Atlas (kalipunan ng mapa): Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
m Ibinalik ang mga pagbabago ni 119.92.14.205 (Usapan) patungo sa huling rebisyon ni WayKurat
Tatak: Rollback
Atlas
Linya 1:
Ang isang atlas ay isang koleksyon ng mga mapa; ito ay karaniwang isang bigkis ng mga mapa ng daigdig o isang rehiyon ng mundo.
Ang '''atlas''' ay isang kalipunan ng mga [[mapa]], partikular na ng daigdig<ref name=Gaboy>{{cite-Gaboy|Atlas}}</ref> o rehiyon ng mundo, subalit mayroon ding mga atlas ng iba pang mga planeta at ng kanilang mga [[satelayt]] sa [[sistemang solar]]. Nakaugaliang isinasaaklat o binubuong isang aklat ang mga atlas, isang pagkakasama sa isang aklat ng mga mapa ng iba't ibang lupain at bansa<ref name=Bansa>{{cite-Bansa|Atlas}}, nasa [http://www.bansa.org/dictionaries/tgl/?dict_lang=tgl&type=search&data=atlas ''Atlas''].</ref>; ngunit mayroon na rin sa kasalukuyan ng mga atlas na nasa ibang mga anyo o pormatong [[multimidya]]. Bilang dagdag sa paglalarawan ng mga [[katangian]]g [[heograpiko]] at mga hangganang [[pampolitika]], maraming mga atlas ang kadalasang nagtataglay ng mga [[estadistika]]ng [[pangheopolitika]], [[panlipunan]], [[panrelihiyon]], at [[pang-ekonomiya]].
 
Ang Atlas ay ayon sa kaugalian na nakagapos sa form ng libro, ngunit ngayon maraming mga atlas ang nasa mga format na multimedia. Bilang karagdagan sa pagpapakita ng mga tampok na pangheograpiya at mga hangganan sa politika, maraming mga atlas ang madalas na nagtatampok ng mga istatistika ng geopolitical, sosyal, relihiyoso at pang-ekonomiya. Mayroon din silang impormasyon tungkol sa mapa at mga lugar dito.
 
 
Ang konsepto ng atlas sa makabagong kahulugan nito at ang genre ng atlas sa sarili nitong karapatan ay ang ideya ng mga bata at kabilang sa mga nagpasimulang mga kontribusyon ng mga unang modernong kartograpo ng Netherland, geographer at cosmographer; [1] kapansin-pansin na Gerardus Mercator (na unang gumamit ng term na 'atlas 'para sa isang koleksyon ng mga mapa) [2] at Abraham Ortelius (na madalas na kinikilala bilang tagalikha ng unang tunay na atlas sa modernong kahulugan). [3] Ang paggamit ng salitang "atlas" sa isang pang-heyograpiyang konteksto ay nagmula noong 1595 nang ang German-Flemish geographer na si Gerardus Mercator ay naglathala ng Atlas Sive Cosmographicae Meditationes de Fabrica Mundi et Fabricati Figura (Atlas o kosmograpikong pagmumuni-muni sa paglikha ng sansinukob, at ang uniberso bilang nilikha). Ang pamagat na ito ay nagbibigay ng kahulugan ng Mercator ng salita bilang isang paglalarawan ng paglikha at anyo ng buong sansinukob, hindi lamang bilang isang koleksyon ng mga mapa. Ang dami na inilathala nang posthumous isang taon pagkatapos ng kanyang kamatayan ay isang malawak na teksto ngunit, habang umuusbong ang mga edisyon, naging simpleng koleksyon ng mga mapa at sa ganitong kahulugan ginamit ang salitang mula sa kalagitnaan ng ikalabimpito siglo Ang neologismong nilikha ni Mercator ay isang marka ng kanyang paggalang sa Titan, Atlas, ang "Hari ng Mauretania", na itinuturing niyang unang dakilang heograpiya. [4]
 
 
ang unang akda na naglalaman ng sistematikong nakaayos ng mga mapa ng pantay na laki na kumakatawan sa unang modernong atlas ay inihanda ng Italyano na kartograpo na si Pietro Coppo noong unang bahagi ng ika-16 na siglo, subalit hindi ito nai-publish noong panahong iyon kaya ayon sa kaugalian ay hindi isinasaalang-alang ang unang atlas. Sa halip, ang pamagat na ito ay iginawad sa koleksyon ng mga mapa ng Theatrum Orbis Terrarum ng kartograpo ng Brabantian na si Abraham Ortelius na nakalimbag noong 1570. Gayunpaman, mayroong isang pagkakaiba-iba sa paraan ng pag-atlas na na-publish noong ika-16 hanggang ika-19 na siglo at sa kasalukuyan. Hindi tulad ng ngayon ang karamihan sa mga atlase ay hindi nakatali at handa na upang bumili ang customer, ngunit ang kanilang mga posibleng sangkap ay magkakahiwalay na naka-shelve. Maaaring palitan ng kliyente ang mga nilalaman ayon sa gusto nila, ang mga mapa ay may kulay / ginintuan o hindi at pagkatapos na sumang-ayon ang publisher at customer na nakatali ang atlas. Samakatuwid posible na ang maagang nakalimbag na mga atlase na may parehong pahina ng pamagat ay maaaring magkakaiba sa mga nilalaman. [5]
 
 
Ang isang travel atlas ay ginawa para sa madaling paggamit sa panahon ng paglalakbay, at madalas ay may mga spiral bindings kaya't ito ay maaaring nakatiklop na patag (halimbawa ng sikat na A – Z atlases ng Aograp na Geographers ') Mayroon itong mga mapa sa isang malaking zoom upang ang mga mapa ay maaaring masuri nang madali. Ang isang travel atlas ay maaari ding tawaging isang mapa ng kalsada. [6]
 
Ang isang desk atlas ay ginawang katulad sa isang sanggunian na libro. Maaari itong sa form na hardback o paperback.
 
Mayroong mga atlase ng iba pang mga planeta (at kanilang mga satellite) sa Solar System. [7]
 
Ang mga Atlase ng anatomya ay mayroon, na nagmamapa ng mga organo ng katawan ng tao o iba pang mga organismo. [8]
 
 
Pangunahing artikulo: Listahan ng mga atlas
Ang ilang mga kartograpiko o komersyal na mahalagang atlase ay may kasamang mga sumusunod:
 
Ika-17 siglo at mas maaga
Atlas Sive Cosmographicae (Mercator, Duisburg, sa kasalukuyang Alemanya, 1595)
Atlas Novus (Blaeu, Netherlands, 1635-1658)
Atlas Maior (Blaeu, Netherlands, 1662–1667)
Cartes générales de toutes les party du monde (Pransya, 1658–1676)
Dell'Arcano del Mare (Inglatera / Italya, 1645–1661)
Mapa ng Piri Reis (Ottoman Empire, 1570–1612)
Theatrum Orbis Terrarum (Ortelius, Netherlands, 1570–1612)
Klencke Atlas (1660; isa sa pinakamalaking libro sa buong mundo)
Ang Brittania (John Ogilby, 1670–1676)
Ika-18 siglo
Atlas Nouveau (Amsterdam, 1742)
Britannia Depicta (London, 1720)
Bago at Tamang English Atlas ni Cary (London, 1787)
Ika-19 na siglo
Andrees Allgemeiner Handatlas (Alemanya, 1881–1939; sa UK bilang Times Atlas ng Mundo, 1895)
Rand McNally Atlas (Estados Unidos, 1881 – kasalukuyan)
Stielers Handatlas (Alemanya, 1817–1944)
Times Atlas of the World (United Kingdom, 1895 – kasalukuyan)
ika-20 siglo
Atlante Internazionale del Touring Club Italiano (Italya, 1927–1978)
Atlas Linguisticus (Austria, 1934)
Atlas Mira (Unyong Sobyet / Russia, 1937 – kasalukuyan)
Mga Geographer 'A – Z Street Atlas (United Kingdom, 1938 – kasalukuyan)
Gran Atlas Aguilar (Espanya, 1969/1970)
Ang Makasaysayang Atlas ng Tsina (Tsina)
National Geographic Atlas of the World (Estados Unidos, 1963 – kasalukuyan)
Pergamon World Atlas (1962/1968)
Ika-21 siglo
North American Environmental Atlas
 
 
Atlas ng Aming Nagbabagong Kapaligiran
Bird atlas
Cartograpiya
Cartopedia
Cloud atlas
European Atlas of the Seas
Fictitious entry
Heograpiya
mapa ng Google
Manifold
Hangin sa Daigdig ng NASA
Pambansang Atlas ng Estados Unidos
Star atlas
TerraServer-USA
Theatrum Orbis Terrarum
 
 
Kabilang ang mga kilalang tagapag-ambag tulad nina Gerardus Mercator, Abraham Ortelius, Gerard de Jode, Cornelis de Jode, Lucas Waghenaer, Jodocus Hondius, Henricus Hondius, Johannes Janssonius, Willem Blaeu, Johannes Blaeu, Claes Visscher, Andreas Cellarius, Frederik de Wit. Gayundin, ang ilang mga atlase na inilathala ng Netherlandish cartographer tulad ng Theatrum Orbis Terrarum (Theatre of the Orb of the World), Speculum Orbis Terrarum, Speculum Orbis Terrae (Mirror of the World), Spieghel der Zeevaerdt (Marinerer's Mirror), Mercator-Hondius Atlas, Ang Atlas Blaeu-Van der Hem, Atlas Maior, Atlas van Loon, Klencke Atlas, at Harmonia Macrocosmica ay itinuturing na obra sa kasaysayan ng paggawa ng mapa.
Van der Krogt, Peter (2015), 'Kabanata 6: Gerhard Mercator at ang kanyang Cosmography: Paano naging' Atlas 'ang isang Atlas,'; sa: Gerhard Holzer, et al. (eds.), Isang Daigdig ng Innovation: Cartography sa Oras ng Gerhard Mercator. (Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholar Publishing, 2015), pp. 112-130
Binding, Paul: Mga Naisip na Sulok: Pagtuklas sa Unang Atlas ng Daigdig. (London: Headline Book Publishing, 2003)
Ang sariling account ng Mercator ng mga kadahilanan para sa pagpili ng King Atlas ay ibinigay sa paunang salita ng 1595 atlas. Ang isang pagsasalin ni David Sullivan ay magagamit sa isang digital na bersyon ng atlas na inilathala ng Octavo. Malayang magagamit ang teksto sa New York Society Library Archive Marso 10, 2016, sa Wayback Machine, pahina ng 104 (na tumutugma sa p34 ng teksto ni Sullivan).
Jan Smits, Todd Fell (2011). Maagang naka-print na mga atlase: hinuhubog ang 'Mga Porma' ni Plato sa mga paglalarawan sa bibliographic. Sa: journal ng mga aklatan ng mapa at heograpiya: mga pagsulong sa impormasyong geospatial, koleksyon at archive, (ISSN 1542-0353), 7 (2011) 2, p. 184-210.
"Mapa ng kalsada". Merriam Webster. Nakuha noong 2012-05-31.
Greeley, Ronald; Batson, Raymond. Ang NASA Atlas ng Solar System. <nowiki>ISBN 978-0521561273</nowiki>.
Schwartz, John (2008-04-22). "Ang Katawan sa Lalim". Ang New York Times. Nakuha noong 2015-05-07.
 
 
Pinagmulan
Sa pinagmulan ng term na "Atlas"
Mga online na atlase
World Atlas
ÖROK-Atlas Online: Atlas sa pag-unlad ng spatial sa Austria
Geography Network
MapChart EarthAtlas, libreng online atlas na may mga interactive na mapa tungkol sa mga paksa tulad ng demograpiya, ekonomiya, kalusugan at kapaligiran.
National Geographic MapMachine
Kasaysayan ng mga atlas
Ang Atlases, sa site ng US Library of Congress - isang talakayan ng maraming makabuluhang mga atlase, na may ilang mga guhit. Bahagi ng Heograpiya at Mga Mapa, isang Gabay na Isinalarawan.
Makasaysayang mga atlase sa online
Kinakailangan ng Centennia Historical Atlas na basahin sa US Naval Academy nang higit sa isang dekada.
Listahan ng mga web site ng makasaysayang mapa, Perry – Castañeda Library, University of Texas
Ang Ryhiner Collection Composite atlas na may mga mapa, plano at pananaw mula noong ika-16 hanggang ika-18 siglo, na sumasaklaw sa mundo, na may halos 16,000 na mga imahe sa kabuuan.
Manuscript Atlases na hawak ng University of Pennsylvania Library - ganap na na-digitize ng mga paglalarawan.
Makasaysayang Atlas sa Persuasive Cartography, Ang PJ Mode Collection, Cornell University Library
Iba pang mga link
Google Earth: isang visual na 3D interactive atlas.
World Wind software ng NASA.
Wikimapia isang wikiproject na idinisenyo upang ilarawan ang buong mundo.
 
May kaugnayan ang pangkartograpiyang ''atlas'' para sa kalipunan ng mga mapa sa kay [[Atlas]] ng [[mitolohiyang Griyego]]. Si [[Antonio Lafreri]] ang unang tagapaglathala na nag-ugnay sa [[Titano (mitolohiya)|Titanong]] si Atlas sa isang pangkat ng mga mapa, sa kanyang ''Tavole Moderne Di Geografia De La Maggior Parte Del Mondo Di Diversi Autori''; ngunit hindi niya ginamit ang salitang "atlas" para sa pamagat ng kanyang akda. Si [[Gerardus Mercator]] ang partikular na naglaan ng kanyang aklat na "atlas" para "parangalan ang Titanong si Atlas na Hari ng [[Mauretania]], isang maalam na pilosopo, matematiko, at astronomo;" bagaman si [[Haring Atlas]] na isang astronomong hari ang kanyang nilalarawan.
== Mga sanggunian ==
{{reflist}}