COVID-19: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
Tagasalinero (usapan | ambag)
m Isinaayos ang mga sanggunian
Tatak: 2017 source edit
Tagasalinero (usapan | ambag)
Inihalintulad sa bersyong Ingles (Hindi pa tapos ang pagsasalinwika).
Linya 119:
Ang ''severe acute respiratory syndrome coronavirus 2'' (SARS-CoV-2) ay isang ''[[novel virus|novel]] severe acute respiratory syndrome coronavirus'', unang ibinukod mula sa tatlong tao na may pulmonya na konektado sa [[Disease cluster|kumpol]] ng kaso ng ''acute respiratory illness'' sa Wuhan.<ref name="ECDC risk assessment" /> Makikita ang lahat ng mga katangian ng novel SARS-CoV-2 virus sa mga kaugnay na coronavirus sa kalikasan.<ref name="hcAdO" />
 
Sa labas ng katawan ng tao, namamatay ang virus sa pamamagitan ng [[soap|sabon]], na nagpapaputok sa bulang pamprotekta ng virus.<ref name=":0">{{Cite journal|last=Salehi|first=Sana|last2=Abedi|first2=Aidin|last3=Balakrishnan|first3=Sudheer|last4=Gholamrezanezhad|first4=Ali|date=2020-03-14|title=Coronavirus Disease 2019 (COVID-19): A Systematic Review of Imaging Findings in 919 Patients|journal=American Journal of Roentgenology|language=en|pages=1–7|doi=10.2214/AJR.20.23034|issn=0361-803X|pmid=32174129}}</ref> Typical features on CT include bilateral multilobar [[Ground glass opacity|ground-glass opacificities]] with a peripheral, asymmetric and posterior distribution.<ref name=":0" />

Tila may kaugnayan ang SARS-CoV-2 sa orihinal na SARS-CoV.<ref name="Zhu24Jan2020" /> Ipinapalagay na nanggaling ito sa [[Zoonosis|hayop]]. Isinisiwalat ng pag-aanalisang henetiko na karaniwang nagtitipun-tipon ang coronavirus sa genus ''[[Betacoronavirus]]'', sa subgenus [[Severe acute respiratory syndrome-related coronavirus|''Sarbecovirus'']] (angkan B) kasama ng dalawang uri na galing-paniki. 96% magkahawig ito at buong antas ng [[genome]] sa mga ibang sampol ng coronavirus sa paniki (BatCov RaTG13).<ref name="WHO report 28 February 2020" /><ref name="bioRxivBatOrigin" /> Noong Pebrero 2020, natuklasan ng mga Tsinong mananaliksik na isa lamang ang nag-iibang [[asidong amino]] sa mga tiyak na bahagi ng pagkakasunud-sunod ng genome ng mga virus mula sa [[pangolins|pangolin]] at mula sa tao, ngunit natuklasan ng paghahambing ng buong genome sa kasalukuyan na 92% ang pinakamalaking porsyento ng ibinabahaging henetikong materyal sa pagitan ng coronavirus sa pangolin at SARS-CoV-2, na kulang upang patunayan na ang mga pangolin ay [[intermediate host|kalagitnaang hostbiktima]].<ref name="ia56U" />
 
== Patopisyolohiya ==
Pinaapektado ang mga baga sa COVID-19 dahil ang mga pinapasukan ang mga selulang biktima sa pamamagitan ng ensimang [[Angiotensin-converting enzyme 2|ACE2]], na pinakasana sa mga [[Type II cell|ika-2 uri ng selulang supot-hangin]] ng mga baga. Gumagamit ang virus ng natatanging ''surface glycoprotein'' na tinatawag na ''"spike"'' ([[Peplomer|''peplomer'']]) upang kumonekta sa ACE2 at pumasok sa selulang biktima.<ref name="Nature Microbiology">{{cite journal|title=Functional assessment of cell entry and receptor usage for SARS-CoV-2 and other lineage B betacoronaviruses|journal=Nature Microbiology|doi=10.1038/s41564-020-0688-y|doi-access=free|pmid=32094589|date=2020|vauthors=Letko M, Marzi A, Munster V|volume=5|issue=4|pages=562–569}}</ref> Nauugnay ang densidad ng ACE2 sa bawat tisyu sa kalubhaan ng sakit sa tisyung iyon at iminungkahi ng ilan na maaaring makaprotekta ang pagbawas sa aktibidad ng ACE2,<ref name="Zhang Penninger Li Zhong p.">{{cite journal|vauthors=Zhang H, Penninger JM, Li Y, Zhong N, Slutsky AS|title=Angiotensin-converting enzyme 2 (ACE2) as a SARS-CoV-2 receptor: molecular mechanisms and potential therapeutic target|journal=Intensive Care Medicine|date=March 2020|volume=46|issue=4|pages=586–590|doi=10.1007/s00134-020-05985-9|doi-access=free|pmid=32125455|pmc=7079879}}</ref><ref name="Xu Zhong Deng Peng p.">{{cite journal|vauthors=Xu H, Zhong L, Deng J, Peng J, Dan H, Zeng X, Li T, Chen Q|display-authors=6|title=High expression of ACE2 receptor of 2019-nCoV on the epithelial cells of oral mucosa|journal=International Journal of Oral Science|volume=12|issue=1|page=8|date=February 2020|doi=10.1038/s41368-020-0074-x|doi-access=free|pmid=32094336|pmc=7039956}}</ref> ngunit ang isa pang pananaw ay maaaring makapoprotekta ang pagtaas ng ACE2 gamit ang mga ''[[angiotensin II receptor blocker]] medication'' at kailangang subukin ang mga ganitong palagay .<ref>{{cite journal|vauthors=Gurwitz D|title=Angiotensin receptor blockers as tentative SARS‐CoV‐2 therapeutics|journal=Drug Development Research|doi=10.1002/ddr.21656|doi-access=free|pmid=32129518|date=March 2020}}</ref> Habang kumakalat ang sakit sa supot-hangin, maaaring magkaroon ng paghinto ng palahingahan at sumunod ang kamatayan.<ref name="Xu Zhong Deng Peng p." />
 
Nakaaapekto rin ang virus sa mga sangkap ng sikmura at bituka dahil saganang ipinapahayag ang ACE2 sa mga [[Glandula|glandulang]] selula ng [[Epithelium|epitelyo]] sa [[sikmura]], [[tokong]], [[tumbong]]<ref name=":11">{{Cite journal|last1=Gu|first1=Jinyang|last2=Han|first2=Bing|last3=Wang|first3=Jian|date=27 February 2020|title=COVID-19: Gastrointestinal manifestations and potential fecal-oral transmission|journal=Gastroenterology|volume=|pages=|doi=10.1053/j.gastro.2020.02.054|pmid=32142785|issn=0016-5085}}</ref> pati na rin sa mga selulang [[Endothelium|endotelyal]] at [[Enterocyte|enterosito]] ng [[maliit na bituka]].<ref>{{Cite journal|last1=Hamming|date=2004|pmid=15141377|doi=10.1002/path.1570|pages=631–637|issue=2|volume=203|language=en|journal=The Journal of Pathology|title=Tissue distribution of ACE2 protein, the functional receptor for SARS coronavirus. A first step in understanding SARS pathogenesis|first6=H. van|first1=I.|last6=Goor|first5=G. J.|last5=Navis|first4=A. T.|last4=Lely|first3=M. L. C.|last3=Bulthuis|first2=W.|last2=Timens|issn=1096-9896}}</ref>
 
== Pagpipigil ==