Vicente Lukban: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
m Ibinalik ang mga pagbabago ni 112.200.224.193 (Usapan) patungo sa huling rebisyon ni 119.95.214.128
Tatak: Rollback
No edit summary
Tatak: Undo
Linya 3:
 
]]
Si '''Vicente Rilles Lukban''' ([[Pebrero 11]], [[1860]] - [[Nobyembre 16]], [[1916]])ay isang [[Pilipino]] na opisyal sa [[Emilio Aguinaldo]] staff niya sa panahon ng [[Rebolusyong Pilipino]] at ang mga pulitiko-militar chief ng [[Samar]] at [[Leyte]] sa panahon ng [ [Digmaang Pilipino-Amerikano]]. Ang mga Amerikano-credit sa kanya bilang ang utak ng sikat na [[Balangiga massacre]], kung saan ang higit sa apat na Amerikanong napatay .Mamaya ang pagsisiyasat ng mga mananalaysay, subalit, isiwalatisiniwalat nang nag-play ngna walang aktwal na bahagi si Lukban sa pagpaplano ng pag-atake. <references />
 
== Talambuhay ==
Si Lukban ay ipinanganak sa [[Labo, Camarines Norte]] sa Pebrero 11, 1860 sa Agustin Lukban ng [[Ambos Camarines]] at Andrea Rilles ng [[Lucban, Quezon| Lucban, Tayabas]]. Nakumpleto niya ang kanyang unang bahagi ng edukasyon sa '' Escuela Pia '' sa Lucban, patuloy na ang kanyang pag-aaral sa [[Ateneo de Manila University| Ateneo Municipal de Manila]], at binuhat ang [[Bachelor of Laws]] sa [[University of Santo Tomas]] at [[Colegio de San Juan de Letran]].
 
Siya ay bumalik sa Labo pagkatapos resigningmagresigning mula sa kanyang trabaho sa [[Manila]] hukumang unang dulugan. Siya ay kasal kay Sofia Dizon Barba at mga unyon ng ginawa ng apat na bata: Cecilia, Félix, Agustín, at Vicente, namatay si Jr. Sofia pagkatapos ng kanilang huling anak ay ipinanganak. Si Lukban pagkatapos ay iniwan ang kanyang mga anak sa pangangalaga ng kanyang mga kapatid na kaya siya ay italaga ang kanyang oras upang ang sanhi ng rebolusyon.
 
== Rebolusyong Pilipino ==
Si Lukban, pagkatapos noon, tinanggap ang mga post ng katwiran ng kapayapaan. Sa 1884, siya ay iniluklok sa [[Freemasonry]], '' Luz de Oriente '' ("Ilaw ng Orient"). Ang organisasyon ay akit ng maraming mga intelektuwal at middle-class Pinoy na hanay nito. Sa 1886, siya tumigil nagtatrabaho sa opisina panghukuman at busied kanyang sarili sa agrikultura at commerce sa [[Bicol Region| Bicol]]. Siya nabuo '' La Cooperativa Popular '' na naglalayong pagtataguyod ng mga kooperatiba gawain sa negosyo ng mga maliit at medium scale producer sa mga layunin upang madagdagan ang kanilang mga kita mula sa mga lupain sa pamamagitan ng pagbebenta ng kanilang mga produkto nang hindi pagpasa sa pamamagitan ng [[Reseller| gitnagitnang mga tao]]. Bahagi ng kita ng kooperatiba ay lihim ipinadala sa rebolusyonaryong kilusan ng [[ na si Andres Bonifacio]], ang [[Katipunan]]. Ang kooperatiba rin ay nagsilbi bilang isang epektibong taguan paraan ng pagkalat ng mga mithiin ng rebolusyon. Ang kanilang mga miyembro ay maaaring ilipat sa paligid ng malayang nang walang arousing ang hinala ng mga awtoridad Spanish.
 
Sa pamamagitan ng 1896, Si Lukban ay sentralisadongsentralisado sa pondo ng kooperatiba sa pananalapi ng rebolusyon. Pana-panahon niyaniyang remitneremit ngang pera para sa mga umuusbong na rebolusyonaryong kilusan. Kasabay nito, siya ay kumilos bilang isang sugo ng [[Katipunan]] unit sa [[Bicol Region| Bicol]] upang lumikom ng impormasyon tungkol sa mga Espanyol na paggalaw sa Manila at upang matukoy kung paano tulad ng paggalaw apektado Bicolang mga probinsya tulad ng Bicol. Sa isa sa kanyang mga biyahe sa Manila, siya ay naaresto sa pamamagitan ng '' guardia civiles '', ("civil guards") at sisingilin sa conspiring upang ibagsak ang pamahalaan. Siya ay nabilanggo sa Bilibid bilangguan at pinahirapan {{pagsipi kinakailangan |date = Abril 2008}} sa [[Fort Santiago]]. Habang si Lukban ay nasa bilangguan pa rin, angAng [[Philippine Revolution]] ay nagsimula. Sa Agosto 18, 1897, siya ay inilabas mula sa bilangguan, kasama angsi [[Juan Luna]] at kaagad pagkatapos noon ay umalis,Siya ay sumali sa armadong pwersa ng rebolusyonaryong pamahalaan.
 
Sa hukbo, siya ay kinomisyon upang maglingkod bilang isa sa mga
Saopisyal hukbo, siya ay kinomisyon upang maglingkod bilang isa sani [[Emilio_Aguinaldo]] 's opisyal. Lukban ay kabilang sa mga iilan na tinulungan Aguinaldo sa pagpaplano ng mga estratehiya at mga gawain ng digmaan. Kapag ang [[Kasunduan sa Biak-na-Bato]] ay naka-sign, siya ay nagtanong sa pamamagitan ng Aguinaldo na maging isa sa mga kasapi ng kanyang partido sa pagpunta sa [[pagkakatapon]] sa [[Hong Kong]]. Lukban ginugol ang kanyang pagkakatapon sa [[Hong Kong]] pag-aaral [[Militar_agham]] sa ilalim ng Panginoon kumander Joseph Churchase ng [[Royal Navy| British Naval command]]. Ito-enable sa kanya upang master ang mga sining ng mga sundalo & mdash; [[pagbabakod]], [[shooting]], [[pulbura]] at [[Bala]] paghahanda s, at angsa pagpaplano at pagpapatupad ng mga estratehiya sa digmaan at taktika.
 
Ilang sandali lamang matapos ni Aguinaldo ipinahayagmaipahayag ang Philippine Independence sa 1898, Lukban ay ipinadala sa rehiyon Bicol sa direct militar na operasyon laban sa mga Kastila. Ang kanyang mga tagumpay sa Bicol ushered sa kanya sa isang bago at mapaghamong assignment: bilang pulitiko-militar chief sa [[Leyte]] at [[Samar]] 's pulitiko-militar chief. Lukban asawa angAng kanyang ikalawang asawa ay si Paciencia Gonzales sa Samar. Unyon,Samar nasila itoay na gawanagkaroon ng walong anak ito ay sina: Victoria, Juan, Maria, Fidel, Rosita, Ramon, José at Lourdes.
 
Ilang sandali lamang matapos Aguinaldo ipinahayag Philippine Independence sa 1898, Lukban ay ipinadala sa rehiyon Bicol sa direct militar na operasyon laban sa mga Kastila. Ang kanyang mga tagumpay sa Bicol ushered sa kanya sa isang bago at mapaghamong assignment: bilang [[Leyte]] at [[Samar]] 's pulitiko-militar chief. Lukban asawa ang kanyang ikalawang asawa Paciencia Gonzales sa Samar. Unyon na ito na gawa ng walong anak: Victoria, Juan, Maria, Fidel, Rosita, Ramon, José at Lourdes.
== Digmaang Pilipino-Amerikano ==
Noong Disyembre 31, 1899, sa isang daang riflemen ilalim Lukban natipon at ipinahayag niya ang kanyang sarili sa bagong gobernador ng [[Samar]] sa ilalim ng [[Unang Republika ng Pilipinas]] Kapag ang [[U.S._1st_impanterya_disiplinahin]] lupain sa baybayin ng Samar noong Enero 1901, sila ay nakikilala sa pamamagitan ng paniwala singil {{pagsipi kinakailangan |date = Abril 2008}} ng [[Gulok kutsilyo| bolomen]] sa ilalim ng utos Lukban ni. Gayon pa man, Lukban ay lalong madaling panahon pinilit na retreat sa loob ng isla, nag-iwan sa likod ng isang organisadong paglaban network. Samareños nahuli pakikipagtulungan sa mga Amerikano ay pinaandar ng matulin at kapansin-pansing. Kapag US General [[Arthur MacArthur, Jr.| Arthur MacArthur]] inaalok Lukban amnestiya kapalit ng kanyang pagsuko, siya naka-down na ito at isinumpa sa labanan sa dulo.