Dengue: Pagkakaiba sa mga binago

Ang paggamot ng talamak na dengue ay mapag-alalay, sa pamamagitan ng iniinom o itinuturok ng likido sa ugat na [[rehydration o muling paglalagay ng tubig sa katawan]] para sa mga banayad o katamtaman na sakit, at [[Terapewtika ng pagtuturok ng likido sa ugat|mga likidong itinuturok sa ugat]] at [[pagsasalin ng dugo]] para sa mga kasong mas malubha. Ang [[(Epidemiyolohiyang) pangyayari|pangyayari]] ng dengue fever ay nakaranas ng malaking pagtaas simula noong 1960s, na may mga humigit-kulang na 50-100 milyong kataong nahahawa taun-taon. Ang mga unang paglalarawan ng kalagayang ito ay nagsimula noong 1779, at ang sanhi na birus at ang pagdadala nito ay ipinaliwanag ng maaga ng ika-20 na siglo. Ang dengue ay naging isang pandaigdigang problema simula ng [[Digmaang Pandaigdig II|Ikalawang Digmaang Pandaigdig]] at ay [[makikita lamang sa partikular na lugar o grupo ng tao (epidemiyolohiya)|makikita sa partikular na lugar o grupo ng tao]] sa mahigit sa 110 mga bansa. Bukod sa pag-alis sa mga lamok, kasalukuyang nagbabakuna, gayundin ang gamot na direktang pumupuntirya sa birus.

 

 

Ang mga taong nahawa ng birus ng dengue ay karaniwang [[walang ipinapakitang sintomas]] (80%) o mayroon lamang mga banayad na mga sintomas tulad ng lagnat na walang komplikasyon.<ref name=White10>{{cite journal|author=Whitehorn J, Farrar J|title=Dengue|journal=Br. Med. Bull.|volume=95|pages=161–73|year=2010|pmid=20616106|doi=10.1093/bmb/ldq019}}</ref><ref name=WHOp14/><ref name=Euro10>{{cite journal|author=Reiter P |title=Yellow fever and dengue: a threat to Europe?|journal=Euro Surveill|date=2010-03-11|volume=15|issue=10|pages=19509|pmid=20403310 | url=http://www.eurosurveillance.org/ViewArticle.aspx?ArticleId=19509}}</ref> Ang iba ay mayroong mas malubhang karamdaman (5%), at sa isang maliit na bahagi ito ay nagbabanta sa buhay.<ref name=White10/><ref name=Euro10/> Ang [[panahon ng inkubasyon]] (oras sa pagitan ng pagkakalantad at simula ng mga sintomas) ay mula 3 hanggang 14 na mga araw, ngunit mas madalas ito ay 4 hanggang 7 mga araw.<ref name=Gubler379>[[#refGubler2010|Gubler (2010)]], p. 379.</ref> Samakatwid, ang mga manlalakbay na galing sa mga partikular na lugar na may sakit ay malamang na hindi magkakaroon ng dengue kung ang lagnat at iba pang sintomas ay magsisimula lamang ng mahigit na 14 na araw pagkatapos makauwi sa tahanan.<ref name=Peads10/> Madalas na nakararanas ang mga bata ng sintomas katulad ng sa [[karaniwang sipon]] at [[gastroenteraytis (pamamaga ng mga bituka at tiyan)]] (pagsusuka at pagtatae),<ref name=India10>{{cite journal|author=Varatharaj A|title=Encephalitis in the clinical spectrum of dengue infection|journal=Neurol. India|volume=58|issue=4|pages=585–91|year=2010|pmid=20739797|doi=10.4103/0028-3886.68655|url=http://www.neurologyindia.com/article.asp?issn=0028-3886;year=2010;volume=58;issue=4;spage=585;epage=591;aulast=Varatharaj}}</ref> at karaniwang mayroong mas hindi malubhang mga sintomas kaysa sa mga nasa hustong gulang,<ref name=NEJM>{{cite journal |author=Simmons CP, Farrar JJ, Nguyen vV, Wills B |title=Dengue|journal=N Engl J Med |volume=366 |issue=15 |pages=1423–32 |year=2012 |month=Abril |pmid=22494122|doi=10.1056/NEJMra1110265}}</ref> ngunit mas madaling kapitan ng mga malubhang komplikasyon.<ref name=Peads10/>