Ika-21 dantaon: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
Ivan P. Clarin (usapan | ambag)
No edit summary
Linya 1:
{{Multiple issues|
{{Refimprove|date=Setyembre 2020}}
{{Kinukumpuni}}
}}
{{Centurybox|21}}
 
Ang '''ika-21 dantaoon''' ay ang kasalukuyang [[siglo]] ng panahong ''[[Anno Domini]]'' o Karaniwang Panahon, sang-ayon sa [[kalendaryong Gregoryano]]. Nagsimula ito noong Enero 1, 2001 at magtatapos sa Disyembre 31, 2100.<ref>{{Cite web|url=http://aa.usno.navy.mil/faq/docs/millennium.php|title=The 21st Century and the 3rd Millennium|website=aa.usno.navy.mil|language=en|access-date=2018-11-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20191002112920/https://aa.usno.navy.mil/faq/docs/millennium.php|archive-date=2019-10-02}}</ref> Ang ika-21 dantaon ang unang dantaon sa [[ikatlong milenyo]].
Ang '''21 st siglo''', ay simula sa Enero 1, 2001 hanggang Disyembre 31, 2100 ito ay nakapaloob sa ika 1 ng Ikatlong Milenyo
 
Namarkahan ang simula ng ika-21 siglo ng pagbangon ng pandaigdigang [[ekonomiya]] at [[konsumerismo]] sa [[Ikatlong Mundo]], na pinalalim ang pandaigdigang pag-aalala sa [[terorismo]] at pribadong [[negosyo]].<ref>{{Cite news|title = Majority of Americans distrust the government|url = https://www.reuters.com/article/2010/04/19/us-americans-government-poll-idUSTRE63I0FB20100419|newspaper = Reuters|date = Abril 19, 2010|access-date = Hunyo 1, 2015}}</ref><ref>{{cite web|title = Rational Extremism: Understanding Terrorism in the Twenty-first Century according to Kathii Erick Gitonga |author=David A. Lake|url = https://quote.ucsd.edu/lake/files/2014/06/Rational-Extremism.pdf|website = quote.ucsd.edu|access-date = Hunyo 1, 2015}}</ref><ref>{{cite web|title = Working with Private Industry {{!}} Research Pages {{!}} The Stimson Center {{!}} Pragmatic Steps for Global Security|url = http://www.stimson.org/research-pages/working-with-private-industry/|website = www.stimson.org|access-date = Hunyo 1, 2015|archive-url = https://web.archive.org/web/20160203085826/http://www.stimson.org/research-pages/working-with-private-industry/|archive-date = Pebrero 3, 2016|url-status = dead|language=en}}</ref> Nagpatuloy ang mga epekto ng [[pag-init ng mnundo]] at pagtaas ng antas ng dagat, kasama ang pagkawala ng walong [[pulo]] sa pagitan ng 2007 at 2014.<ref>https://www.newscientist.com/article/2146594-eight-low-lying-pacific-islands-swallowed-whole-by-rising-seas/</ref><ref>https://www.scientificamerican.com/article/township-in-solomon-islands-is-1st-in-pacific-to-relocate-due-to-climate-change/</ref><ref>https://www.environment.gov.au/climate-change/adaptation/international-climate-change-adaptation-initiative/pasap/solomon-islands</ref> Nagdulot ang ''Arab Spring'' noong unang bahagi ng dekada 2010 sa magkahalong kinalabasan sa [[mundong Arabe]], na nagresulta sa mga [[digmaang sibil]] at pagpapatalsik sa mga [[pamahalaan]].<ref>{{Cite news|title = Arab Spring yields different outcomes in Bahrain, Egypt and Libya|url = https://www.washingtonpost.com/world/arab-spring-yields-different-outcomes-in-bahrain-egypt-and-libya/2011/12/15/gIQAY6h57O_story.html|newspaper = The Washington Post|date = Disyembre 20, 2011|access-date = Marso 19, 2020|issn = 0190-8286|first = Marc|last = Fisher|language=en}}</ref>
Ang siglo ng 20 ang mga kaganapan ay nagbabago sa mundo ng kasaysayan, Pagpasok ng 21 st siglo sa loob dekada ng 2000 ay gumulantang sa karamihan sa bansang [[Lungsod ng Bagong York]], [[Estados Unidos]] ang [[Mga pag-atake noong Setyembre 11]] sa [[World Trade Center]], noong ika Setyembre 11, 2001 na kumitil sa buhay ng 3,017 kasama ang ilang 24 at 19 at nagiwan ng sugatan na aabot sa 6,291+ at higit pa., sumunod ang "Pambobomba sa Bali ng 2002" sa Bali, Indonesia noong Oktubre 12, 2002, Dekada 2000 ay isang malalim na pakikipagdigma sa mga terorista sa buong daigdig, Magmula 2002 hanggang sa kasalukuyan ay nahihirapang mapuksa ang mga nanggagambala sa gobyerno.
Nanatili ang [[Estados Unidos]] bilang [[pinakamakapangyarihang bansa]], habang tinuturing ang [[Tsina]] na umuusbong na pinakamakapangyarihang bansa.
 
Noong 2017, namuhay ang mga kalahati (49.3%) ng [[populasyon ng mundo]] sa "ilang uri ng demokrasya," bagaman 4.5 bahagdan lamang ang namuhay sa buong [[demokrasya]].<ref>https://www.forbes.com/sites/niallmccarthy/2018/02/01/the-best-and-worst-countries-for-democracy-infographic/#4deacc9c3fff</ref>
Dekada 2000 nang nag umpisang yumabong ang mga social media, teknolohiya, kagamitan at iba, taong 2004 ng itinatag ang [[Facebook]] sa [[Cambridge, Massachusetts]], [[U.S.]], [[YouTube]] noong 2005 at [[Twitter]] noong 2006
 
Lumawak ng malaki ang [[Unyong Europeo]] na dinagdag ang 13 kasaping [[estado]]. Pinakilala ng Karamihan sa mga kasaping estado ang isang karaniwang [[pananalapi]], ang [[Euro]], at kumalas ang [[Reino Unido]] sa pagiging kasapi ng Unyong Europeo. Noong 2020, kumalat sa buong mundo ang [[pandemyang COVID-19]], na nagdulot sa malubhang pagkagambala sa ekonomiya, kabilang ang pinakamalaking pandaigdigang [[resesyon]] simula noong [[Dakilang Depresyon]].
Dekada 2010 nang magbago ang mga teknolohiya at gadgets, apps at iba pa; ang pakikipagkomunikasyon at pakikipagkalakalan sa bawat bansa, Kabilang na rin rito ang mga pagbabago sa social medias, android at iOS
 
Nagpatuloy ang Ikatlong [[Rebolusyong Industriyal]] na nagsimula noong mga dekada 1950 hanggang sa huling bahagi ng [[ika-20 dantaon]], at nagsimula ang transisyon nito sa Industry 4.0 at ang Ikaapat na Rebolusyong Industriyal sa simula ng ika-21 dantaon.<ref>{{cite web|title = Why The Digital Revolution Is Really Just Getting Started|url = https://www.forbes.com/sites/gregsatell/2014/04/05/why-the-digital-revolution-is-really-just-getting-started/|access-date = Hunyo 1, 2015|first = Greg|last = Satell|language=en}}</ref>
Nobyembre 2013 ng gitlain ang mundo sa nangyaring trahedya sa [[Kabisayaan]], [[Pilipinas]] buhat ng daluyong dala ng [[Super Bagyong Yolanda]] na kumitil sa 6,300 na katao ang bilang.
 
Ang paglaganap ng mga kagamitang ''mobile'' (tulad ng [[teleponong selular]]), nakakonekta sa [[internet]] ang higit sa kalahati ng populasyon ng mundo (taya noong 2018).<ref>[https://wearesocial.com/blog/2018/01/global-digital-report-2018 Digital in 2018: World's internet users pass the 4 billion mark] (sa Ingles)</ref>). Pagkatapos ng tagumpay ng ''Human Genome Project'', nagkaroon ng serbisyo ng pag-''sequence'' ng [[DNA]] at ito ay abot-kaya.<ref>{{Cite web|last=Gent|first=Edd|date=2020-03-08|title=$100 Genome Sequencing Will Yield a Treasure Trove of Genetic Data|url=https://singularityhub.com/2020/03/08/100-genome-sequencing-will-yield-a-treasure-trove-of-genetic-data-and-maybe-a-dystopian-nightmare/|access-date=2020-08-25|website=Singularity Hub|language=en-US}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.wired.com/story/whole-genome-sequencing-cost-200-dollars/|title=Now You Can Sequence Your Whole Genome for Just $200|first=Megan|last=Molteni|date=Nobyembre 19, 2018|via=www.wired.com|language=en}}</ref>
Dekada 2020 ay naghihirap ang daigdig at sama-samang maipuksa ang [[Pandemya ng COVID-19]] ay unang naitalang kaso sa [[Wuhan]], [[Hubei]] ay lumaganap noong Disyembre 1, 2019 sa "Huanan Seafood Wholesale Market" sa [[Tsina]].
 
==Teknolohiya at lipunan==
[[Talaksan:Pudong Shanghai November 2017 panorama.jpg|thumb|Ang distrito ng Pudong Shanghai noong Nobyembre 2017]].
Ang [[Shanghai]], [[Tsina]] ay isa sa mga majorpangunahing hubsentro at makabagong teknolohiya sa daigdig kasama ang [[Beijing]],. Maging mga lungsod sa [[California]], [[Bagong York]] at [[Massachusetts]] ang mga lugar na may pinakauna at pinabilis sa mga teknolohiya at kagamitan.
 
==Galeriya ng Kasaysayan==
Line 62 ⟶ 59:
</gallery>
 
==TalasangunianMga sanggunian==
{{reflist}}