Inunan: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
AnakngAraw (usapan | ambag)
dagdag salita
AnakngAraw (usapan | ambag)
alis salita
Linya 2:
[[Larawan:Placenta held.jpg|thumb|right|Isang inunan, na may nakakabit pang [[ugat ng pusod]], pagkaraang maisilang ang isang sanggol.]]
 
Ang '''inunan'''<ref name=JETE>{{cite-JETE|Inunan, plasenta}}</ref> o '''plasenta'''<ref name=JETE/> (mula sa salitang-ugat na [[unan]]) ay isang pansamantalang [[organo (anatomiya)|organo]]ng matatagpuan sa karamihan ng mga [[babae]]ng [[mamalya]] habang nasa panahon ng [[pagbubuntis]]. Mahalaga ang pagkakaroon ng isang panandaliang organong ito, sapagkat hindi maaaring maghalo ang [[dugo]] ng [[nanay]] at ng [[sanggol]]. Gumaganap ang inunan bilang isang kalatagang pampalitan sa pagitan ng ina at bata. Dumaraan dito ang mga [[sustansiya]] at [[oksiheno]]. Kapag naghalo ang mga dugo ng ina at ng sanggol, makakasanhi ito ng pagkamatay ng dalawa. Halimbawa, kung may [[uri ng dugo]]ng A ang ina, samantalang B naman ang bata, maghahalo ang dalawang magkaibang uri ng dugo, na siyang ikamamatay ng mag-ina. Nakakabit ang inunan sa [[suloy]] o [[supling]] (ang [[fetus]]) sa pamamagitan ng [[ugat ng pusod]]<ref name=Gabby>{{cite-Gabby|''Umbilical cord'', ugat ng pusod}}</ref>, isang pansamantalang bahagi ng katawan na binubuo ng mga tisyung pang-ugpong at mga ugat ng dugo.<!--connective tissue at blood vessel--> Kapag naipanganak na ang bata, sumusunod na iluwal naman ang inunan, at kalimitang tinatawag na '''pinagpanganakan'''.
 
May dalawang bahagi ang isang inunan: una, isang likas at biyolohikal na bahagi ng suloy o supling ; kabahagi naman ng ina ang ikalawang bahagi. Nakatanim ang inunan sa dinding ng [[bahay-bata]], kung saan tumatanggap ito ng mga sustansiya at oksiheno mula sa dugo ng ina at naglalabas din ng mga dumi. Ito ang gumaganap na pangharang - ang '''panghadlang ng inunan''' - na sumasala sa ilang mga sustansiyang makasasalanta sa supling. Subalit mayroon ding ibang mga sustansiyang hindi nasasala ang inunan, kabilang ang [[alak]] at ilang mga kimikal na kaugnay sa paninigarilyo. May ilang mga uri ng [[birus]] na nakatatawid sa panghadlang ng inunan.