Vicente Lukban: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
No edit summary |
mNo edit summary |
||
Linya 1:
{{Infobox officeholder
| name = Vicente Lukbán
Line 11 ⟶ 9:
| term_start =
| term_end =
| nickname = "Enteng"<br>
"El General de Samar"
| birth_name = Vicente Lukbán y Rilles
| birth_date = {{birth date|1860|02|11}}
| birth_place = [[Labo, Camarines Norte]], [[
| death_date = {{death date and age|1916|11|16|1860|02|11}}
| death_place = [[
| death_cause =
| allegiance = {{flag|
| branch = [[
| serviceyears = 1898–1902
| rank = [[
| commands = <!--Military service-->
| battles = [[
*[[Battle of Balangiga]]
*Operations in [[Bicol Region|Bicol military area]]
Line 35 ⟶ 30:
| relations = Sofía Dízon Barba {{small|(agom)}} <br> Paciencia Gonzales {{small|(agom)}}
}}
Si '''Vicente Rilles Lukban''' ([[Pebrero 11]], [[1860]] - [[Nobyembre 16]], [[1916]])ay isang [[Pilipino]] na opisyal sa [[Emilio Aguinaldo]] staff niya sa panahon ng [[Rebolusyong Pilipino]] at ang mga pulitiko-militar chief ng [[Samar]] at [[Leyte]] sa panahon ng [[Digmaang Pilipino–Amerikano]]. Ang mga Amerikano-credit sa kanya bilang ang utak ng sikat na [[Balangiga massacre]], kung saan ang higit sa apat na Amerikanong napatay.Mamaya ang pagsisiyasat ng mga mananalaysay, subalit, isiniwalat ng nag-play na walang aktwal na bahagi si Lukban sa pagpaplano ng pag-atake.
▲Si '''Vicente Rilles Lukban''' ([[Pebrero 11]], [[1860]] - [[Nobyembre 16]], [[1916]])ay isang [[Pilipino]] na opisyal sa [[Emilio Aguinaldo]] staff niya sa panahon ng [[Rebolusyong Pilipino]] at ang mga pulitiko-militar chief ng [[Samar]] at [[Leyte]] sa panahon ng [[Digmaang Pilipino–Amerikano]]. Ang mga Amerikano-credit sa kanya bilang ang utak ng sikat na [[Balangiga massacre]], kung saan ang higit sa apat na Amerikanong napatay.Mamaya ang pagsisiyasat ng mga mananalaysay, subalit, isiniwalat ng nag-play na walang aktwal na bahagi si Lukban sa pagpaplano ng pag-atake. <references />
== Talambuhay ==
Line 44 ⟶ 38:
== Rebolusyong Pilipino ==
Si Lukban, pagkatapos noon, tinanggap ang mga post ng katwiran ng kapayapaan. Sa 1884, siya ay iniluklok sa [[Freemasonry]], '' Luz de Oriente '' ("Ilaw ng Orient"). Ang organisasyon ay akit ng maraming mga intelektuwal at middle-class Pinoy na hanay nito. Sa 1886, siya tumigil nagtatrabaho sa opisina panghukuman at busied kanyang sarili sa agrikultura at commerce sa [[Bicol Region|
Sa pamamagitan ng 1896, Si Lukban ay sentralisado sa pondo ng kooperatiba sa pananalapi ng rebolusyon. Pana-panahon niyang neremit ang pera para sa mga umuusbong na rebolusyonaryong kilusan. Kasabay nito, siya ay kumilos bilang isang sugo ng [[Katipunan]] unit sa [[Bicol Region| Bicol]] upang lumikom ng impormasyon tungkol sa mga Espanyol na paggalaw sa Manila at upang matukoy kung paano tulad ng paggalaw apektado ang mga probinsya tulad ng Bicol. Sa isa sa kanyang mga biyahe sa Manila, siya ay naaresto sa pamamagitan ng '' guardia civiles '', ("civil guards") at sisingilin sa conspiring upang ibagsak ang pamahalaan. Siya ay nabilanggo sa Bilibid bilangguan at pinahirapan {{pagsipi kinakailangan |date = Abril 2008}} sa [[Fort Santiago]]. Habang si Lukban ay nasa bilangguan pa rin, Ang [[Philippine Revolution]] ay nagsimula. Sa Agosto 18, 1897, siya ay inilabas mula sa bilangguan, kasama si [[Juan Luna]] at pagkatapos noon ay umalis,Siya ay sumali sa armadong pwersa ng rebolusyonaryong pamahalaan.
Sa hukbo, siya ay kinomisyon upang maglingkod bilang isa sa mga
opisyal ni [[Emilio_Aguinaldo]]
Ilang sandali lamang matapos ni Aguinaldo maipahayag ang Philippine Independence sa 1898, Lukban ay ipinadala sa rehiyon Bicol sa direct militar na operasyon laban sa mga Kastila. Ang kanyang mga tagumpay sa Bicol ushered sa kanya sa isang bago at mapaghamong assignment: bilang pulitiko-militar chief sa [[Leyte]] at [[Samar]].Ang kanyang ikalawang asawa ay si Paciencia Gonzales sa Unyon,Samar sila ay nagkaroon ng walong anak ito ay sina: Victoria, Juan, Maria, Fidel, Rosita, Ramon, José at Lourdes.
== Digmaang Pilipino-Amerikano ==
Noong Disyembre 31, 1899, sa isang daang riflemen ilalim Lukban natipon at ipinahayag niya ang kanyang sarili sa bagong gobernador ng [[Samar]] sa ilalim ng [[Unang Republika ng Pilipinas]] Kapag ang [[U.S._1st_impanterya_disiplinahin]] lupain sa baybayin ng Samar noong Enero 1901, sila ay nakikilala sa pamamagitan ng paniwala singil {{pagsipi kinakailangan |date = Abril 2008}} ng [[Gulok kutsilyo|
Kahit na tindig na utos ng responsibilidad para sa [[Balangiga massacre]], natutunan Lukban tungkol dito sa isang linggo mamaya, sa Oktubre 6, 1901. Maliban sa isang sulat sa town mayors paghikayat sa kanila na sundin ang mga halimbawa Balangiga sa parehong petsa, walang mga nai-publish talaan ng kanyang mga reaksyon sa mga balita o mamaya puna mula sa kanya.
Pagkatapos si [[Baldomero Aguinaldo]] ay nahuli sa 1901, Samar, sa ilalim ng pamumuno Lukban, nanatili ang isa sa ilang mga lugar ng Filipino pagtutol. Tropang Amerikano nakatagpo ng ilang mga kaaway upang labanan sa bukas, sa paghahanap ng kanilang mga sarili patuloy ginigipit ng guerrillas Lukban ni. Gayunman, ang dalawang mga bilanggo mamaya nagsiwalat sa mga lokasyon ng mga lihim na punong-himpilan Lukban sa kahabaan ng Cadac-an River, Basey, Samar. Ang mga bilanggo binigyan ng babala na ang depensa ay hindi maigugupo, ngunit Major [[Littleton Waller]] na ipinadala maghahanap upang siyasatin. Noong Nobyembre 17, 1901, Waller inaatake sa isang amphibious assault team up ng ilog, tulad ng Captains [[Hiram I. Bearss|
Si Lukban ay nadakip noong 27 Abril 1902.
| |||