Wikipedia

Maynila: Pagkakaiba sa mga binago

Browse history interactively
← Nakaraang pagkakaibaSusunod na pagkakaiba →
Content deleted Content added
VisualWikitext
WhiteStar2000 (usapan | ambag)
6,895 edit
No edit summary
Tatak: Binago sa mobile Pagbabago sa web gamit mobile
No edit summary
Tatak: Pagbabagong biswal Binago sa mobile Pagbabago sa web gamit mobile
Linya 47:
}}
 
Ang '''Lungsod ng Maynila''' ([[Wikang Ingles|Opisyal]]: '''''City of Manila'''''), kilala bilang '''Maynila''', ay ang [[kabisera|punong lungsod]] ng [[Pilipinas]] at isa sa 17 lungsod at bayan na bumubuo ng [[Kalakhang Maynila]]. Matatagpuan angAng lungsod saay nasa baybayin ng [[Look ng Maynila]] na nasa kanlurang bahagi ng [[Kalakhang Maynila|Pambansang Punong Rehiyon]] na matatagpuan sanasa kanlurang bahagi ng [[Luzon]]. Isa ito sa mga sentro ng negosyo ng umuunlad na kalakhang pook na tinitirhan ng humigit sa 19 na milyong katao.<ref name="Pop">{{cite web | author= Demographia | title= 50 Largest World Metropolitan Areas Ranked: 2000 Estimates | url=http://www.demographia.com/db-world-metro2000.ht | publisher= US Census Bureau | accessdate=2009-06-05}}</ref><ref>{{cite web | author= City Population | title= The Principal Agglomerations of the World | url=http://www.citypopulation.de/world/Agglomerations.html | accessdate=2009-06-05}}</ref>
 
Ang Maynila, na sumasakop ng 38.55 na kuwadrado ng kilometro,<ref>{{cite web | author= [[Kagawaran ng Turismo (Pilipinas)|Kagawaran ng Turismo]] | title= Manila City - Cosmopolitan Capital Of The Philippines | url= http://www.tourism.gov.ph/explore_phil/place_details.asp?content=description&province=80| work= Wow Philippines | accessdate=2009-06-05}}</ref><ref name="Population">{{cite web |title=Population Density |url=http://www.manilacityph.com/pdf/population.pdf |publisher=Manila City |accessdate=2009-07-16}}</ref> ay ang pangalawang pinakamalaking lungsod ng [[Pilipinas]], na may humigit-kumulang na 1.6 milyong kataong naninirahan. Mas matao nga lang ang [[lungsod Quezon]], ang dating punong lungsod ng bansa. Ang kalakhang pook ay ang pangalawang pinakamalaki sa [[Timog-silangang Asya]].<ref name="Pop" />
Linya 55:
Noong kapanahunan ng mga Hispano, itinaguyod ang lungsod na may umpok-umpok na pamayanan na pumapalibot sa [[Kutang Santiago|nagsasanggalang haligi]] ng [[Intramuros, Maynila|Intramuros]] ([[nagsasanggalang pader|nahahaligihan]]), ang orihinal[tunay] na Maynila. Ang Intramuros ay isa sa mga pinakalumang nagsasanggalang na haligi[tanggulan] sa [[timog Silangan]], ay ginawa at dinisenyohan ng mga misyonaryong [[Kapisanan ni Hesus|Heswita]] para hindi masakop ng mga Tsino ang pamayanan at mailigtas ang mga mamamayan. Noong kapanahunan ng Amerikano, ilang pagsasaayos ang isinagawa sa katimugang bahagi ng lungsod at ginamit ang arkitekturang disenyo ni [[Daniel Burnham]].
 
PinalilibutanNapalilibutan ang Maynila ay ng mga lungsod ng [[Navotas]] at [[Caloocan]] sa hilaga, [[Lungsod Quezon]] sa hilagang-silangan, [[San Juan, Kalakhang Maynila|San Juan]] at [[Mandaluyong]] sa silangan, [[Makati]] sa timog-silangan at [[Pasay]] sa timog.
 
Noong ika-13 dantaon, ang lungsod ay binubuo ng mga tindahan at tanggapan tagatanggap sa may tabi ng baybayin ng ilog Pasig, na nasa hilaga ng mga makalumang pamayanan. Ang opisyal na pangalan na binigayibinigay ng mga [[Malay (pangkat etniko)|Malay]] sa lungsod ay Seludong/Selurung, na ginamit din sa isang bahagi sa pulo ng [[Luzon]], at inimumungkahi na ito ang punong bayan/lungsod ng Kaharian ng Tondo. Ang lungsod ay nakilala rin sa pangalan na binigayibinigay ng mga pangkat etnikong mga [[Tagalog (pangkat etniko)|Tagalog]], ang Maynila, unang nakilala bilang Maynilad. Ang pangalan ay mula sa salitang [[Nilad|nila]], isang uri ng halamang mabulaklak na tumutubo sa baybayin ng look, na ginagamit parasa gumawapaggawa ng sabon para sa pakikipagkalakalan; nanggaling ito sa salitang may mila, na may unlaping ma- na tumutukoy kung saan ang isang lugar ay mayroong isang malagong bagay na malago(ang nila ay maaaring Sanskrit na nila "punong indigo").<ref name="E.M. Pospelov 1998">E.M. Pospelov, Geograficheskie nazvanie mira (Moscow 1998).</ref> (Ang sinasabing naging pangalan ng halaman ay nilad ay kathang isip lamang.)<ref name="Ambeth Ocampo">{{cite web | author=Ambeth Ocampo | title=Looking Back : Pre-Spanish Manila | url=http://services.inquirer.net/print/print.php?article_id=20080625-144587 | publisher=Philippine Daily Inquirer | date=2008-06-25 | accessdate=2009-06-10}}</ref><ref name="World: metropolitan areas">{{cite web | title=World: metropolitan areas | url=http://world-gazetteer.com/wg.php?x=&men=gcis&lng=en&des=wg&srt=npan&col=abcdefghinoq&msz=1500&geo=0&srt=pnan&pt=a#aggl | publisher=World Gazetteer | accessdate=2009-06-10|archiveurl=http://archive.is/cW4HP|archivedate=2013-01-05}}</ref> Ang lungsod ay may humigit sa 100 mga parke na nakakalat sa buong lungsod.
 
Ang Maynila ang naging upuang kolonyal na pamahalaan ng [[Espanya]] noong opisyal na pinamahalaan ang kapuluan ng Pilipinas ng tatlong dantaon simula 1565 hanggang 1898. Noong namalagi ang Britanya sa Pilipinas, ang lungsod ay pinamahalaan ng [[dakilang Britanya]] ng dalawang taon simula 1762 hanggang 1764 na naging bahagi sa Pitong Taong Digmaan. Ang lungsod ay nanatiling punong lungsod ng Pilipinas sa pamamahala ng pamahalaang probisyonal ng mga Briton, na kumikilos sa pamamagitan ng mga arsobispo ng Maynila at ng Real Audiencia. Nasa [[Pampanga]] ang kuta ng mga nagaaklas laban sa mga Briton.
Kinuha sa "https://tl.wikipedia.org/wiki/Maynila"