Puno ng estado: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
Lam-ang (usapan | ambag)
m fix ref error
Linya 4:
Ang '''puno ng estado''' ({{lang-en|head of state}}) ay ang pinakamataas na ranggong katungkulan sa [[saligang-batas]]{{refn|group=tala|Sa istriktong protokol lamang (i.e. [[order of precedence]], ayos sa pagkakaupo, etc.); at hindi nangangahulugan pati ang kaakibat nitong aktuwal na kapangyarihan o impluwensiya.}} sa isang [[nakapangyayaring estado]]. Ginagawaran ng kapangyarihan ang isang puno ng estado na maglingkod bilang pangunahing pampublikong kinatawan ng naturang estado. Sa karamihan ng mga bansa ang puno ng estado ay [[likas na tao]]ng nanunungkulan. Sa isang [[monarkiya]] ang nananaig na monarko ay ang puno ng estado, bagamat ang kaniyang tituloy ay maaring hindi ''hari'' o ''reyna''. Sa isang [[republika]] ang puno ng estado ay malimit na may titulong [[pangulo]], ngunit maaari ding magtaglay ng ibang titulo gaya ng [[tagapangulo]]. Samantala, sa apat na kasaping estado ng [[Mga Nagkakaisang Bansa]] ang puno ng estado ay hawak ng isang [[organisasyon|lupon ng mga tao]]: ang Federal Council ng Switzerland, ang Presidency ng Bosnia at Herzegovina, ang Co-princes ng Andorra at ang Captains Regent ng San Marino.<ref name="unprotocol">[http://www.un.int/protocol/documents/Hspmfm.pdf HEADS OF STATE, HEADS OF GOVERNMENT, MINISTERS FOR FOREIGN AFFAIRS], Protocol and Liaison Service, United Nations (2012-10-19). Hinango noong 2012-11-01.</ref>{{refn|group=tala|Kahit sa ganitong sistema, isa o dalawa sa mga kasapi ng lupon ang gumaganap ng katungkulan gaya ng sa isang-taong puno ng estado, na mapapansin sa talaan ng protokol ng Mga Nagakakaisang Bansa}} Ang ginagampanan at katungkuluan ng tanggapan ng puno ng estado ay maaaring iba-iba mula sa isang pawang seremonyal o simboliko hanggang sa pagtataglay ng [[kapangyarihang tagapagpaganap]] sa isang estado.
 
Madalas itinatangi ang tanggapan ng puno ng estado sa ''[[puno ng pamahalaan]].'' Halimbawa, itinatangi sa artikulo 7 ng [[Vienna Convention on the Law of Treaties]], artikulo 1 ng [[Convention on the Prevention and Punishment of Crimes against Internationally Protected Persons, including Diplomatic Agents]] at talaan ng protokol ng [[Mga Nagkakaisang Bansa]].<ref name="unprotocol">[http://www.un.int/protocol/documents/Hspmfm.pdf HEADS OF STATE, HEADS OF GOVERNMENT, MINISTERS FOR FOREIGN AFFAIRS], Protocol and Liaison Service, United Nations (2012-10-19). Hinango noong 2012-11-01.</ref><ref>[http://legal.un.org/ilc/texts/instruments/english/conventions/1_1_1969.pdf Vienna Convention on the Law of Treaties 1969], [[International Law Commission]], United Nations. Hinango noong 2012-10-15.</ref><ref>[http://legal.un.org/ilc/texts/instruments/english/conventions/9_4_1973.pdf Convention on the Prevention and Punishment of Crimes against Internationally Protected Persons, including Diplomatic Agents 1973], [[International Law Commission]], United Nations. Hinango noong 2012-10.23.</ref> Pati rin sa mga [[sistemang parlamentaryo]] gaya ng [[United Kingdom]] at [[Alemanya]]; ang [[Monarko ng United Kingdom|Monarko]] at [[Pangulo ng Alemanya|Pangulo]] ay kinikilalang kani-kanilang puno ng estado, habang ang [[Punong Ministro ng United Kingdom|Punong Ministro]] at [[Chancellor ng Alemanya|Chancellor]] ay ang kani-kanilang puno ng pamahalaan.<ref name="unprotocol"/><ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/countrytemplate_gm.html Germany] in [[The World Factbook]], [[Central Intelligence Agency]]. Hinango noong 2012-10-23.</ref><ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/countrytemplate_uk.html United Kingdom] in [[The World Factbook]], [[Central Intelligence Agency]]. Hinango noong 2012-10-23.</ref> Subalit sa mga republikang may [[sistemang presidensiyal]], gaya ng sa [[Estados Unidos]], at [[Brazil]], ang kanilang mga pangulo ay siya ring ''puno ng estado'' at ''puno ng pamahalaan''.<ref name="unprotocol"/><ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/countrytemplate_br.html Brazil] in [[The World Factbook]], [[Central Intelligence Agency]]. Hinango noong 2012-10-23.</ref><ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/countrytemplate_us.html United States] in [[The World Factbook]], [[Central Intelligence Agency]]. Hinango noong 2012-10-23.</ref>
 
Karaniwang kasama sa mga ginagampanang katungkuluan ng puno ng estado ay ang [[Pagkalehitimo (politikal)|pagsalehitimo ng estado]] at iba pang katungkulang iginagawad ng konstitusyon, batas, kaugulian at tradisyong di-nasusulat ng isang bansa. Ipinagpapalagay ng [[Vienna Convention on Diplomatic Relations]] na ang lahat ng puno ng misyong diplomatiko (i.e. [[embahador]] o [[nunsiyo]]) ng nagpasugong estado ay may akreditasyon ng puno ng estado ng pinagsuguang estado.<ref name="vienna diplomatic">[http://legal.un.org/ilc/texts/instruments/english/conventions/9_1_1961.pdf Vienna Convention on Diplomatic Relations 1961], [[International Law Commission]], United Nations. Hinango noong 2012-10-15.</ref> Sa mga mga [[estadong bansa]] ang puno ng estado ay pinag-aaralan, batay sa kapangyarihan ng naturang posisyon, kung ito'y opisyal na "lider" o "simbolo" ng bansa.