Tagagamit:Kkiske95/Tokugawa Yoshinobu: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
No edit summary Tatak: 2017 source edit |
Inilikha sa pagsalin ng pahinang "Tokugawa Yoshinobu" |
||
Linya 1:
{{Infobox officeholder|honorific_prefix=Prinsipe|office1=
* [[Emperor Kōmei|Kōmei]]
* [[Emperor Meiji|Meiji]]}}|term_end=Nobyembre 19, 1867|term_start=Agosto 29, 1866|office=''[[Shōgun]]''|caption=Si Tokugawa Yoshinobu bilang shōgun, 1867|image=1867 Osaka Yoshinobu Tokugawa.jpg|native_name=徳川 慶喜|module={{Infobox Chinese | child = yes
Linya 9:
== Kabataan ==
Ipinanganak sa Edo si Tokugawa Yoshinobu bilang Matsudaira Shichirōmaro<ref>Takano, ''Tokugawa Yoshinobu'', p. 26.
[[Talaksan:Tokugawa_yoshinobu.jpg|thumb|308x308px| Si Yoshinobu na naka-damit panseremonya ]]
Sa pag-uudyok ng kanyang ama, inampon si Shichirōmaro ng pamilyang Hitotsubashi upang mabigyan ng mas malaking tsansang maluklok sa pagka-''shōgun''<ref>Takano, p. 38.</ref> at pinangalangang Akimune. Isa naman ang mga Hitotsubashi sa ''gosankyō'', ang tatlong karagdagang sangay ng angkang Tokugawa. Noong 1847, naging pinuno si Akimune ng pamilya nang siya ay maging ganap na binata at mabigyan ng kanyang ranggo sa korteng imperyal. Muli rin siyang nagpalit ng pangalan, ngayon bilang Yoshinobu.<ref>Takano, p. 48.</ref> Nang mamatay ang ika-13 ''shōgun'' na si Iesada noong 1858, ininomina si Yoshinobu bilang kasunod nito sa puwesto,<ref>Borton, ''Japan's Modern Century'', p. 40.</ref> dahil sa diumanong galing at bisa niya sa pangangasiwa sa kanyang angkan. Subalit, nanalo ang kalaban nitong panig na pinamunuan ni Ii Naosuke. Nailuklok sa puwesto ang kanilang kandidato na si Tokugawa Yoshitomi, na siyang nanungkulan bilang ika-14 na ''shōgun'' na si Iemochi.<ref>Borton, pp. 39–40.</ref> Di naglaon, sa gitna ng Purgang Ansei, inilagay sa ''house arrest'' si Yoshinobu at ang iba niyang mga taga-suporta.<ref>Takano, pp. 12–13.</ref> Bukod pa rito, pinagbitiw si Yoshinobu mula sa pagkapinuno ng pamilyang Hitotsubashi.
Naging talamak ang kapabayaan at pamumulitika sa pamahalaang Tokugawa sa pamumuno ni Ii. Nang siya ay paslangin noong 1860, ibinalik si Yoshinobu bilang pinuno ng pamilyang Hitotsubashi, at kalauna'y itinalaga bilang {{Nihongo|tagapagtanggol ng ''shōgun''|将軍後見職|shōgun kōken-shoku}}.<ref>Murray, ''Japan'', p. 362; Kobiyama, ''Matsudaira Katamori no shōgai'', p. 75; Bolitho, ''Collapse of the Tokugawa Bakufu'', p. 9.</ref> Kasabay nito, naluklok din ang dalawa niyang pinakamalapit na kaalyado, sina Matsudaira Yoshinaga at Matsudaira Katamori, sa matataas na posisyon: si Yoshinaga bilang {{Nihongo|tagapangasiwang politikal|政治総裁職|seiji sōsai-shoku}},<ref>Kobiyama, p. 75.</ref> at si Katamori bilang {{Nihongo|punong tagapagtanggol ng Kyoto|京都守護職|Kyoto shugoshoku}}.<ref>Takano, pp. 132–133.</ref> Sama-sama nilang nagsagawa ng mga hakbang upang sugpuin ang kaguluhan sa paligid ng [[Kyoto]], at nagtipon ng mga kaalyado upang kalabanin ang mapaghimagsik na dominyo ng Chōshū. Naging mahalaga silang tagapagtaguyod ng ''kōbu gattai'', ang pagkakasundo ng shogunato at korteng imperyal.<ref>Kobiyama, pp. 84–87; Totman, p. 45; Takano, p. 20.</ref>
Noong 1864, hinirang si Yoshinobu bilang {{Nihongo|pinuno para sa pagtatanggol sa palasyong imperyal|禁裏御守衛総督|kinri go-shuei sōtoku}}. Noong taon ding iyon, tinalo niya ang puwersa ng Chōshū sa binansagang Insidenteng Kinmon sa tulong ng koalisyon ng mga dominyo ng Aizu at [[Dominyo ng Satsuma|Satsuma]].<ref>
== ''Shōgun'' (1866–1867) ==
[[Talaksan:JulesBrunet.jpg|thumb| Ang misyong militar ng Pransya sa [[Hapon]], na inanyayahan ni Tokugawa Yoshinobu para sa modernisasyon ng kanyang hukbo, noong 1867 ]]
Pagkamatay ni Tokugawa Iemochi noong 1866, napili si Yoshinobu na humalili sa kanya, at naging ika-15 ''shōgun''.<ref>Borton, p. 63.</ref> Nag-iisa siya sa mga ito na ni minsang nanungkulan mula sa Edo; ni hindi siya nakatapak sa [[Kastilyo ng Edo]] bilang ''shōgun''.<ref>Tokugawa, ''Tokugawa yonbyakunen no naishobanashi'', vol. 2, p. 162.</ref> Sa kanyang pagkaupo, agad siyang nagsimula ng mga malawakang pagbabago upang maireporma at palakasin ang pamahalaang Tokugawa. Halimbawa nito ang paghingi ng tulong mula sa Ikalawang Imperyong Pranses, sa pamamagitan ng pagsagawa ng armeriya sa Yokosuka sa pangangasiwa ni Léonce Verny, at ang pagpapadala ng isang misyong militar upang imodernisa ang mga hukbo ng shogunato.<ref>Sims, ''French Policy Towards the Bakufu and Meiji Japan, 1854–95'', p. 236.</ref>
Pinalakas ang mga hukbong katihan at dagat, parehong binuo sa ilalim ng mga Tokugawa, sa tulong ng mga Ruso, pati na ng Misyong Tracey mula sa ''Royal Navy'' ng Inglatera. Nakalakap din ang pamahalaan ng armas at kagamitan mula sa Estados Unidos.<ref>Treat, ''Japan and the United States: 1853–1921'', p. 89</ref> Naging pananaw ng marami na patungo na sa panibagong lakas at kapangyarihan ang shogunatong Tokugawa. Subalit, bumagsak din ito paglaon ng kulang isang taon.
Linya 26:
Dahil sa kanilang takot sa muling pagpapalakas ng shogunatong Tokugawa sa ilalim ng isang malakas at marunong na pinuno, nagsanib-puwersa ang mga samurai mula sa mga dominyo ng Satsuma, Chōshū, at Tosa upang labanan ito. Bunga ng kanilang pagtataguyod ng {{Nihongo|2=尊皇攘夷|3=sonnō jōi|4="pamitaganan ang Emperador, palayasin ang mga barbaro"}} at takot sa isang bagong ''shōgun'' na patuloy na aagawin ang kapangyarihan ng Emperador, naglayon silang pabagsakin ang shogunato sa kani-kanilang paraan. Higit na moderado ang katayuan ng Tosa; nagmungkahi lamang ito ng kompromiso kung saan magbibitiw si Yoshinobu bilang ''shōgun'', ngunit mamumuno pa rin siya ng isang konsehong pampamahalaan na bubuuin ng iba't ibang mga ''daimyō''. Upang makamit ito, nanawagan kay Yoshinobu ang ''daimyō'' ng Tosa na si Yamanouchi Toyonori, pati na ang kanyang tagapayo na si Gotō Shōjirō, upang magbitiw.<ref name="b962">Beasley, ''The History of Modern Japan'', p. 96.</ref>
Noong ika-9 ng Nobyembre, 1867, ipinarating ni Yoshinobu sa Emperador ang kanyang pagbibitiw. Matapos ang 10 araw, pormal siyang bumabâ sa puwesto at tuluyan nang ibinalik ang kapangyarihang mamahala sa Emperador.<ref>Takano, p. 256.</ref> Nilisan din niya ang Kyoto at nagtungo ng [[Osaka]]. Subalit, habang sang-ayon ang Satsuma at Chōshū sa isang konseho ng mga ''daimyō'', tutol ang mga ito na si Yoshinobu ang mamuno nito.<ref name="b962">Beasley, ''The History of Modern Japan'', p. 96.</ref> Lihim silang nakakuha ng ediktong imperyal<ref name="b964">Beasley, ''The History of Modern Japan'', p. 96.</ref> na nanawagan ng puwersa laban kay Yoshinobu (na natuklasan ding huwad)<ref name=":0">Yamakawa, ''Aizu Boshin Senshi'', pp. 7–9.</ref> at nagpadala sa Kyoto ng napakaraming sundalo mula sa Satsuma at Chōshū. Sa isang pagpupulong sa korteng imperyal, tinanggalan din si Yoshinobu ng lahat ng titulo at ari-arian,<ref>Beasley, p. 97; Yamakawa, ''Aizu Boshin Senshi'', p. 148–151.</ref> bagama't wala siyang ginawa na maaaring isipin na marahas o kriminal. Hindi isinama sa pagpupulong na ito ang sinumang maaaring tumutol dito.<ref name=":0" /> Mariing tumutol si Yoshinobu sa mga pangyayari at sumulat ng isang liham protesta na ipapadala dapat sa korteng imperyal.<ref>Totman, p. 416.
Nang makatuntong sa labas ng Kyoto ang mga sundalong Tokugawa, hinarang ang mga ito at inatake ng puwersang Satsuma at Chōshū. Dito nagsimula ang Labanan sa Toba–Fushimi, ang unang engkuwentro ng Digmaang Boshin.<ref>Sasaki, pp. 23–24; Bolitho, pp. 420–422.</ref> Bagama't higit na nakararami ang puwersang Tokugawa, iniwan sila ni Yoshinobu at tumakas patungo sa Edo nang malaman niya na itinaas na ng Satsuma at Chōshū ang bandilang imperyal.<ref>Kobiyama, p. 124.</ref> Inilagay niya ang kanyang sarili sa boluntaryong pagkakapiit, at ipinarating sa korteng imperyal ang kanyang pagsuko. Subalit, napagkasunduan na aampunin at gagawing pinuno ng angkang Tokugawa ang batang Tayasu Kamenosuke, na pinuno lamang ng isang sangay ng pamilya nito.<ref>Griffis, ''The Mikado: Institution and Person'', p. 141.</ref> Pagdating ng ika-11 ng Abril, ibinigay sa hukbong imperyal ang Kastilyo ng Edo,<ref>Takano, p. 267.</ref><ref>{{cite book|title=Tokyo, an administrative perspective|url=https://books.google.com/books?id=DoBzAAAAIAAJ|accessdate=9 April 2011|year=1958|publisher=Tokyo Metropolitan Government|page=21}}</ref> at nailigtas ang lungsod mula sa matinding labanan.
Linya 35:
== Katandaan ==
Naging tahimik ang buhay ni Yoshinobu mula sa kanyang pagreretiro. Nahilig siya sa maraming larangan, tulad ng ''oil painting'', pamamana, pangangaso, potograpiya, at pagbibisikleta.<ref>Tokugawa, pp. 136–138.</ref> Sa kasalukuyan, ilan din sa kanyang mga retrato ay inilimbag ng kanyang apo sa tuhod na si Yoshitomo.
Noong 1902, pinahintulutan ng Emperador Meiji si Yoshinobu na muling itatag ang kanyang pamilya bilang sangay ng angkang Tokugawa. Ginawaran din ito ng pinakamataas na titulong noblesa, ang prinsipe (''kōshaku''), dahil sa kanyang tapat na paglilingkod sa Hapon.<ref>Takano, p. 273.</ref> Naging miyembro rin siya ng ''House of Peers'' dahil dito, at kalauna'y nagbitiw din noong 1910. Namatay si Tokugawa Yoshinobu noong ika-21 ng Nobyembre, 1913, 4:10 ng hapon, at inilibing sa Sementeryong Yanaka sa Tokyo.
Noong ika-9 ng Enero, 1896, ikinasal ang kanyang ikasiyam na anak na si Tsuneko, at si Prinsipe Fushimi Hiroyasu, pinsan nina [[Emperador Hirohito|Emperador Shōwa]] at Emperatris Kōjun, at pamangkin ni Prinsipe Kan'in Kotohito.
Noong ika-26 ng Disyembre, 1911, isinilang din ang kanyang apo na si Kikuko. Sa kanyang pagtanda, ikinasal siya kay Prinsipe Takamatsu, ang nakababatang kapatid ng Emperador Shōwa, at naging Prinsesa Takamatsu.
[[Talaksan:TOKUGAWA_Yoshinobu.jpg|thumb| Larawan ni Tokugawa Yoshinobu sa kanyang
== Mga parangal ==
''Naglalaman ng impormasyon mula sa kaakibat na artikulo sa Wikipediang Hapones''
* Prinsipe (Hunyo 3, 1902)
Line 69 ⟶ 70:
== Mga sanggunian ==
* [[William G. Beasley|Beasley, William G.]] (1963). ''The modern history of Japan''. (New York: Praeger).▼
* Borton, Hugh (1955). ''Japan's Modern Century''. (New York: The Ronald Press Company).▼
* [[William Elliot Griffis|Griffis, William Elliot]]. (1915). ''The Mikado: Institution and Person''. (Princeton: Princeton University Press).▼
* Kobiyama Rokurō (2003). ''Matsudaira Katamori no shōgai''. (Tokyo: Shin Jinbutsu Ōraisha).▼
* Murray, David (1905). ''Japan''. (New York: G.P. Putnam's Sons).▼
* Sasaki Suguru (1977). ''Boshin sensō''. (Tokyo: Chūōkōron-shinsha).▼
* Sims, Richard L. (1998). ''French Policy Towards the Bakufu and Meiji Japan, 1854–95''. (London: Routledge).▼
* Takano Kiyoshi 高野澄 (1997). ''Tokugawa Yoshinobu: kindai Nihon no enshutsusha'' 德川慶喜 : 近代日本の演出者. (Tokyo: Nihon Hōsō Shuppan Kyōkai 日本放送出版協会).▼
* Tokugawa Munefusa 徳川宗英 (2004). ''Tokugawa Yonhyaku-nen no naisho-banashi'' 徳川四百年の内緒話 Vol. 1. (Tokyo: Bungei-shunju).▼
* Tokugawa Munefusa 徳川宗英 (2004). ''Tokugawa Yonhyaku-nen no naisho-banashi'' 徳川四百年の内緒話 Vol. 2: ''Raibaru tekishō hen''. (Tokyo: Bungei-shunju).▼
* [[Tokugawa Yoshitomo]] 徳川慶朝 (2003). ''Tokugawa Yoshinobu-ke ni Yōkoso: Wagaya ni tsutawaru aisubeki "Saigo no Shogun" no Yokogao'' 徳川慶喜家にようこそ わが家に伝わる愛すべき「最後の将軍」の横顔. (Tokyo: Bungei-shunju). {{ISBN|4-16-765680-9}}▼
*Totman, Conrad (1980). ''The Collapse of the Tokugawa Bakufu, 1862–1868''. (Honolulu: University of Hawai'i Press)▼
* Treat, Payson J. (1921). ''Japan and the United States: 1853–1921''. (New York: Houghton Mifflin Company).▼
* [[Yamakawa Kenjirō]] (1933). ''Aizu Boshin Senshi''. (Tokyo: Tokyo Daigaku Shuppankai).▼
▲*
▲* Borton, Hugh (1955). ''
▲*
▲* Kobiyama Rokurō (2003). ''Matsudaira Katamori no shōgai'' . (Tokyo: Shin Jinbutsu Ōraisha).
▲* Sasaki Suguru (1977). ''Boshin sensō'' . (Tokyo: Chūōkōron-shinsha).
▲* Sims, Richard L. (1998). ''
▲* Takano Kiyoshi 高 野 澄 (1997). ''Tokugawa Yoshinobu: kindai Nihon no enshutsusha''
▲* Tokugawa Munefusa 徳 川 宗 英 (2004). ''Tokugawa Yonhyaku-nen
▲* Tokugawa Munefusa 徳 川 宗 英 (2004). ''Tokugawa Yonhyaku-nen
▲*
▲* Totman, Conrad (1980). ''
▲*
<nowiki>
[[Kategorya:Mga pinagmulan sa wikang Hapones ng CS1 (ja)]]
[[Kategorya:Gumagamit ang CS1 ng sulat sa wikang Hapones (ja)]]
|