Himagsikang Pranses: Pagkakaiba sa mga binago

Nang ang mga klero ay kinailangang manumpa ng katapatan sa Konstitusyon ng Sibil noong Nobyembre 1790, hinati nito ang mga kasapi simbahan sa pagitan ng dalawamput-apat na bahagdan na sumunod sa bagong patakaran, at ang karamihang klero na tumanggi.{{Sfn|Kennedy|1989}} Pinatigas nito ang popular na pagtutol laban sa panghihimasok ng estado, lalo na sa tradisyonalnámihasang na mga lugar na Katoliko tulad ng [[Normandiya|Normandy]], Brittany at Vendée, kung saan iilan lamang ang mga pari na nanumpa, at ang karamihang mamamayang sibilyan ay tumalikod sa himagsikan.{{Sfn|Shusterman|2013}} Ang bunga ay pamumuno ng estado sa pag-usig sa mga "sutil na klero", marami sa kanila ay pinilit na ipinatapon, pinalayas, o pinaslang.{{Sfn|Censer|Hunt|2001}}

Ang tradisyunalkinámihasnán na isig para sa pagpapanatili ng batas at kaayusan ay ang hukbong sandatahan, na lalong nahati sa pagitan ng mga opisyal, karamihan sa kanila ba nagmula sa mga maginoo, at mga ordinaryong sundalo. Noong Agosto 1790, pinigilan ng loyalistang si Heneral Bouillé ang isang seryosong pag-aalsa kay Nancy; bagama't binati ng Kalipunan, binatikos siya ng mga radikal na Jacobin dahil sa matinding kalupitan ng kanyang mga kilos. Nangangahulugan na ang lumalagong kaguluhan na maraming propesyonal na opisyal ang umalis o dumayo sa ibang bansa, na lalong nagpahina sa institusyon.{{Sfn|Doyle|2009}}

Inasahan ng mga Girondin na ang digmaan ay magiisa sa mga mamamayan sa likod ng pamahalaan at magbibigay ng katwiran para sa pagtaas ng mga presyo at kakulangan sa pagkain, ngunit natagpuan nila ang kanilang mga sarili na pinatatamaan ng galit ng karamihan. Marami ang umalis papuntang lalawigan. Ang unang pagtatala sa panhukbong tungkulin o ''levée en masse'' noong ika-24 ng Pebrero ay nagdulot ng mga kaguluhan sa Paris at iba pang mga sentrong pangrehiyon. Bukod s pagkalito na sa mga pagbabagong ipinataw sa simbahan, noong Marso ang tradisyonalkinámihasnán na manininggal at royalista sa rehiyon ng Vendée ay bumangon sa pag-aalsa. Noong ika-18, natalo si Dumouriez sa labanan sa Neerwinden at kumalas patungo sa mga Austriyan. Sumunod ang mga pag-aalsa sa [[Burdeos|Bordeaux]], [[Lyon]], [[Tolon|Toulon]], [[Marsella|Marseilles]] at Caen . Ang Republika ay tila nasa bingit ng pagkabagsak.{{Sfn|Shusterman|2013}}

Nagpasimula ang Himagsikan ng isang pagkasunod-sunod ng mga tunggalian at labanan na nagsimula noong 1792 at natapos lamang sa pagkatalo ni Napoleon sa Waterloo noong 1815. Sa mga unang yugto nito, ito ay tila hindi malamang magpapatuloy; tumutukoy sa pagtutol ang Saligang Batas ng 1791 ng mga "digmaan para sa layunin ng pananakop", at bagama't muling umusbong ang mga tradisyunalkinámihasnán na tensyon sa pagitan ng Pransiya at Austriya noong 1780s, maingat na tinanggap ni Emperador Joseph ang mga pagbabago. Ang Austriya ay nakikipagdigma sa mga Ottoman, gayundin sa mga Ruso, habang parehong nakipag-ayos sa Prusya tungkol sa paghahati sa Poland . Higit sa lahat, ginusto ng Britanya ang kapayapaan, at gaya ng sinabi ni Emperor Leopold pagkatapos ng Pamamahayag ng Pillnitz, "kung wala ang England, walang kaso".{{Sfn|Rothenberg|1988}}

Upang maipakita at mapahayag ang mga pagkakaiba sa pagitan ng bagong Republika at ng lumang rehimen, ang mga pinuno ay kailangang magpatupad ng isang bagong pangkat ng mga sagisag na ipagdiwang, sa halip na ang mga lumang simbolo ng pananampalataya at paghahari. Sa layuning ito, ang mga sagisag ay hiniram mula sa mga makasaysayang kalinangan at binigyan ng mga bagong kahulugan, habang ang mga sa lumang rehimen ay winasak o binago patungo sa mga katanggap-tanggap na katangian. Ang mga binagong sagisag na ito ay ginamit upang itanim sa publiko ang isang bagong pakahulugan ng tradisyonkámihasnán at paggalang sa [[Panahon ng Kaliwanagan]] at sa Republika.<ref name="autogenerated1">Censer and Hunt, "How to Read Images" LEF CD-ROM</ref>

Maraming nagsuot ng mga cockade na mga manghihimagsik simula noong 1789. Inipit na nila ngayon ang asul-at-pula na cockade ng Paris sa puting cockade ng Ancien Régime. Hiniling ni Camille Desmoulins sa kanyang mga tagasunod na magsuot ng berdeng cockade noong 12 Hulyo 1789. Ang hikbong-mamamayan ng Paris, na nabuo noong 13 Hulyo, ay nagpatibay ng asul at pulang cockade. Ang asul at pula ang mga tradisyonal nakinámihasnáng kulay ng Paris, at ginagamit ang mga ito sa eskudo ng lungsod. Ang mga cockade na may iba't ibang mga scheme ng kulay ay ginamit noong storming ng Bastille noong ika-14 Hulyo.{{sfn|Crowdy|2004|p=42}}

Ang ginampanan ng kababaihan sa Himagsikan ay matagal nang paksa ng pagtatalo. Sila ay inalisan ng mga karapatang pampulitika sa ilalim ng ''Ancien Régime'', inuri sila ng 1791 Constitution bilang "balintiyak" na mga mamamayan, na humantong sa mga kahilingan para sa panlipunan at pampulitikang pagkakapantay-pantay para sa mga kababaihan at pagwawakas sa pangingibabawng lalaki. Ipinahayag nila ang mga kahilingang ito gamit ang mga polyeto at samaahan tulad ng ''Cercle Social'', na ang karamihan sa mga miyembrong lalaki ay tinitingnan ang kanilang sarili bilang mga kontemporaryong peminista. {{Sfn|Hunt|1996}} Gayunpaman, noong Oktubre 1793, ipinagbawal ng Pambansang Kalipunan ang lahat ng mga samahan ng kababaihan, na siyang ikinadurog ng kilusan; ito ay dinulot ng pagbibigay-diin sa pagkalalaki sa isang sitwasyon sa panahon ng digmaan, ang tunggalian ukol sa "panghihimasok" ng pagkababae sa mga tungkulin ng estado dahil kay Marie Antoinette, at tradisyonalkinámihasnán na nakaugaliang sa pangingibabaw ng lalaki.{{Sfn|Devance|1977}} Pagkaraan ng isang dekada, kinumpirma at pinananatili ng Napoleonikong Batas ang pagkapangalawang-uri na katayuan ng kababaihan.{{Sfn|Abray|1975}}

Sa loob ng Pransiya, ang Himagsikan ay pangmatagalang pinilayan ang kagamhanan ng maginoo, at pinatuyo patigang ang kayamanan ng Simbahan, bagaman ang parehong institusyon ay nakaligtas sa kabila ng pinsalang natamo nila. Matapos ang pagbagsak ng [[Unang Imperyong Pranses|Unang Imperyo ng Pransya]] noong 1815, nawalan ng maraming karapatan at kalayaan ang masa o publikong Pranses mula noong Himagsikan, ngunit naalala ang pasalihang pulitika na naging katangian ng panahon. Ayon sa isang mananalaysay: "Libu-libong lalaki at kahit maraming babae ang nagkaroon ng karanasan sa larangan ng pulitika: sila ay nagsalita, nagbasa, at nakinig sa mga bagong pamamaraan; sila ay bumoto; sila ay sumapi sa mga bagong organisasyon; at sila ay lumakad para sa kanilang pampulitikang layunin. Ang Himagsikan ay naging isang nakaugalian (o tradisyonkinámihasnán), at ang republikanismo ay isang pangmatagalang patalaga."{{Sfn|Hanson|2009}}

Salungat sa mga mananalaysay na nakikiisa sa mga manghihimagsik ay ang mga kritikal na mananalaysay na tumitingin sa labas ng himagsikan, sa tradisyonnakámihasnán ni Tocqueville at sa kanyang aklat na ''L'Ancien régime et la Révolution''. Kabilang sa mga mananalaysay na radikal na di sang-ayon sa mga pagkiling Jacobin, Pranses at, mas bihira, mga puti , ay sina Taine,<ref>''Les origines de la France contemporaine''</ref> Cochin,<ref>''Les sociétés de pensée et la démocratie''</ref> Sorel,<ref>''L'Europe et la Révolution française''</ref> Cobban,<ref>''The Social Interpretation of the French Revolution''</ref> Doyle,<ref>''The Oxford History of the French Revolution''</ref> Bénot,<ref>''La Révolution française et la fin des colonies''</ref> Blanning<ref>''The origins of the French revolutionary wars''</ref> at Hoel.<ref>[https://independent.academia.edu/HOELWA Hoel, ''La Révolution française, Saint-Domingue et l’esclavage'']</ref> Para sa mga mananalaysay na ito, ang Himagsikang Pranses ay hindi gaanong isang himagsikan kaysa sa isang pagpapatulin ng isang pagsunlad na nagaganap sa ilalim ng monarkiya. Ang himagsikan ay hindi makikita sa ideolohikal na mga termino, ngunit sa sa diwa nito bilang isang "pangkapangyarihan pakikibaka", maging sa sandaigdigang antas o sa loob ng Imperyong Pranses. Kagaya na lamang ng sinabi ni Cobban: "Totoo, ang pangmadlang pananaw sa lahat ng mga bansa ay nakita ang pakikibaka bilang isang ideolohikal na pakikibaka sa pagitan ng himagsikan at nanunungkulang kapangyarihan; ngunit ang mga tunay na nagpasiya ng mga pandaigdigang patakaran ay malaya mula sa guniguning ito, bagama't kailangan nilang payagan at handa silang gamitin ito sa iba. Ang kasaysayan ng Digmaang Panghimagsikan at Napoleoniko ay maaaring ikwento halos tungkol lamang sa kapangyarihang pampulitika at ipinaliwanag sa pamamagitan ng mga tradisyonnakámihasnán ng mga bansang kasangkot at ang mga kakanyahan ng kanilang mga pinuno at mga ministro. [. . . ] Ang lantad na pagkilala sa pangingibabaw ng kapangyarihan sa mga ugnayang pandaigdig ay hindi naging walang pagbubunga sa pagsulat ng pambansang kasaysayang Pranses." <ref>''Aspects of the French Revolution''</ref>