Kayumanggi: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
m Inalis ang binago ni 222.127.105.228, ibinalik sa huling bersyon ni Legobot
Grzll133 (usapan | ambag)
m Isinaayos ang pagkakasunod ng detalye at nagdagdag ng kaunting impormasyon
Linya 14:
[[Talaksan:Festal Hawaiian dancers 10.jpg|thumb|right|200px|Isang babaeng mananayaw mula sa [[Hawaii]] na may balat na kayumanggi.]]
 
Ang '''kayumanggi''', '''abelyana''' <ref name=JETE>{{cite-JETE|Abelyana, kayumanggi}}</ref> o '''moreno''' (Ingles: ''brown'', ''tan'' o ''nut-brown'' [kulay-mani]; Kastila: ''avellana'' o ''moreno''), kapag ginamit sa pangkalahatang termino, ay isang [[kulay]] na isang madilim na [[dilaw]], [[kahel (kulay)|kahel]], o [[pula]] na may mababang tingkad na may kaugnayan sa mga bagay na kinulayan ng puti,<ref>"''Some Experiments on Color''", ''Nature'' '''111''', 1871, sa {{cite book | title = Scientific Papers | author = [[John William Strutt]] (Lord Rayleigh) | year = 1899 | publisher = University Press | url = http://books.google.com/books?id=KWMSAAAAIAAJ&pg=PA84&dq=date:0-1923+light+red+green+yellow-or-orange&as_brr=1#PPA85,M1 }}</ref> Tinatawag din itong '''kulay-balat''' o '''kulay-kape''', ngunit karaniwang ginagamit ang salitang ''kayumanggi'' para tukuyin ang kulay ng balat ng [[tao]].<ref name=JETE/>
 
== Kasaysayan ==
Ang kayumanggi ay tila nagmula sa dalawang salita na ''kayu'' at ''manggi''. Ang ''kayu'' sa [[wikang Tagalog|Tagalog]] ay isang manipis na hibla ng tela o sinulid. Kapag sinabing ''kayu'', tiyak na manipis ito at maganda ang sutla o hibla (Ingles: ''fine'' o pino). Samantala, ang ''manggi'' ay isang salita na harapang nagmula sa ''magos'' o ''magi'' na ang ibig sabihin ay pantas at may karunungang mga tao. Marahil dito nagmula ang katawagang kayumanggi na ang dating kahulugan nito ay ''fine magic or sorcery or wisdom'' o pinong salamangka, mahika o karunungan. Sa Tagalog, "mahusay na kaalaman".{{Fact|date=Hunyo 2008}}
 
HetoMayroon angding mas sinaunang paliwanag hinggil sa pinagmulan ng "kayumanggi":. AngSinasabing ang "kayu" ay kahoy o puno habang ang "manggi" ay bakawan, parehong mula sa wikang Melayu. Maaaring ito ang paglalarawan ng mga manlalakbay mula sa Indochina/malaya sa mga taong unang nanirahan sa mga baybayin ng kapuluan.
== Sa tao ==
ItoAng kayumanggi ay tumutukoy sa kulay ng balat ng tao na ang katumbas sa Ingles ay ''brown'' at ''moreno'' naman sa [[wikang Kastila|Espanyol]]. Hindi pa batid ng maraming Pilipino, ang kayumanggi ay hindi lang nagsasabi ng kulay ng balat ng isang lipi o lahi ng tao sa daigdig na ito. AngMaraming kayumanggimga ay tila nagmulatao sa dalawang salita na ''kayu'iba't-ibang atbahagi ''manggi''.ng Angmundo ''kayu''ang sa [[wikang Tagalog|Tagalog]] ay isang manipisnagnanais na hiblamagkaroon ng telakayumangging o sinulidbalat. KapagGinagawa sinabingnila ''kayu'',ito tiyaksa napamamagitan manipisng itopagbababad atsa maganda ang sutlaaraw o hibla (Ingles: ''finesunbathing'', o pino).di Samantala,kaya naman ang ''manggi''paggamit ayng isang salita na harapang nagmula samga ''magos'' otanning lotion.''magi<ref>''"[https://healthybeautyme.com/best-indoor-tanning-lotions/ naTanning angLotions.]" ibigHealthy sabihinBeauty ay pantas at may karunungang mga taoMe. Marahil dito nagmula ang katawagang kayumanggi na ang dating kahulugan nito ay ''fine magicHinango ornoong sorceryAbril or wisdom'' o pinong salamangka9, mahika o karunungan2019. Sa Tagalog, "mahusay na kaalaman".{{Fact|date=Hunyo 2008}}</ref>
 
--
 
Heto ang mas sinaunang paliwanag hinggil sa pinagmulan ng "kayumanggi": Ang "kayu" ay kahoy o puno habang ang "manggi" ay bakawan, parehong mula sa wikang Melayu. Maaaring ito ang paglalarawan ng mga manlalakbay mula sa Indochina/malaya sa mga taong unang nanirahan sa mga baybayin ng kapuluan.
 
==Tingnan din==