Santa Maria, Laguna: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
Linya 1:
{{multiple issues|
{{copyedit|date=Oktubre 2020}}
{{cleanup|date=Oktubre 2020}}
{{better translation|date=Oktubre 2020}}
|}}
{{Infobox Philippine municipality 2
| infoboxtitle = Bayan ng Santa Maria
Line 19 ⟶ 24:
Naghahanggan ang bayan ng Santa Maria sa lalawigan ng [[Rizal]] at [[Quezon]] mula sa kanlurang bahagi patungong hilaga at dulong hilagang silangang, at binubuo ng mga mabubundok na lupain. Dahil sa ''Sub-Regional Plan'' ng '''MARILAQUE''' (''Manila-Rizal-Laguna-Quezon''), nagsisilbi ang bayan bilang pang-ugnay sa industriyalisadong kabisera at ng mayamang buhay karagatan ng lalawigan ng Quezon.
 
= =Kasaysayan ==
Mula sa Mabitac ay isang landas sa bundok na tumuturo patungo sa hilaga na patungo sa isang nayon na tinatawag na Caboan. Sa daang ito malapit sa gateway ng nayon ay nagtitipon ng mga tao at mga negosyanteng Tsino na nagbebenta at bumibili ng mga paninda, hayop at iba pang mga ani sa bukid. Nagbebenta ang Aetas ng kanilang mga halamang gamot, nakapagpapagaling na mga roottock, at ligaw na pulot. Ang mga kababaihan mula sa Mabitac ay nakikipagpalit ng mga manok na may mga palayok na luwad, mga banig ng pandan, at mga sumbrero ng sabutan. Ito ay isang lugar ng palengke.
 
Ang Caboan ay nagmula sa salitang Tagalog na "Kabuhuan," na nangangahulugang makapal na kawayan. Ang "Buho," ay isang lahi ng kawayan, na lumalagong sagana sa nayon. Ang Caboan ay isang himala ng kalikasan. Ang mga bihirang orchid at ligaw na bulaklak ay pinalamutian ang mga kagubatan nito. Ang talon nito na tinawag na "Ambon-ambon" na matatagpuan sa isang sulok ng nayon ay tila isang hagdan ng mga higanteng bato na umaakyat sa langit. Ang Ilog ng Nilubugan nito ay mayaman sa magagandang puting mga bato at bato at ang malinaw na kristal na tubig ay tila naaanod sa kung saan.
 
===Simbahang Katoliko ng Sta Maria===
 
Ang nayong ito ay dating bahagi ng lalawigan ng Morong. Si Padre Antonio de la Llave ay ang unang kura paroko ng Caboan. Naniniwala ang mga residente na siya ang may pananagutan sa paggawa ng nayon na isang bayan at sa pagpapalit ng pangalan nito sa San Miguel de Caboan noong 1602.
Line 34 ⟶ 39:
Noong 1613, itinayo ni Padre Geronimo Vásquez ang unang simbahan sa lugar kung saan natagpuan ng mag-asawa ang imahe ng Birhen. Sa gayon, ang San Miguel de Cabuoan ay naging Santa María de los Ángeles, sa madaling sabi - Santa María. Ang pag-alsa ng mga Tsino noong 1639 ay sinira ang simbahan. Itinayo ito muli ng mga Parishioner noong 1669, bago pa lumindol muli ang lindol noong 1880 sa lupa. Itinaas muli ito ni Padre Leopoldo Arellano noong 1891. Ang harapan ng simbahan ay nananatili pa rin at kilala ngayon bilang Nuestra Señora delos Angeles Parish Church. Ang iglesya ay bahagyang nawasak sa panahon ng lindol noong Agosto 20, 1937, ngunit hindi ito itinayo hanggang matapos ang Liberation noong 1945.
 
= ==Pre-Spanish at Spanish Regime ===
Ang una at patronal na pangalan ni Santa Maria ay San Miguel de Caboan. Ang San Miguel ay ang pangalang ibinigay ng prayleng Kastila na nagtatag ng bayan. Nagmula ito mula sa unang patron na nagngangalang San Miguel Arcanghel. Ang Caboan ay nagmula sa katutubong term na "kabuhuan", isang uri ng kawayan na sagana sa lugar sa panahong iyon. Ang unang simbahan ay itinayo sa parehong lugar kung saan itinayo ang kasalukuyang simbahan. Ginawa ito pagkatapos ng cogon at kawayan. Mayroon ding unang Paaralang Parochial na pinamamahalaan ng mga prayle ng Espanya. Ayon sa impormasyon, ang pananampalatayang Katoliko ay tinanggap ng mabuti ng mga tao. Pinaniniwalaang ang mga tao sa bayang ito ay palaging naging mabuti at tapat na mga tagasunod. Walang kapansin-pansin na mga relikong Espanyol ang maaaring masubaybayan sa bayang ito sa kasalukuyan. Ito ay ang harapan lamang ng simbahan kung saan makikita ang mga bakas ng kulturang Espanya na ipinakita ng mga materyales kung saan ito ginawa. Ang isang iyon ay maaaring makilala na mayroong naturang rehimen sa bayang ito. Gayunpaman, ang mga kwentong bayan tungkol sa "Bailes at Comparsas" ay naririnig pa rin sa mga matatanda.
 
= ==Santa Maria During American Regime ===
Nang ang Pilipinas ay ipinadala sa Estados Unidos ng Amerika ng Espanya, napagtanto ng mga Pilipino na sila ay nasa ilalim ng isa pang awtoridad sa pangalawang pagkakataon. Ang mga tao ng Santa Maria ay unang litong-lito sa bagong uri ng buhay. Kaya, tuwing naririnig nila na darating ang mga Amerikano, ang mga kalalakihan ay umakyat sa bundok upang maiwasan ang pagiging miyembro ng American Army. Ito ayon sa kanila ay sanhi ng kanilang malungkot na karanasan sa pamamahala ng Espanya.
 
Line 54 ⟶ 59:
Ang bayan ng Santa Maria ay nakinabang sa mga pagbabagong ito. Ang musika ng Jazz at rhumba ang umakyat sa Pilipinas.
 
= ==Santa Maria Sa panahon ng Rehimeng Hapon ===
Ang digmang gerilya ay dinala sa iba`t ibang lugar sa mga baryo at bundok. Mayroon ding mga pag-atake na ginawa sa poblacion kung saan mayroong mga Japanese garison.
 
Line 63 ⟶ 68:
Noong Enero 2, 1942, ang Japanese Military Administration ay itinatag na pinamunuan ng Director General. Ang lahat ng mga pampublikong opisyal sa bayan ay inatasan na manatili sa kanilang puwesto. Pinigilan ang kalayaang sibil ng mga tao. Nakatuon ang ekonomiya sa mga hinihingi ng mga sumasakop na puwersa. Ang edukasyon ay binago upang mabago ang kaisipang Pilipino sa linya ng Hapon. Ang buhay pampulitika ay limitado sa mga Hapon. Si Jose P. Laurel ay hinirang na Pangulo ng Japanese na naka-sponsor na Republika. Hindi pinayagan ng mga Hapones ang anumang mga partido pampulitika maliban sa KALIBAPI. Ang mga produktong lupa sa sakahan, komersyo, transportasyon at pangunahing bilihin ay pinahinto. Pinaghigpitan ng Hapon ang kalayaan sa paggalaw ng mga Pilipino. Ang mga aktibidad sa lipunan sa at labas ng bayan ay kakaunti. Ang mga klase sa oryentasyon ay ginaganap upang kumalat ang kulturang Hapon. Ang Niponggo, ang wikang Hapon, ay itinuro sa lahat ng mga paaralan pati na rin sa mga opisyal ng gobyerno at pribadong.
 
= ==Post-War hanggang sa Ngayon ===
Ang rehabilitasyon ay nagsimula nang paunti unti pagkatapos ng paglaya. Dumating ang mga tulong at pinsala sa digmaan na nagpapinta ng bagong bayan. Ang mga paaralan ay bukas, ang mga tulay ay itinayong muli, ang mga kalsada ay itinayo at ang ekonomiya ng mga tao ay unti-unting naitaas. Ang pag-aampon ng mga patakaran ng isang bagong independiyenteng bansa ay sa wakas ay tinanggap ng mga tao.
 
Sa kasalukuyan, ang Munisipalidad ng Santa Maria, na matatagpuan sa Lalawigan ng Laguna, na mayroong 25 mga barangay at nagtataglay ng populasyon na higit sa 30,000, ay nahaharap sa maraming mga hamon para sa hinaharap. Bilang bayan ng agrikultura at pagkakaroon ng isang malaking lugar sa lupa, nangangako ang lugar na maging isa sa kalidad na gumagawa ng citrus sa Timog Katagalugan. Pinangalanan din ito bilang "Rice Granary ng Laguna". Pinagkalooban ng mga lupang pang-agrikultura, ang lugar ay tumatawag para sa may kaalaman na magsasaka, teknolohikal sa lupa at mga katulad nito upang makatulong na paunlarin at pagbutihin ang higit pa sa mga hindi naunlad na lugar. Sa kasalukuyan, kailangan din ng mas maraming mga doktor, abogado at iba pang mga uri ng mga propesyonal na tunay na katutubong ng bayan upang talagang hanapin ang kapakanan ng mga tao. Mayroong kakulangan ng mga karera sa kasalukuyan na ang mga tao sa bayan ay pupunta pa rin sa ibang mga lugar sa tuwing kinakailangan ang pangangailangan. Ito ang isa sa mga magagandang hamon na inaabangan din ng mga tao.
 
== Heograpiya ==
 
== Heograpiya ==
Ang Santa Maria ay ang pinaka hilagang bayan ng Laguna.
 
Line 75 ⟶ 79:
 
==Mga Barangay==
 
Ang bayan ng Santa Maria ay nahahati sa 25 [[barangay]].
 
Line 107 ⟶ 110:
* Tungkod
</td></tr></table>
 
{| class="wikitable"
==Climate==
|+
!
=== Climate[edit source] ===
{| class="wikitable mw-collapsible"
! colspan="14" |hideClimate data for Santa Maria, Laguna
Line 229 ⟶ 230:
|-
| colspan="14" |Source: Meteoblue
|}
!
!
!
|-
|
|
|
|
|-
|
|
|
|
|-
|
|
|
|
|}
 
==Demograpiko==
{{Populasyon}}
 
 
Sa senso noong 2015, ang populasyon ng Santa Maria, Laguna, ay 30,830 katao, [4] na may density na 280 na mga naninirahan kada kilometro kwadrado o 730 na mga naninirahan sa bawat square mile.
 
== Lokal na pamahalaan ==
Santa Maria Municipal Hall
Elected officials (2016 elections):
Line 272 ⟶ 253:
# Edgardo Penicate
# Anselmo Cordova.
 
==Educational institutions==
* Santa María National High School - Pangunahing Gaudencio Octavio National High School (Dating Bagumbayan Annex) Santa María National High School - J. Santiago Annex Santa María National High School - Calangay Annex Ang aming Lady of Los Ángeles School Adia Elementary School Bagong Pook Elementary School Bagumbayan Elementary School Cabooan Elementary School Elementary School ng Calañgay Cambuja-Bubucal Elementary School Coralan Elementary School Cueva Elementary School J. Santiago Elementary School J.P.Laurel Elementary School Macasipac Elementary School Matalinting Elementary School Bagong Little Baguio Elementary School Paang Bundok Elementary School Paoo Elementary School Parang Ng Buho Elementary School Ang Paaralang Elementarya ng Pulóng Mindanáo Talangka Elementary School Tungkod Elementary School Santa María Elementary School
 
== Mga sanggunian ==
{{Reflist}}