Komonwelt ng Pilipinas: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
m Ibinalik ang mga pagbabago ni 120.72.18.100 (Usapan) patungo sa huling rebisyon ni 112.206.71.138 |
Kinansela ang pagbabagong 1612349 ni 112.206.71.138 (Usapan) |
||
Linya 1:
{{copyedit}}
{{copyedit}}Ang '''Komonwelt ng Pilipinas '''o '''Malasariling Pamahalaan ng Pilipinas''' ([[Wikang Ingles|Ingles]]: ''Commonwealth of the Philippines''; [[Wikang Kastila sa Pilipinas|Kastila]]: ''Mancomunidad de Filipinas'') ay ang tawag pampulitika sa [[Pilipinas]] noong 1935 hanggang 1946 kung kailan komonwelt ng [[Estados Unidos]] ang bansa. Bago noong 1935, isang pook-insular na di-komonwelt ang Pilipinas, at bago pa doon, teritoryo lamang ito ng Estados Unidos.▼
{{Infobox Former Country
|common_name = pamahalaang komonwelt
|native_name = Komonwelt ng Pilipinas<br>Malasariling Pamahalaan ng Pilipinas<br>Commonwealth of the Philippines<br>Mancomunidad de Filipinas
|region = Timog-Silangang Asya
|country = Pilipinas
|empire = Estados Unidos
|continent = Asya
|status = Komonwelt
|status_text = [[Commonwealth (United States insular area)|Komonwelt]]
|event_start = [[Batas Tydings-McDuffie|Philippine Commonwealth and Independence Act]]
|year_start = 1935
|date_start = Nobyembre 15<ref name=InaugurationDate>[http://www.ssc.edu.ph/centennial%20website/SSC%201930-1939.htm Timeline 1930–1939], St. Scholastica's College;<br />
^ {{Harvnb|Gin Ooi|2004|p=[http://books.google.com/books?id=QKgraWbb7yoC&pg=PA387&dq=15+november 387]}};<br />
^ {{Harvnb|Zaide|1994|p=319}};<br />
^ {{Citation
|url=http://www.presidency.ucsb.edu/ws/index.php?pid=14980
|title=Proclamation 2148 on the Establishment of the Commonwealth of the Philippines
|date=14 Nobyembre 1935
|author=Franklin D. Roosevelt
|publisher=The American Presidency Project, University of California at Santa Barbara
}} (specifying, "This Proclamation shall be effective upon its promulgation at Manila, Philippine Islands, on November 15, 1935, by the Secretary of War of the United States of America, who is hereby designated as my representative for that purpose.")</ref>
|event_end = [[Araw ng Kalayaan]]
|year_end = 1946
|date_end = Hulyo 4
|life_span = 1935-1942<br/>1942-1944<br/>1944-1946
||p1 = Estados Unidos
|flag_p1 = US flag 48 stars.svg
|p2 = Ikalawang Republika ng Pilipinas
|flag_p2 = Flag of the Philippines (1943-1945).svg
|p3 = Estados Unidos
|flag_p3 = US flag 48 stars.svg
|s1 = Ikalawang Republika ng Pilipinas
|flag_s1 = Flag of the Philippines (1943-1945).svg
|s2 = Estados Unidos
|flag_s2 = US flag 48 stars.svg
|s3 = Kasaysayan ng Pilipinas (1946–1965)
|flag_s3 = Flag of the Philippines (navy blue).svg
|symbol_type = C
|image_flag = Flag of the Philippines (navy blue).svg
|image_coat =
|image_map = Map of Philippines.png
|image_map_caption = Kinaroroonan ng Pilipinas sa Asya
|national_anthem = "[[Lupang Hinirang]]" (Teritoryal)
|common_languages = [[Wikang Filipino|Filipino]], [[Wikang Ingles|Ingles]], at [[Wikang Kastila|Kastila]]
|government_type = [[Commonwealth (United States insular area)|Komonwelt]]
|capital = [[Maynila]]¹
|title_leader = [[Pangulo ng Pilipinas|Pangulo]]
|leader1 = Manuel L. Quezon
|year_leader1 = 1935-1944
|leader2 = Sergio Osmeña
|year_leader2 = 1944-1946
|leader3 = Manuel Roxas
|year_leader3 = 1946
|title_deputy = [[Pangalawang Pangulo ng Pilipinas|Pangalawang Pangulo]]
|deputy1 = Sergio Osmeña
|year_deputy1 = 1935-1944
|deputy2 = Elpidio Quirino
|year_deputy2 = 1946
|stat_area1 = 300000
|stat_year1 = 1939
|stat_pop1 = 16000303
|currency = [[Piso ng Pilipinas|Piso]]
|footnotes = ¹ Ang kabisera ay nasasakop ng mga kaaway sa pagitan ng 24 Disyembre 1941 at 27 Pebrero 1945. Ang mga pansamantalang kabisera ay ang [[Corregidor]] mula 24 Disyembre 1941-; [[Lungsod ng Iloilo]] mula Pebrero 22; [[Lungsod ng Bacolod|Bacolod]] mula Pebrero 26; [[Lungsod ng Bago|Buenos Aires, Lungsod ng Bago]] mula Pebrero 27; [[Lungsod ng Oroquieta|Oroquieta]] mula Marso 19; [[Bukidnon]] mula Marso 23; [[Melbourne, Australya]] mula Abril; [[Washington, DC]] mula Mayo, 1942 hanggang Oktubre, 1944; [[Lungsod ng Tacloban|Tacloban]] mula 20 Oktubre 1944.<br>²In exile.
}}
▲
Ibinatay sa [[Batas Tydings-McDuffie]] ang pagbuo sa Komonwelt. Ayon sa batas, magiging panahong pantrasisyunal ang Komonwelt bilang paghahanda sa ganap na kalayaan at soberanya na ipinangako sa ''Philippine Autonomy Act'' o [[Batas Jones]].
Si [[Manuel L. Quezon]] ang unang pangulo ng komonwelt. Si [[Sergio Osmeña]] ang ikalawang pangulo ng komonwelt. Si [[Manuel Roxas]] ang naging huling pangulo nito. Tuluyan nang ibinuwag ang Komonwelt noong 1946 at naging [[republika]] ang [[Pilipinas]].
==Mga sanggunian==
| |||