Malaysia: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
m gen fixes using AWB
Linya 38:
|leader_title1 = [[Yang di-Pertuan Agong|Hari]]
|leader_name1 = {{wikidata|property|linked|reference|P35}}
|leader_title2 = [[Punong Ministro ng Malaysia|Punong Ministro ng Malaysia]]
|leader_name2 = {{nowrap|[[Muhyiddin Yasin]]}}
|legislature = [[Parliament of Malaysia|Parliamento]]
Linya 106:
 
== Kasaysayan ==
Nagkaroon na ng patunay ng pagkakaroon ng mga pamayanan sa Malaysia. Humihigit-kumulang ang simula ng kasaysayan ng Malaysia ay 40,000 taon makalipas. <ref>Holme, Stephanie (13 Pebrero 2012). [http://www.stuff.co.nz/travel/international/6405497/Getaway-to-romance-in-Malaysia "Getaway to romance in Malaysia"]. stuff.co.nz. Isinangguni noong Ika-10 ng Marso, 2018.</ref> Pinaniniwalaang ang mga unang tumira sa tangway ay mga [[Mga Negrito|Negrito]]. <ref>Fix, Alan G. (Hunyo1995). "Malayan Paleosociology: Implications for Patterns of Genetic Variation among the Orang Asli". ''American Anthropologist''. New Series. '''97'''(2): 313–323. doi:[https://doi.org/10.1525%2Faa.1995.97.2.02a00090 10.1525/aa.1995.97.2.02a00090]. JSTOR [https://www.jstor.org/stable/681964 681964].</ref> Nakisalamuha ang mga taga-Malaysia sa mga taga-[[India]] at [[Tsina]], na patuloy na nagpalaganap sa kani-kanilang kultura.
 
Lumaganap ang Islam sa Malaysia sa pagdating ng mga Arabong mangangalakal na tumulong sa bahaginan ng kultura. <ref>W.P. Groeneveldt, 1877, ''Notes on the Malay Archipelago and Malacca'' (Mga Tala sa Kapuluang Malay at Malacca), Batavia : W. Bruining. Isinangguni noong ika-10 ng Marso, 2018.</ref>
 
Nakalaya ang Malaysia mula sa [[Gran Britanya|Britanya]] noong 1957, at tuluyang lumabas ang [[Singapore|Singapura]] mula sa sakop ng Kalipunan noong 1965.
Linya 123:
== Demograpiya ==
 
Ang populasyon ng Malaysia ay binubuo ng maraming lahi, na ang lahing Malay at iba pang katutubo (bumiputra) sa Sabah at Sarawak ang bumubuo ng may 65%<ref name="Census">[http://www.statistics.gov.my/english/census/pressdemo.htm "Population and Housing Census" Press statement] , ''Department of Statistics, Malaysia''. Nakuha noong 2008-[[Hulyo 15|07-15]]. {{enin iconlang|en}}
</ref> ng buong populasyon. Nakabatay sa Saligang Batas na ang mga Malay ay mga [[Muslim]] na nakasayanan sa kaugalian at kulturang Malay. Kaya ang isang Muslim ng kahit anong lahi na nakasanayan sa kaugalian at kalinangang Malay ay maituturing na isang Malay at may pantay-pantay na karapatan pagdating sa karapatang Malay na nakabatay sa saligang batas. Mga pangkat na katutubo ngunit hindi Malay ay bumubuo ng mahigit sa kalahati ng populasyon ng Sarawak (30% ay mga Iban), at nasa 60% ng populasyon ng Sabah (18% ang mga Kadazan-Dusun, at 17% naman ang mga Bajau)<ref name="Census" />. Mayroon ding iba pang grupong katutubo sa [[Peninsula ng Malay|kanlurang bahagi ng bansa]], na ang tawag sa kanila ay "Orang Asli".
 
Linya 131:
Islam ang opisyal na relihiyon ng Malaysia bagaman ang bansa ay may maraming relihiyon. Ayon sa Population and Housing Census ng taong 2000, humigit-kumulang na 60.4 porsyento ng populasyon ay sinasampalatayanan ang relihiyong Islam; Budismo na may 19.2 porsyento; Kristiyanismo na may 9.1 porsyento; Hinduismo na 6.3 percent; at tradisyonal na relihiyong Tsino (2.6%).<ref name="Census" /> Ang nalalabing 2 porsyento ay naitala sa ibang pananampalataya, kasama na ang Animismo at Sikhismo.<ref name="Census" />
 
Ang Saligang Batas ng Malaysia ay tumitiyak ng kalayaan sa pananampalataya, ngunit ito ay hinihigpitan sa kasalukuyan. Lahat ng etnikong Malay ay Muslim ayon na rin sa Saligang Batas ng Malaysia.<ref>Artikulo 160 (2). Saligang Batas ng Malaysia.</ref> Idagdag pa ang lahat ng mga hindi Muslim na nag-asawa sa isang Muslim ay kailangang itakwil ang kanilang kinaaanibang relihiyon at lumipat sa relihiyong Islam. Kapag ang isang tao ay naging Muslim, hindi na siya puwedeng itakwil ang relihiyong Islam at lumipat sa ibang pananampalataya. Samantala ang mga hindi Muslim ay nakakaranas ng pagbabawal sa ibang gawain tulad ng pagtayo ng gusaling panrelihiyon at pagdaos ng kaganapang panrelihiyon sa ibang bahagi ng bansa.<ref name="Non Muslim restrictions 1">Inter Press Service: [http://www.ipsnews.net/news.asp?idnews=33451 Temple Demolitions Spell Creeping Islamisation]. Nakuha noong 2008-[[Hulyo 15|07-15]]. {{enin iconlang|en}}</ref><ref name="Non Muslim restrictions 2">BBC : [http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/4965580.stm Pressure on multi-faith Malaysia]. Nakuha noong 2008-[[Hulyo 15|07-15]]. {{enin iconlang|en}}</ref> Ang mga Muslim ay inoobligahang sundin ang mga pasya ng hukumang [[:en:Sharia|Sharia]] pagdating sa mga bagay na may kinalaman sa kanilang relihiyon. Ang sakop ng hukumang Sharia ay umaaplika lamang sa mga Muslim ukol sa bagay na may kinalaman sa pananampalataya at mga tungkulin bilang isang Muslim, kasama ang pag-aasawa, pamana, pagtalikod sa pananampalataya at iba pa. Hindi saklaw ng hukumang Sharia ang kasong kriminal.
 
== Mga kawing panlabas ==