Aklat ng Pahayag: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
Atn20112222 (usapan | ambag)
No edit summary
Atn20112222 (usapan | ambag)
No edit summary
Linya 16:
 
* A. Ang mga liham para sa Pitong Simbahan sa [[Asya Menor]] (1 - 4)
* B. Mga kapihatiangkapighatiang mararanasan ng mga Kristiyano at mga parusa ng Diyos sa mga kalaban nito(6 - 9)
* C. Pagyurak sa Herusalem ng mga Romano (at pagkawasak ng Templo ng Herusalem) sa loob ng 42 buwan(11:2) na katumbas ng 1,260(12:6) at 3½ taon(11:11) at pagliligtas ng Diyos ng mga Krtistiyano( 11-12 ).
 
Nang [[Unang Digmaang Hudyo-Romano|mag-alsa ang mga Hudyo laban sa mga Romano noong 66 CE]]. ipinadala ni Emperador [[Nero]] noong tagsibol nang 67 CE ang kanyang Heneral na si [[Vespasian]] upang puksain ito at pagkalipas ng 42 buwan, ang Herusalem at ang templo nito ay winasak ng mga Romano noong Setyembre 70 CE.<ref>https://www.britannica.com/event/Siege-of-Jerusalem-70</ref>
*D. Pag-uusig ng [[Imperyo Romano]](Ang Dakilang Babilonya) at mga Emperador nito ([[Nero]], [[Vespasian]] o [[Domitian]]) sa mga Kristiyano.(13 - 17)
Ayon sa (17:9-11), "''Dito ay kailangan ang isang kaisipan na may karu­nungan: Ang pitong ulo ay kumakatawan sa pitong mga bundok na kinauupuan ng babae. 10 May pitong mga hari roon. Lima sa kanila ang bumagsak. Ang isa ay sa ngayon. Ang isa ay hindi pa dumating. At kapag siya ay dumating, siya ay kailangang mananatili sa sandaling panahon. 11 Ang mabangis na hayop na siya ang sa nakaraan at hindi ang sa ngayon, siya rin ang pangwalong hari at mula sa pitong mga hari. Siya ay paroroon sa kapahamakan.''" Ito ay tumutukoy kay [[Augustus]](29 BCE - 14 CE), [[Tiberio]] (14-37 CE), [[Gaius]] (37-41), [[Claudius]] (41-54) at [[Nero]] (54-68), [[Vespasian]] (69-79) , Titus(79-81) at ang siyang ang sa nakaraan at hindi ang sa ngayon na siya rin ang pangwalong hari na mula sa pito at siya ring pangwalo ay si [[Domitian]] na pinaniniwalaang ang nabuhay na si Nero ayon sa kilalang alamat ng [[Nero Redivivus]] noong unang siglo CE(muling mabubuhay si Nero). Siya rin ang pinani iniwalaang ang sugat na gumaling sa 13:3 at ang ikalawang hayop ang propeta ([[saserdote]]) ng kultong Imperyal na Romano. Parehong sina Nero at Domitian ay labis na umusig sa mga Kristiyano. Ang karamihan ng mga skolar ng [[bibliya]] ay nagsasabing ang pito ay tumutukoy kina [[Julius Caesar]], [[Augustus]], [[Tiberius]], [[Caligula]], [[Claudius]]. [[Nero]], at [[Galba]] na naghari lamang ng anim na buwan. Ang isa ay sa ngayon. Ang isa ay hindi pa dumating. At kapag siya ay dumating, siya ay kailangang mananatili sa sandaling panahon. 11 Ang mabangis na hayop na siya ang sa nakaraan at hindi ang sa ngayon, siya rin ang pangwalong hari at mula sa pitong mga hari. Siya ay paroroon sa kapahamakan.'' ay alusyon sa alamat ng [[Nero redivivus]] na si Nero na namatay noong 68 CE ay magbabalik o mabubuhay.
Ang "''Ang sampung sungay na iyong nakita ay ang sampung mga hari. Hindi pa nila natanggap ang kaharian. Subalit sila ay tatanggap ng kapamahalaan mula sa mabangis na hayop upang maghari ng isang oras"''(17:18) ay tumutukoy sa 10 pinuno ng 10 [[mga probinsiyang senatorial]](Latin: provincia populi Romani). Ito ang mga pinuno ng Achaea, Africa, Asia, Bithynia et PontusCreta et Cyrenaica, Cyprus, Gallia Narbonensis, Hispania BaeticaMacedonia (Macedonia & Thessalia) at Sicilia.
*Ang pagbagsak ng Imperyo Romano at Pagwawagi ng Diyos laban sa kapangyarihan nito (18- 19)
*E. Ang Paghahari ni Hesukristo sa lipunan ng sangkatauhan pagkalipas na maigapos ang [[Dragon]] sa loob ng isanlibong mga taon (20, 1- 6)
Line 27 ⟶ 24:
*G. Ang paggawad ng [[gantimpala]] para sa mabubuting mga tao at kaparusahan para sa mga masasama.(22)
 
==Interpretasyon ==
== Mga iba't ibang interpretasyon ==
{{main|Bilang ng Halimaw|Imperyal na kulto}}
 
[[Talaksan:P. Oxy. LXVI 4499.jpg|thumb|right|Pragmento ng [[Papyrus 115|Papyrus 115 (P115)]] na pinakalumang manuskrito ng Aklat ng Pahayag. Ito ay naglalaman ng '''orihinal''' na [[bilang ng Halimaw]] na '''616''' o '''ΧΙϚ'''(chi, iota, stigma).]]
===Kapitulo 11 hanggang dose===
*[[Preterismo]]: Ayon sa mga skolar ng [[bibliya]] ang mga pangyayari sa Aklat ng Pahayag ay tumutukoy sa mga pangyayaring naganap noong unang siglo CE at naglalaman ng mga pahayag laban sa [[Imperyo Romano]] na binigyan ng sikretong pangalan na [[Patutot ng Babilonia]](Whore of Babylon) sa Pahayag 17-20 at mga [[emperador]] nito dahil sa pag-uusig sa mga [[Kristiyano]] sa panahong ito. Ayon sa Pahayag 17:9, ''ang pitong ulo ay ang '''pitong bundok''' na inuupuan ng babae'' na paglalarawan sa '''[[:en:Seven hills of Rome|pitong bundok ng Roma]]'''. Ayon din sa Pahayag 17:10, sa mga pitong ulo ng [[bilang ng Halimaw|halimaw]](Emperador ng Imperyo Romano), ''bumagsak na ang lima sa kanila, '''naghahari pa ang isa'''(Nero), at ang huli ay hindi pa dumarating'' na nagpapahiwatig na ang isa sa mga sungay ng halimaw ay umiiral at naghahari noong panahong isinulat ang aklat na ito noong ika-1 siglo CE. Para sa mga naniniwalang ang aklat na ito ay isinulat noong panahon ni Emperador [[Domitian]], ang "ulong may sugat"(Pahayag 13) ay tumutukoy kay [[Nero]] na namatay noong 68 CE ngunit ayon sa alamat na tinawag na ''Nero Redivivus'' ay magbabalik o mabubuhay muli upang ipagpatuloy ang pag-uusig sa mga Kristiyano. Ang ''buhay noong una ngunit ngayo'y wala na ay isa sa pitong hari at siyang magiging ikawalo'' ay tumutukoy kay [[Domitian]] na pinaniwalaang nabuhay na si Nero. Dahil sa alamat na ito noong ika-1 siglo CE sa Asya Menor, ang halimaw ay inilarawan ng may akdang ito na nagtamo ng mortal na sugat ngunit gumaling(Pahayag 13:3).<ref name=ref1>http://www.pbs.org/wgbh/pages/frontline/shows/apocalypse/revelation/white.html</ref> Ayon sa mga skolar ng [[Bibliya]], ito ay isinulat upang hikayatin ang mga [[Kristiyano]] na magtiis sa pag-uusig ng [[Imperyo Romano]] sa mga Kristiyano noong ika-1 siglo CE. Bukod dito, ang mga Griyegong siyudad ng [[Asya Menor]] na kinaroonan ng pitong Iglesia ng Asya Menor ang mga sentro ng [[imperyal na kulto]] kung saan ang mga templo na pinamumunuan ng mga saserdote(priest) ng kultong Romano ay itinayo upang pagsambahan ng mga [[emperador]] bilang mga [[diyos]].<ref name=ref1/> Ang mga mamamayan ng siyudad na ito ay inaatasan na sumamba at maghain ng handog sa mga emperador ng Roma sa mga templong ito at ang sinumang hindi sumunod dito ay pinag-uusig at pinapatay. Sa paggamit ng mga simbolismo at [[gematria]](pagsusuma ng pangalan) ng may akda nito, ang [[Bilang ng Halimaw|Halimaw]] sa Pahayag 13 ay mauunawaan ng mga Kristiyano noong ika-1 siglo CE na tumutukoy kay [[emperador]] [[Nero]] ng [[Imperyo Romano]] na ang pangalan ay may suma total na 666 sa Griyegong baybay na "Nerōn Kaisar" na isinalin sa Hebreong נרונ קסר o 616 ayon sa Latin na baybay na "Nerō Caesar" na isinalin sa Hebreong נרו קסר. Ayon sa mga skolar ng Bibliya, ang 616 ang orihinal na [[bilang ng Halimaw]] dahil ito ang nakasulat sa pinakalumang manuskrito ng Aklat ng Pahayag. Ang pananaw na ito ang tinatanggap ng halos lahat ng mga skolar at eksperto ng [[Bibliya]].
 
*[[Historisismo]]; Ang paniniwalang ang ilan sa mga pangyayari sa Aklat ng Pahayag ay naganap at ang ilan ay nagaganap sa kasalukuyang panahon. Ayon sa paniniwalang ito, ang halimaw sa Pahayag 13 ang [[papa]] ng [[Romano Katoliko]]. Kanila ding ginagamit ang titulong [[Vicarius Filii Dei]] upang patunayang ang papa ang 666. Ayon din sa paniniwalang ito, ang Dakilang Babilonia sa Pahayag 17 ay tumutukoy sa [[Romano Katolisismo]]. Ang mga sektang Kristiyanong may ganitong paniniwala ay kinabibilangan ng mga [[adventista]](o [[Sabadista]]) at mga sektang nagmula dito.
Nang [[Unang Digmaang Hudyo-Romano|mag-alsa ang mga Hudyo laban sa mga Romano noong 66 CE]]. ipinadala ni Emperador [[Nero]] noong tagsibol nang 67 CE ang kanyang Heneral na si [[Vespasian]] upang puksain ito at pagkalipas ng 42 buwan, ang Herusalem at ang templo nito ay winasak ng mga Romano noong Setyembre 70 CE.<ref>https://www.britannica.com/event/Siege-of-Jerusalem-70</ref>
*[[Futurismo]]: Ang paniniwalang ang mga pangyayari sa Aklat ng Pahayag ay mangyayari sa hinaharap. Ayon sa paniniwalang ito, ang anti-kristo ay lilitaw pagkatapos itayo ang [[Ikatlong Templo]] sa Jerusalem at makikipagkasundo sa bansang Israel sa 7 taon ngunit kanyang lalabagin ang kasunduan sa loob ng 3 1/2 taon at papasok sa itinayong templo sa Jerusalem at idedeklara ang kanyang sarili na diyos.
*D. Pag-uusig ng [[Imperyo Romano]](Ang Dakilang Babilonya) at mga Emperador nito ([[Nero]], [[Vespasian]] o [[Domitian]]) sa mga Kristiyano.(13 - 17)
*[[Idealismo]]: Ang paniniwalang ang mga pangyayari sa Aklat ng Pahayag ay simboliko.
===Kapitulo 13 hanggang 18=https://media.oiipdf.com/pdf/efb58aec-03b7-426d-ab35-c8d7ac15b369.pdf==
====Ang halimaw mula sa dagat at halimaw mula sa lupa===
====Ang Dakilang Babilonya===
Ayon sa (17:9-11), "''Dito ay kailangan ang isang kaisipan na may karu­nungan: Ang pitong ulo ay kumakatawan sa pitong mga bundok na kinauupuan ng babae. 10 May pitong mga hari roon. Lima sa kanila ang bumagsak. Ang isa ay sa ngayon. Ang isa ay hindi pa dumating. At kapag siya ay dumating, siya ay kailangang mananatili sa sandaling panahon. 11 Ang mabangis na hayop na siya ang sa nakaraan at hindi ang sa ngayon, siya rin ang pangwalong hari at mula sa pitong mga hari. Siya ay paroroon sa kapahamakan.''" Ito ay tumutukoy kay [[Augustus]](29 BCE - 14 CE), [[Tiberio]] (14-37 CE), [[Gaius]] (37-41), [[Claudius]] (41-54) at [[Nero]] (54-68), [[Vespasian]] (69-79) , Titus(79-81) at ang siyang ang sa nakaraan at hindi ang sa ngayon na siya rin ang pangwalong hari na mula sa pito at siya ring pangwalo ay si [[Domitian]] na pinaniniwalaang ang nabuhay na si Nero ayon sa kilalang alamat ng [[Nero Redivivus]] noong unang siglo CE(muling mabubuhay si Nero). Siya rin ang pinani iniwalaang ang sugat na gumaling sa 13:3 at ang ikalawang hayop ang propeta ([[saserdote]]) ng kultong Imperyal na Romano. Parehong sina Nero at Domitian ay labis na umusig sa mga Kristiyano. Ang karamihan ng mga skolar ng [[bibliya]] ay nagsasabing ang pito ay tumutukoy kina [[Julius Caesar]], [[Augustus]], [[Tiberius]], [[Caligula]], [[Claudius]]. [[Nero]], at [[Galba]] na naghari lamang ng anim na buwan. Ang isa ay sa ngayon. Ang isa ay hindi pa dumating. At kapag siya ay dumating, siya ay kailangang mananatili sa sandaling panahon. 11 Ang mabangis na hayop na siya ang sa nakaraan at hindi ang sa ngayon, siya rin ang pangwalong hari at mula sa pitong mga hari. Siya ay paroroon sa kapahamakan.'' ay alusyon sa alamat ng [[Nero redivivus]] na si Nero na namatay noong 68 CE ay magbabalik o mabubuhay.
Ang "''Ang sampung sungay na iyong nakita ay ang sampung mga hari. Hindi pa nila natanggap ang kaharian. Subalit sila ay tatanggap ng kapamahalaan mula sa mabangis na hayop upang maghari ng isang oras"''(17:18) ay tumutukoy sa 10 pinuno ng 10 [[mga probinsiyang senatorial]](Latin: provincia populi Romani). Ito ang mga pinuno ng Achaea, Africa, Asia, Bithynia et PontusCreta et Cyrenaica, Cyprus, Gallia Narbonensis, Hispania BaeticaMacedonia (Macedonia & Thessalia) at Sicilia.
 
== Mga sanggunian ==