Ginintuang Horda: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
Linya 13:
==Pinagmulang Mongol (1225–1241)==
 
Nang namatay si [[Genghis Khan]] noong 1227, hinati niya ang [[Imperyong Mongol]] sa kanyang apat na mga anak bilang mga ''appanage'' (lupaing binigay upang panustos sa kanyang kaanak), subalit nanatili ang Imperyo na nagkakaisa sa ilalim ng kataas-taasang kannkan. Panganay si Jochi ngunit namatay siya anim na buwan bago si Genghis. Ibinigay ang pinakakanlurang mga lupain na inokupa ng mga Mongol, na kabilang na kung saan [[Rusya]] at [[Kazakhstan]] ngayon, sa mga panganay na lalaki ni Jochi, si Batu Khan, na sa kalaunan, naging pinuno ng Bughaw na Horda, at Orda Kahn, na naging pinuno ng Puting Horda.<ref>Edward L. Keenan, ''Encyclopedia Americana'' na artikulo (sa Ingles)</ref><ref>{{cite book |first1=B. D. |last1=Grekov |first2=A. Y. |last2=Yakubovski |title=The Golden Horde and its Downfall |location=Moscow |publisher=Bogorodskii Pechatnik |date=1998 |orig-year=1950 |isbn=978-5-8958-9005-9 |language=Russian}}</ref> Noong 1235, nagsimula si Batu kasama ang dakilang heneral na si Subutai ng isang pasalakay pakanluran, unang sinakop ang mga Bashkir at nagpatuloy tungo sa Bolga Bulgarya noong 1236. Mula doon, sinakop niya ang ilang katimugang kapatagan ng kasalukuyang [[Ukraine|Ukranya]] noong 1237, na pinuwersa ang maraming lokal na Cuman na umatras tungong kanluran. Nagsimula na ang kampanyang Mongol laban sa mga Kypchak at Cuman sa ilalim nina Jochi at Subutai noong 1216–1218 nang sumilong ang mga Merkit sa kanila. Noong 1239, napaalis ang isang malaking bahagi ng mga Cuman sa Tangway ng Krimeano, at ito ay naging isa sa mga ''appanage'' ng Imperyong Mongol.<ref>{{cite web |title=History of Crimean Khanate |url=http://www.hansaray.org.ua/e_ist_orda.html |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090106135225/http://www.hansaray.org.ua/e_ist_orda.html |archivedate=2009-01-06 }}{{in lang|en}}</ref> Nakaligtas ang mga natirang Krimeanong Cuman sa bulubunduking Krimeano, at makikihalo din sila sa kalaunan sa ibang mga pangkat sa Krimea (kabilang ang mga Griyego, Godo, at Mongol) upang buuin ang Krimeanong Tartarong populasyon. Gumalaw tungo hilaga, nagsimula si Batu ang Mongol na pasalakay sa Rus' at ginugol ang tatlong taon upang pasukuin ang prinsipalidad ng dating Kievan Rus', habang gumalaw ang kanyang mga pinsan na sina Möngke, Kadan, at Güyük tungong timog sa Alania.
 
[[File:Battle of Mohi 1241.PNG|thumb|left|Mapagpasyang tagumpay ng Ginuntuang Horda sa Labanan ng Battle of Mohi]]