Kasaysayan: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
GinawaSaHapon (usapan | ambag)
m Reference.
Mga tatak: Pagbabagong biswal Binago sa mobile Pagbabago sa web gamit mobile Advanced mobile edit
GinawaSaHapon (usapan | ambag)
m larawan ni Herodotus, quote box
Mga tatak: Pagbabagong biswal Binago sa mobile Pagbabago sa web gamit mobile Advanced mobile edit
Linya 1:
{{Redirect-distinguish|historya|istorya}}
Ang '''kasaysayan''' o '''historya''' ({{Lang-es|historia}}, {{Lang-en|history}}) ay ang pag-aaral sa nakalipas na [[panahon]].<ref>{{Cite web|title=kasaysayan|website=Diksyonaryo.ph|access-date=Disyembre 6, 2021|url=https://diksiyonaryo.ph/search/kasaysayan}}</ref> Tipikal na tinutukoy ng salitang ito ang mga pangyayaring nakatala; ang mga pangyayaring naganap bago naimbento ang mga sistema ng pagsulat ay tinatawag naman na ''prehistorya'' ({{Lang-es|prehistoria}}) o [[Prehistorikong kasaysayan|''prehistorikong kasaysayan'']]. Ang mga nag-aaral sa kasaysayan ay tinatawag na [[historyador]]. Gumagamit sila ng mga [[Dokumento|dokumentong]] nakasulat, mga pinagpasa-pasahang [[kuwento]] ([[alamat]], [[epiko]], [[kuwentong-bayan]], atbp.), [[sining]], [[artipakto]], at palantadaan sa [[kalikasan]] para malaman ang mga nangyari sa isang partikular na bahagi ng [[nakaraan]].<ref>{{Cite book|last=Arnold|first=John H.|title=History: A Very Short Introduction|trans-title=Kasaysayan: Isang Napakaiksing Pagpapakilala|lang=en|publisher=Oxford University Press|location=[[New York]], [[Estados Unidos]]|isbn=019285352X|year=2000}}</ref>
 
[[File:Herodotus Massimo Inv124478.jpg|thumb|upright=1.1|Si [[Herodotus]] ({{Circa|484 BKP}}{{Mdash}}{{Circa|425 BKP|lk=no}}) ang madalas na ituring na "ama ng kasaysayan."|alt=Herodotus, madalas ituring na ama ng kasaysayan]]
 
{{Quote box
|width = 250px
|quote = Silang mga 'di makaalala sa nakaraan ay mahahatulang uulitin ito.<ref>orihinal: ''Those who cannot remember the past are condemned to repeat it.'' {{cite web|title=George Santayana: Quotes|website=Britannica|access-date=Disyembre 6, 2021|lang=en|author=The Information Architects of Encyclopaedia Britannica}}</ref>
|source = —[[George Santayana]], mula sa ''[[The Life of Reason]]'' (1905)
}}
 
Maaaring mga ibang paraan ang karaniwang ginagawa sa ilang panahon kaysa sa iba, at may mga uso ang pag-aaral sa kasaysayan (tignan [[historiograpiya]]). Tinatawag na [[bago ang kasaysayan]] ang mga pangyayaring bago