Imperyong Akemenida: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
Xsqwiypb (usapan | ambag)
No edit summary
Xsqwiypb (usapan | ambag)
No edit summary
Linya 86:
Bagaman nagsimulang itinatag ang Imperyong Akemenida sa pamumuno ng haring si "Cirong Dakila", ang naturang pangalang "Akemenida" ay nanggaling sa isang datu na pinangalanang si "Akemenyo (Ingles:Achaemenes) na namuno sa mga katutubong Persiya noong 705 BCE hanggang 675 BCE. Si Akemenyo ang itinuturing na ninuno ng mga haring Akemenida ng Imperyong Persiya.
 
Nagsimula nang itatag ni [[Dakilang Ciro]] ang Imperyong Akemenida noong 550 BCE ng pagkatapos niyang pabagsakin ang Dinastiyang [[Medes]] noong 550 BCE. Noong 539 BCE, pinagbagsak ni Ciro ang [[Imperyong Neo-Babilonya]] sa pamumuno ni [[Nabonidus]]. Sa [[Labanan ng Thymbra]] sa pagitan ng hari ng [[Kaharian ng Lydia]] na si [[Croessu]] at Dakilang Ciro, hinabol ni Ciro tungo sa Lydia pagkatapos ng isang Labanan sa Pteria. Ang hukbo ni Croesus ay dalawang beses na mas malaki kesa sa puwersa ni Ciro ngunit ito ay natalo at winasak ito ni Ciro at ang Lydia ay nasakop ng Persiya.
Nagsimula nang itatag ni [[Cirong Dakila]] ang Imperyong Akemenida noong 550 BCE nang naghasik siya ng rebelusyon ng mga katutubong Persiya laban sa Imperyong Mediyano dahil sa hindi maayos na pamamahala ng haring si Astyages sa kanila. Nilupig ng una ang huli at sinakop yaong imperyo, pero napag-isipan naman ni Ciro na ang mga Persiya at Mediyano ay iisang lahi, kaya pinag-isang lahi niya yaong dalawang nasyonalidad sa pangalang "Persiya. Pagkatapos ng mga pangyayaring iyon, ang kaharian ng Neo-Babylonia sa pamumuno ng haring si Nabonido, na kaalyado niyaong nawasak na imperyo, ay naghasik ng digmaan laban sa bagong imperyong itinatag ni Ciro, gayun rin ang ginawa ng kahariang Lydia sa pamumuno ng haring si Creso; subalit, walang makakatalo sa husay ng haring Persiya sa digmaan, at napasama rin yaong dalawang kaharian sa mga lupain ng Imperyong Persiya. Noong natapos nang sakupin ni Ciro ang mga kahariang ito, ang kanyang imperyo ay tinawag na pinakamalaki sa lahat ng kaharia't imperyo sa sinaunang mundo na nasasaksihan ng mundo.
 
Pumanaw na si Ciro na tumatanda sa edad na 70 noong Disyembre, 530 BCE. Ipinagpatuloy ng kanyang anak na si [[Cambyses II]] ang pakikidigma sa mga kahariang nakapalibot sa imperyo. Sa ilalim ng kanyang pananakop, nasakop niya ang Ika-26 Dinastiya ng KahariangKahariag ng Egipto, ngunit sa madugo na paraan naman.
 
Namatay si Cambyses II noong 522 BCE at inangkin ni [[Darius I]] ang trono ng Persiya. Sa ilalim ng kanyang pamumuno ay nasakop niya ang mga lupaing silangan ng Ilog Indus, mga lupaing nasa hilaga ng ilog na ngayon ay tinatawag na Amu Darya sa Uzbekistan, mga lupaing nasa timog ng Ilog Danube, mga kabundukan ng [[Caucasus]], at mga lupaing hilaga ng [[Gresya]]. Inayos rin niya ang pamamahala sa mga dayuhang nasasakupan ng imperyo sa pamamagitan ng paghirang ng mga lalawigan na kung tawagin sa kanila ay ''satrapy'', na dahilan kung bakit tinawag rin siyang "Ang Dakila".