Wikipedia

Kumpisal: Pagkakaiba sa mga binago

Browse history interactively
← Nakaraang pagkakaibaSusunod na pagkakaiba →
Content deleted Content added
VisualWikitext
AnakngAraw (usapan | ambag)
166,389 edits
→‎Sa Simbahang Katoliko: may ikakawing sa Tagalog
AnakngAraw (usapan | ambag)
166,389 edits
paumanhin: inalis ang mga kawing papuntang ingles na wiki; sapat na ang interwiki sa halip na wiki-kawing padoon
Linya 1:
Sa pagtuturo ng [[Simbahang Romano Katoliko]], ang '''Sakramento ng Kumpisal''' (minsang tinatawag na ''Kumpesyon'', ''Rekonsilasyon'', ''Penitensya'', o ''Pagsisisi'') ay ang paraang ibinigay ni [[Kristo]] sa Simbahan para sa kapatawaran ng mga kasalanan ng bawat indibidwal na taong [[Binyag|nabinyagang]] miyembro ng Simbahan. Matatandaang hindi na kailangan i-kumpisal ang mga kasalanan ng isang tao na sinagawa bago siya mabinyagan dahil sapat na ang Binyag para sa pagkabura ng mga ito.
 
Noong [[1215]], ginawang rekisito para sa mga Romano Katoliko ang mangumpisal nang kaliitliitang isang beses bawat taon<ref name="Canon989">[http://www.vatican.va/archive/ENG1104/__P3H.HTM Batikano: Batas-Kanonigo 989]</ref>. Ito ayon sa mga desisyon ng [[:en:Fourth Council of the Lateran|ika-4 na Konsel ng Laterano]], at ito ay naging bahagi na ng [[:en:Canon Law|Alituntunin ng Batas-Kanonigo]].
 
==Sa [[Simbahang Katoliko]]==
Ayon sa [[Konsel ng Trent]], ang pinaunang ebidensya para sa Sakramento ay matatagpuan sa [[Ebanghelyo ni San Juan]] ([http://www.vatican.va/archive/ENG0839/__PXS.HTM 20: 22-23])<ref>[http://history.hanover.edu/texts/trent/ct14.html Kosel ng Trent: ika-14 Sesyon, ika-1 Kabatana]</ref>. Kasama rin sa mga inililistang patunay para sa Sakramento ay ang [[Ebanghelyo ni San Mateo]] ([http://www.vatican.va/archive/ENG0839/__PVI.HTM 9:2-8]) at ang [[Pangalawang Liham sa mga Korintyano]] ([http://www.vatican.va/archive/ENG0839/__PZR.HTM 5:17-20]).
 
Sa tradisyon ng mga Romano Katoliko, ikinukumpisal ang mga [[:en:mortal sin|kasalanang mortal]] upang ipanibago ang kanilang relasyon sa Diyos, at upang matanggap ang kabuuang grasya at pagliligtas. Sa kanilang debosyon maaaring ikumpisal din ang mga [[:en:venial sin|kasalanang mababaw]], lalo na kapag walang ikinamit na kasalanang mortal ang penitente. Ang intensyon ng Sakramento ay ang paghilom ng kaluluwa, kasama ng muling pag-kamit ng grasya ng Diyos na nawala dahil sa kasalanan.
 
===Mangagawad ng sakramento===
Maraming dantaon na ang nagdaan mula noong huling nagbago ang Porma ng Sakramento, ito ay nanggaling sa isang panahon kung saan ang kumpesyon ay pam-publiko. Ang katauhan ng pari ay isang kinatawan ng Awa ni Kristo – ang kaniyang mga aksyon ay ginagawa '''In Persona Christi''' ([[Latin]], ''Sa Panahuhan ng Kristo'').
 
Naniniwala ang mga Katoliko na walang pari, bilang isang indibidwal na tao, kahit na gaano mang kalaki ang kaniyang kabanalan o kaalaman, ang may kakayahang magpatawad ng mga kasalanan. Ito ay kapangyarihan lamang ng [[Diyos]]; ngunit ipinatutupad ng Diyos ang lakas na ito sa pamamagitan ng [[:en:Priesthood (Catholic Church)|Pagpaparing Katoliko]] <ref>[http://www.vatican.va/archive/ENG1104/__P3E.HTM Batikano: Batas-Kanonigo 959]</ref>. Sa pamamagitan ng Sakramentong ito, paniwala ng mga Katoliko na epektibong ipinangangasiwa ng bawat balidong inordinang pari at opisbo na may [[:en:Eccesiastical Jurisdiction|Hurisdiksyong Eklesyastikal]] para mag-agsolba ng mga penitente<ref>[http://www.vatican.va/archive/ENG1104/__P3G.HTM Batikano: Batas-Kanonigo 966 at 969]</ref>.
 
===Kadalasan ng pagkumpisal===
Sa mga [[Romano Katoliko]], kinakailangan ang mangumpisal isang beses sa bawat taon<ref name="Canon989" />, ngunit rekimendado ang mangumpisal kadalas-dalasan. Tradisyonal ang mangumpisal sa panahon ng [[:en:Advent|Adbento]] at [[:en:Lent|Kwaresma]], pati na rin bilang parte ng preparasyon para sa [[Kumpil]] at [[Kasal]].
 
Ang madalas na kumpisal ay isa sa mga pokus ng mga [[Santo Papa]].
 
==Sa Simbahang Oryental ([[Eastern Orthodox|Ortodoksiya]] at [[Katolikong Oriental]])==
Sa Ortodoksiyang Oriental (at pati na rin sa mga Simbahang Katolikong Oriental, ang '''[[:en:Sacrament|Hiwaga]] (Sakramento) ng Kumpesyon at Pagsisisi''' ay may malaking pokus sa kaunlaran ng sarili kung ikumpara ito sa padadalisay ng kalooban. Ang mga kasalanan ay mga pagkakamaling dapat itama, at hindi mantas sa kaluluwa.
 
Sa mga Simbahang Oriental, may naka-atas na ''Gabay Pang-spiritwal'' ang bawat Kristyano. Madalas ito ay ang local na pari sa kaniyang parokya, ngunit pwede rin itong piliin ng bawat tao. Ang ''Gabay'' ay maaaring lalaki o babae na may espesyal na permiso mula sa Obispo upang duminig ng mga kumpisal.
Linya 28:
Sa mga pangyayaring nasasakol ang batas (iyon ay, kung mag ilegal na ginawa ang penitente na ikinumpisa sa konpesor gamit ang Sakramento), maaring irekomenda ng konpesor ang pag-ako sa mga gawain sa pamamagitan ng paglapit sa mga awtoridad.
 
Sa [[Simbahang Romano Katoliko]], sinumang pari ang lumabag sa Selyong<ref>[http://www.vatican.va/archive/ENG1104/__P3G.HTM Batikano: Batas-Kanonigo 983]</ref> ito ay agad-agadang [[:en:Excommunicationekskomunikasyon|i-e-ekskomunika]] mula sa Simbahan, isang mabagsik na kaparusahan na naka-reserba para sa [[:en:Holy See|Santa Sede (Batikano)|Santa Sede]]<ref>[http://www.vatican.va/archive/ENG1104/__P54.HTM Batikano: Batas-Kanonigo 1388]</ref>.
 
==Talasanggunian==
Kinuha sa "https://tl.wikipedia.org/wiki/Kumpisal"