Imperyong Sasanida: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Linya 63:
{{Contains special characters}}
{{History of Iran}}
Ang '''Imperyong Sasanida''' ({{IPAc-en|s|ə|ˈ|s|ɑː|n|i|ə|n|,_|s|ə|ˈ|s|eɪ|n|i|ə|n}}), opisyal bilang '''Imperyo ng mga Iraniyano''' at tinatawag ring '''Imperyong Neo-Persiyano'''<ref name=":0">{{cite book|last=Fattah|first=Hala Mundhir|title=A Brief History of Iraq|year=2009|publisher=[[Infobase Publishing]]|isbn=978-0-8160-5767-2|page=[https://archive.org/details/briefhistoryofir0000fatt/page/49 49]|quote=Historians have also referred to the Sassanian Empire as the Neo-Persian Empire.|url=https://archive.org/details/briefhistoryofir0000fatt/page/49|language=en}}</ref>, ay ang huling Imperyong Iraniyano bago ang pananakop ng mga [[Muslim]] noong ika-7 hanggang ika-8 siglo CE. Ang pangalan nito ay hinago sa [[Dinastiyang Sasanida]] at naghari ng higit sa apat na siglo mula {{CE|224
Ito ay itinatag ni Ardashir I na pinunong umakyat sa kapangyarihan sa paghina ng Imperyong Parto mula sa mga panloob na digmaan nito at mga pakikidigma sa [[Imperyong Romano]. Pagkatapos matalo ni Ardashir I ang huling haring Parto na si Artabanus IV sa Labanan ng Hormozdogan noong 224 CE, kanyang itinatag ang Dinastiyang Sasanid at naglayon na muling ibalik ang legasiya g [[Imperyong Akemenida]] sa pamamagitan ng pagpapalawig ng sakop ng Iran. Sa rurok nito, ang Imperyong ito ay sumasakop sa kasalukuyang Iran at Iraq at mula silangang Mediterraneo (kabilang ang [[Anatolia]] at [[Ehipto]]) hanggang sa mga bahagi ng modernong [[Pakistan]] sa katimugang Arabia hanggang sa [[Caucasus]] at [[Sentral Asya]]. Ang panahon ng imperyong Sasanid ay itinuturing na pinakamahalagng punto sa kasaysayan ng Iran at sa maraming mga paraan ang rurko ng kulturang Iraniano bago ang pananakop ng mga Muslim sa ilalim ng Kalipatong Rashidun at [[Islam]]isasyon ng Iran. Ang mga Sasanio ay pumayag sa pagiral ng ibat ibang pananampalatay at kultura ng kanilang mga sinakop at nagsulong ng isang masalimuot at sentralisaong burokrasyang pamahalaan at muling pagbuhay sa Zoroastrianimo bilang nagbibigay lehitimiya at nagkakaisang puwersa ng kanilang pamumuno.
|