Epiko ni Gilgamesh: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
Glennznl (usapan | ambag)
Kawing
Ermahgerd9 (usapan | ambag)
pagsasalin
Linya 1:
{{Italic title}}
{{Mesopotamian myth}}
 
Ang '''''Epiko ni Gilgamesh''''' ay isang [[panulaang epiko]] mula sa sinaunang [[Mesopotamya]] na madalas ay itinuturing ang pinakamamatandangpinakamatandang umiiral na dakilang likha ng panitikan at ikalawang pinakamatandang teksto sa relihyon, sumunod sa [[Mga teksto sa mga tagilo]]. Ang kasaysayang pampanitikan ni [[Gilgamesh]] ay nagsisimula sa limang tulang [[Wikang Sumeryo|Sumeryo]] tungkol kay Bilgamesh (Sumeryo para sa "Gilgamesh"), ang hari ng [[Uruk]], noong [[Ikatlong Dinastiya ng Ur]] ({{circa|2100}} BK). Ang mga ito ay ginamit bilang sangguniang materyal para sa pinagsamang epiko sa [[Akkadiano]]. Ang unang nabubuhay na bersiyon ng pinagsamang epiko na ito, kilala bilang ang "Lumang Babilonyo" na bersiyon, ay mapepetsahan sa ika-18 siglo BK at pinamagatang '''''Shūtur eli sharrī''''' ("Higit sa Lahat ng Ibang mga Hari") matapos sa ''[[incipit]]'' nito. Iilan lamang ang mga umiiral na pragmento nito. Ang kalaunang "pamantayang" bersiyon ay mapepetsahan mula ika-13 hanggang ika-10 siglo BK at pinamagatan ng ''incipit'' na '''''Sha naqba īmuru''''' ("Siya na Nakakita sa MalalimKailaliman", sa modernong kahulugan: "Siya na Nakakakita ng Hindi Alam"). Tinatayang dalawang-katlo ng mas mahabang 12 tabletang bersiyong ito ay nakuhanaisalba. Ang ilang mga pinaka mahuhusaypinakamahuhusay na kopya ng Epiko ni Gilgamesh ay natuklasan sa mga gibang aklatan ng ika-7 siglo BK haring [[Asiria|Asiryong]] si [[Ashurbanipal]].
 
Itinatalakay sa unang kalahati ng kwento si Gilgamesh, hari ng Uruk, at si [[Enkidu]], isang mabangis na tao na nilikha ng mga diyos upang pigilan si Gilgamesh mula sa pag-api sa mga tao sa Uruk. Matapos maging sibilisado si Enkidu sa pamamagitan ng pagsisimula ng sekswal sa isang patutot, naglakbay siya patungo sa Uruk, kung saan hinamon niya si Gilgamesh sa isang pagsubok ng lakas. Nanalo si Gilgamesh sa patimpalak; gayunman, naging magkaibigan ang dalawa. Magkasama silang naglakbay ng anim na araw sa maalamat na [[Gubat ng Sedro]], kung saan balak nilang paslangin ang Tagapagbantay, si [[Humbaba]] ang Nakasisindak, at putulin ang sagradong Sedro. Ang diyosa na si [[Ishtar]] ay nagpapadala ng Bull of Heaven upang parusahan si Gilgamesh sa pagtanggi sa kanyang mga pag-akit. Pinatay nina Gilgamesh at Enkidu ang [[Toro ng Langit]] at pagkatapos ay nagpasya ang mga diyos na parusahan ng kamatayan si Enkidu at patayin siya.
 
Sa ikalawang kalahati ng epiko, ang pagkabalisa sa pagkamatay ni Enkidu ay naging sanhi upang magsagawa si Gilgamesh ng isang mahaba at mapanganib na paglalakbay upang matuklasan ang lihim ng buhay na walang hanggan. Sa kalaunan nalaman niya na "Ang buhay, na hinahanap mo, ay hindi mo kailanman mahahanap. Sapagkat noong nilikha ng mga diyos ang tao, hinayaan nilang ang kamatayan ang maging bahagi niya, at ang buhay ay ipinagkait sa kanilang sariling mga kamay." Gayunpaman, dahil sa kanyang mahusay na mga proyekto sa pagtatayo, ang kanyang salaysay ng payo ni [[Siduri]], at kung ano ang sinabi sa kanya ng walang kamatayang tao na si [[Utnapishtim]] tungkol sa [[Dakilang Baha]], ang katanyagan ni Gilgamesh ay nakaligtas matapos ang kanyang kamatayan na may lumalawak na interes sa kwento ng Gilgamesh na isinalin sa maraming wika at ay itinampok sa mga gawa ng tanyag na katha.
 
== Paglalarawan ==