Tulin: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
GinawaSaHapon (usapan | ambag) Tinanggal ang halimbawa, kompromiso. |
mNo edit summary |
||
Linya 1:
{{Confuse|Bilis|Arangkada}}
Ang '''tulin''' ([[Wikang Ingles|Ingles]]: ''velocity'') o '''belosidad''' (mula [[Wikang Kastila|Kastila]]: ''velocidad'') ng isang bagay ay ang [[Deribatibo ng oras|dalas ng pagbago]] ng [[Posisyon (bektor)|posisyon]] nito mula sa [[Sinasangguning punto|pinagsimulang punto]] nito. Isa itong [[bunin]] ng [[oras]]. Di tulad ng [[bilis]], ang tulin ay isang [[Euclidyanong bektor|bektor]]; ibig sabihin, may direksyon rin ito bukod sa [[kalakhan]] (''magnitude'') o halaga.
Ang katumbas na [[eskalar]] ng tulin ay ang bilis. Kung nagbabago ang tulin ng isang bagay, masasabing [[Arangkada|umaarangkada]] ito.
== Paglalarawan ==
Sa belosidad o tulin ng isang bagay, kinakailangang isaalang-alang ang direksyon kung saan ito papunta mula sa orihinal nitong posisyon at ang pagbabago ng pagkatindi ng tulin habang naglalakbay, kung saan maaari naman itong ituring bilang [[bilis]] o [[akselerasyon]].
Kung ang isang bagay ay kumikilos papunta sa iisang direksyon lamang at patuloy na lumalayo o lumalapit mula sa kanyang orihinal na kinalalagyan nang hindi bumibilis o bumabagal, sinasabing ang naturang bagay ay may di-nagbabagong tulin ([[Wikang Ingles|Ingles]]: ''uniform motion''). Kung ang bagay na iyon ay bumibilis o bumabagal sa paglalakbay, o kaya nagbabago ang kanyang direksyon, sinasabing ito ay may nagbabagong tulin ([[Wikang Ingles|Ingles]]: ''non-uniform motion'').
Walang tulin ang isang bagay kung hindi nagbabago ang kanyang posisyon, na maaaring mangyari kung ito ay umalis at bumalik sa orihinal nitong posisyon, o kaya hindi ito nagpahiwatig ng kumilos. Kapag hindi nabagbago ang posisyon ng isang bagay, wala itong direksyon. Gayun din ang kabaligtaran-- kapag walang direksyon ang tulin ng isang bagay, ibig sabihin nito ay hindi nagbabago ang kanyang posisyon.
Sa usaping ito, ang distansya ay sinusukat mula sa isang [[sinasangguning punto]] (''frame of reference'').
Ang tulin ay isang halimbawa ng ''[[vector]]''. Bawa’t vector ay may dalawang katangian-- halaga at direksyon. Ang halaga ng tulin ay ang kanyang bilis, at ang kanyang direksyon ay kung saang gawi siya papunta.
== Mga paghahambing ==
|