang "mismong Asiria" sa hilagang hati ng [[Mesopotamya]] (ang timog na hati ay ang [[Babilonya]] na ang [[Nineveh]] ang kabisera).
Nasa ilalim ng kapangyarihan ng mga haring Asirio ang isang malaking kaharian sa tatlong magkakaibang bahagi ng kasaysayan. Tinatawag ang mga ito na panahon o kahariang '''Matanda''' (ika-20 hanggang ika-15 dantaon BK), '''Gitna''' (ika-15 hanggang ika-10 dantaon BK), at '''[[Imperyong Neo-Asirio|Neo-Asirio]]''' (911-612 BK), kung saan ang pinakahuli ang pinakatanyag at may maraming naidokumento.
== Mga gusali ==
| |||