Palarong Olimpiko: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
GinawaSaHapon (usapan | ambag)
Pagbago sa lead.
GinawaSaHapon (usapan | ambag)
mNo edit summary
Linya 7:
Nagbago ang Palaro sa pagdaan ng ika-20 siglo hanggang sa pagpasok ng ika-21 siglo. Kabilang sa mga pagbabagong ito ay ang pagkakaroon ng hiwalay na Palaro para sa mga palakasang para sa taglamig, ang [[Palarong Paralimpiko]] para sa mga atletang may kapansanan, ang [[Palarong Olimpiko ng Kabataan]] para sa mga atletang edad 14 hanggang 18, ang limang Palarong Kontinental ([[Palarong Pan Amerikano|Pan Amerikano]], [[Palarong Aprikano|Aprikano]], [[Palarong Asyano|Asyano]], [[Palarong Europeo|Europeo]], at [[Palarong Pasipiko|Pasipiko]]), gayundin ang [[Palarong Pangdaigdig]] para naman sa mga palakasang di kasama sa Palaro. Bukod sa mga ito, ineendorso rin ng IOC ang [[Sordolimpiyada]] at [[Special Olympics]]. Dahil sa pag-usad ng panahon, nangangailangan iangkop ng IOC ang Palaro sa estado ng ekonomiya, pulitika, at teknolohiya. Nilaro ang mga naunang edisyon ng Palaro ng mga amateur, ngunit dahil na rin sa pang-aabuso ng mga bansa sa [[Silangang Bloc]], napilitan ang Palaro na unti-unting payagan ang mga propesyonal na manlalaro sa Palaro, taliwas sa orihinal na konseptong inilatag ni Coubertin. Samantala, sa paglaki ng kahalagahan ng midya sa Palaro, unti-unti ring nagiging komersyalisado ang Palaro. Sa tala ng kasaysayan ng Palaro, tatlong beses pa lang na nakansela nang tuluyan ito, lahat dahil sa dalawang Digmaang Pandaigdig ([[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1916|1916]], [[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1940|1940]], at [[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1944|1944]]). Sa kabilang banda, isang beses pa lang ito pansamantalang ipinagpaliban sa susunod na taon, noong [[Palarong Olimpiko sa Tag-init 2020|2020]] (inaasahang gaganapin sa 2021) dahil sa [[pandemya ng COVID-19]].
 
Binubuo ang Kilusang Olimpiko ng mga [[Talaan ng mga pandaigdigang pederasyong pampalakasan|pandaigdigang pederasyong pampalakasan]] ({{Lang-en|international sports federation}}, mga SF), mga [[Pambansang Lupong Olimpiko]] ({{Lang-en|national olympic federation}}, mga NOC), at ang mga komiteng nag-oorganisa sa bawat edisyon ng Palaro. Bilang ang pangkalahatang kinatawan ng Palaro, ang IOC ang bahala sa pagpili ng magiging punong-abalang lungsod para sa mga susunod na edisyon nito. Sila rin ang bahala sa pag-oorganisa at pagpopondo sa Palaro ayon sa Kartang Olimpiko. Bukod sa mga ito, ang IOC rin ang bahala sa mga [[Mga palakasang Olimpiko|palakasang]] lalaruin sa Palaro. Maraming ritwal at simbolo ang Palaro, tulad ng [[Mga Simbolong Olimpiko|Watawat]] at ang [[Apoy ng Olimpiko|Sulo]], gayundin ang mga [[Mga Seremonyang Olimpiko|seremonya ng pagbubukas at pagsasara]]. Sa bawat kompetisyon, nakakatanggap ang nanguna, pumangalawa, at pumangatlo ng ginto, pilak, at tansong [[Medalyang Olimpiko|medalya]], ayon sa pagbanggit.
 
Mula sa orihinal na 14 na bansang opisyal na naglaro sa Atenas noong 1896, lumobo ang bilang ng mga bansang sumali sa Palaro: 207 bansa ang sumali sa Palaro noong [[Palarong Olimpiko sa Tag-init 2016|2016]] sa [[Rio de Janeiro]]. Kasabay ng paglaki nito ang pag-usbong ng samu't saring mga [[Mga Kontrobersiya sa Palarong Olimpiko|kontrobersiya]], kabilang na ang mga [[Tala ng pag-boycott sa Palarong Olimpiko|pag-boycott]], [[Paggamit ng drogang pampalakasDoping sa Palarong Olimpiko|doping]], panunuhol, at isang [[Masaker sa Munich|pag-atake ng mga terorista noong 1972]] sa Munich. Gayunpaman, nagbibigay-daan ang Palaro sa mga atleta na sumikat sa kanilang bansa, minsan sa buong mundo. Nagbibigay-daan rin ang Palaro sa mga punong-abalang lungsod at bansa nito na magpakitang-gilas sa mundo.
 
== Sinaunang Palarong Olimpiko ==