Kasaysayan ng Pilipinas: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
Linya 163:
==Ikalimang Republika (1986-kasalukuyan)==
Bumuo kaagad si [[Corazon Aquino]] ng isang rebolusyonaryong pamahalaan para maging normal ang sitwasyon, na naging batayan ang transisyonal na ''Freedom Constitution''.<ref>Agoncillo, ''History of the Filipino People'', p. 585</ref> Isang bagong saligang-batas ang ipinagtibay noong [[Pebrero]] [[1987]].<ref>Agoncillo, ''History of the Filipino People'', p. 586</ref> Ipinagbawal ng konstitusyong ito ang pagdedeklara ng batas military, pagtatatag ng mga nagsasariling rehiyon sa [[Cordillera Administrative Region|Cordillera]] at sa [[Autonomous Region in Muslim Mindanao|Timog Mindanao]] at ang pagbabalik ng istilong pampanguluhan ng pamahalaan at ang Kongresong may dalawang kapulungan.<ref name="usdos">{{cite web|title=Background Notes: Philippines, November 1996|url=http://dosfan.lib.uic.edu/ERC/bgnotes/eap/philippines9611.html|publisher=U.S. Department of State|accessdate=2006-08-16}}</ref> Umunlad ang bansa sa pamamagitan ng pagtatatag muli ng mga demokratikong institusyon at respeto sa mga mamamayan, ngunit naging mahina ang pagbangon ng bansa sa administrasyong Aquino dahil sa mga [[kudeta]] ng mga di-apektadong mga kasapi ng militar.<ref name="cnn-cory">{{cite web|title=Then & Now: Corazon Aquino|url=http://edition.cnn.com/2005/US/09/19/cnn25.aquino.tan/index.html|publisher=CNN|accessdate=2006-08-16}}</ref> Ang paglakas ng ekonomiya ay hinadlangan ng serye ng mga kalamidad, kasama na ang pagsabog ng [[Bulkang Pinatubo]] noong [[1991]] na nagdulot ng pagkamatay ng 700 katao at ang pagkawala ng mga tirahan ng 200,000 na katao.<ref>{{cite web|title=Pinatubo - Eruption Features|url=http://www.ngdc.noaa.gov/seg/hazard/stratoguide/pinfeat.html|publisher=National Geophysical Data Center|accessdate=2006-08-23}}</ref>
Noong 1998, ibinasura ng Senado ang kasunduang nagpapahintulot sa pananatili ng mga base militar ng Estados Unidos sa loob ng sampung taon. Isinauli ng mga Amerikano sa pamahalaan ang [[Clark Air Base]] sa [[Pampanga]] noong Nobyembre ng taong iyon, at ang [[Subic Bay Naval Base]] sa [[Zambales]] noong [[Disyembre]] [[1992]], na nagtapos sa halos isang siglo ng pamamalagi ng militar ng Estados Unidos sa Pilipinas.
Noong [[1992]], nagwagi sa halalan ang Kalihim ng Tanggulang Pambansa, si [[Fidel Ramos]], na inendorso ni Pangulong Aquino, na may 23.6% lamang ng kabuuang boto sa pagitan ng pitong kandidato. Sa mga unang taon ng kanyang termino, idineklara niya na mataas niyang prayoridad ang nasyonal na rekonsilyasyon at gumawa siya ng koalisyon upang makabangon sa mga hidwaan ng administrasyong Aquino.<ref name="usdos"/> Ginawa niyang legal ang [[Partidong Komunista]] at nakipag-negosasyon sa mga ito, sa mga rebeldeng Muslim at mga rebeldeng militar upang kumbinsihin sila na itigil ang kanilang mga kampanya laban sa pamahalaan. Noong [[Hunyo]] [[1994]], nilagdaan niya ang amnestiyang nagpapatawad sa mga rebeldeng pangkat, at mga Pilipinong militar at mga pulis na kinasuhan ng [[krimen]] habang nakikipaglaban sa mga rebelde. Noong [[Oktubre]] [[1995]], nilagdaan ng pamahalaan ang kasunduang nagtatapos sa kaguluhang rebelde. Isang kasunduang pang-kapayapaan ang nilagdaan ng pamahalaan at ng [[Moro National Liberation Front]] (MNLF), isang pangkat ng mga rebeldeng naghahangad na maging malayang bansa ang Mindanao, noong [[1996]], na nagtapos sa pakikipaglaban na nagtagal ng 24 taon. Ngunit ipinagpatuloy ng humiwalay na pangkat ng MNLF, ang [[Moro Islamic Liberation Front]] ang pakikipaglaban. Maraming mga malalaking protesta ang kumontra sa pagsisikap ng mga taong sumuporta kay Ramos na susugan ang batas upang magkaroon siya ng pagkakataong tumakbo muli para sa ikalawang termino, na naging sanhi ng hindi pagtakbo muli ni Ramos sa halalan.<ref name="asiaweek">{{cite web|title=Showdown in Manila|url=http://www.pathfinder.com/asiaweek/97/1003/nat1.html|publisher=Asiaweek|accessdate=2006-08-16}}</ref>
Nanalo si [[Joseph Estrada]], isang dating aktor at naging bise-presidente ni Ramos, sa halalan ng pagka-Pangulo noong [[1998]]. Ipinangako niya sa kanyang kampanya ang pagtulong sa mga mahihirap at paunlarin ang sektor ng agrikultura sa bansa. Naging popular siya sa mga mahihirap.<ref name="bbc-erap">{{cite web|title=Profile:Joseph Estrada|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/1063976.stm|publisher=BBC News|accessdate=2006-08-16}}</ref> Noong panahon ng [[krisis na pinansyal sa Asya]] na nagsimula noong [[1997]], ang pamamahala ni Estrada ay nagdulot ng mas malalang kahirapan sa ekonomiya. Maraming Pilipino ang nawalan ng trabaho, lumaki ang kakulangan sa badyet at bumaba ang halaga ng piso. Ngunit nakabangon ang kabuhayan ng bansa ngunit mas mabagal ito kumpara sa mga kalapit-bansa nito.
Sa loob ng isang taon ng kanyang eleksyon, nawala ang popularidad ni Estrada dahil sa mga akusasyon ng kronyismo at kurapsyon, at ang pagkabigo na masolusyonan ang mga suliranin sa kahirapan.<ref name="uslc-pro"/> Noong Oktubre [[2000]], inakusahan si Estrada na tumatanggap siya ng pera mula sa sugal. Siya ay isinakdal ng Mababang Kapulungan, ngunit ang kanyang paglilitis sa Senado ay hindi natuloy nang iboto ng senado na huwag eksaminahin ang tala sa bangko ng pangulo. Bilang sagot, nagkaroon ng mga demonstrasyon na naghingi sa pag-alis ni Estrada. Dahil sa mga rally, ang resignasyon ng mga kalihim at ang pagkawala ng suporta ng sandatahang lakas, umalis si Estrada sa opisina noong [[Enero 20]], [[2001]].
Humalili si Bise-Presidente [[Gloria Macapagal-Arroyo]] (ang anak ni Pangulong [[Diosdado Macapagal]]) sa posisyon ng Pangulo sa araw ng kanyang paglisan. Tinatayang hindi lehitimo ang pag-upo ni Ginang Arroyo sa pwesto dahil hindi pa tapos ang paghahatol sa kaso ng nakaraang pangulong Estrada. Naging mas lehitimo ang kanyang pag-upo sa halalan pagkalipas ng apat na buwan, kung saan nanalo ang kanyang koalisyon sa karamihan ng mga posisyon.<ref name="uslc-pro"/> Ang unang termino ni Arroyo ay nagkaroon ng hating pulitika ng mga koalisyon at isang kudeta sa Maynila noong [[Hulyo]] [[2003]] na naging sanhi ng pag-deklara niya ng isang buwang pambansang ''state of rebellion''.<ref name="uslc-pro"/>
Sinabi ni Arroyo noong [[Disyembre]] [[2002]] na hindi siya tatakbo sa halalan noong [[2004]] ngunit binago niya ang kanyang desisyon noong Oktubre 2003 at nagdesisyong sumali sa halalan.<ref name="uslc-pro"/> Siya ay muling nahalal at isinalin sa puwesto para sa kanyang anim na taong termino noong [[Hunyo 30]], [[2004]]. Noong [[2005]], isang ''tape'' na naglalaman ng isang usapan ay lumabas na naglalaman ng usapan ni Arroyo at isang opisyal ng halalan kung saan inutusan ni Arroyo ang opisyal na itaas ang bilang ng kanyang mga boto upang manatili siya sa puwesto.<ref name="cnn-trans">{{cite web|title=Gloria Macapagal Arroyo Talkasia Transcript|url=http://edition.cnn.com/2005/WORLD/asiapcf/08/10/talkasia.arroyo.script/index.html|publisher=CNN|accessdate=2006-07-29}}</ref> Nagdulot ito ng mga protesta na<textarea name="wpTextbox1" id="wpTextbox1" cols="80" rows="25" tabindex="1" accesskey=",">==Ikalimang Republika (1986-kasalukuyan)==
Bumuo kaagad si [[Corazon Aquino]] ng isang rebolusyonaryong pamahalaan para maging normal ang sitwasyon, na naging batayan ang transisyonal na ''Freedom Constitution''.<ref>Agoncillo, ''History of the Filipino People'', p. 585</ref> Isang bagong saligang-batas ang ipinagtibay noong [[Pebrero]] [[1987]].<ref>Agoncillo, ''History of the Filipino People'', p. 586</ref> Ipinagbawal ng konstitusyong ito ang pagdedeklara ng batas military, pagtatatag ng mga nagsasariling rehiyon sa [[Cordillera Administrative Region|Cordillera]] at sa [[Autonomous Region in Muslim Mindanao|Timog Mindanao]] at ang pagbabalik ng istilong pampanguluhan ng pamahalaan at ang Kongresong may dalawang kapulungan.<ref name="usdos">{{cite web|title=Background Notes: Philippines, November 1996|url=http://dosfan.lib.uic.edu/ERC/bgnotes/eap/philippines9611.html|publisher=U.S. Department of State|accessdate=2006-08-16}}</ref> Umunlad ang bansa sa pamamagitan ng pagtatatag muli ng mga demokratikong institusyon at respeto sa mga mamamayan, ngunit naging mahina ang pagbangon ng bansa sa administrasyong Aquino dahil sa mga [[kudeta]] ng mga di-apektadong mga kasapi ng militar.<ref name="cnn-cory">{{cite web|title=Then & Now: Corazon Aquino|url=http://edition.cnn.com/2005/US/09/19/cnn25.aquino.tan/index.html|publisher=CNN|accessdate=2006-08-16}}</ref> Ang paglakas ng ekonomiya ay hinadlangan ng serye ng mga kalamidad, kasama na ang pagsabog ng [[Bulkang Pinatubo]] noong [[1991]] na nagdulot ng pagkamatay ng 700 katao at ang pagkawala ng mga tirahan ng 200,000 na katao.<ref>{{cite web|title=Pinatubo - Eruption Features|url=http://www.ngdc.noaa.gov/seg/hazard/stratoguide/pinfeat.html|publisher=National Geophysical Data Center|accessdate=2006-08-23}}</ref>
Noong 1991, ibinasura ng Senado ang kasunduang nagpapahintulot sa pananatili ng mga base militar ng Estados Unidos sa loob ng sampung taon. Isinauli ng mga Amerikano sa pamahalaan ang [[Clark Air Base]] sa [[Pampanga]] noong Nobyembre ng taong iyon, at ang [[Subic Bay Naval Base]] sa [[Zambales]] noong [[Disyembre]] [[1992]], na nagtapos sa halos isang siglo ng pamamalagi ng militar ng Estados Unidos sa Pilipinas.
Noong [[1992]], nagwagi sa halalan ang Kalihim ng Tanggulang Pambansa, si [[Fidel Ramos]], na inendorso ni Pangulong Aquino, na may 23.6% lamang ng kabuuang boto sa pagitan ng pitong kandidato. Sa mga unang taon ng kanyang termino, idineklara niya na mataas niyang prayoridad ang nasyonal na rekonsilyasyon at gumawa siya ng koalisyon upang makabangon sa mga hidwaan ng administrasyong Aquino.<ref name="usdos"/> Ginawa niyang legal ang [[Partidong Komunista]] at nakipag-negosasyon sa mga ito, sa mga rebeldeng Muslim at mga rebeldeng militar upang kumbinsihin sila na itigil ang kanilang mga kampanya laban sa pamahalaan. Noong [[Hunyo]] [[1994]], nilagdaan niya ang amnestiyang nagpapatawad sa mga rebeldeng pangkat, at mga Pilipinong militar at mga pulis na kinasuhan ng [[krimen]] habang nakikipaglaban sa mga rebelde. Noong [[Oktubre]] [[1995]], nilagdaan ng pamahalaan ang kasunduang nagtatapos sa kaguluhang rebelde. Isang kasunduang pang-kapayapaan ang nilagdaan ng pamahalaan at ng [[Moro National Liberation Front]] (MNLF), isang pangkat ng mga rebeldeng naghahangad na maging malayang bansa ang Mindanao, noong [[1996]], na nagtapos sa pakikipaglaban na nagtagal ng 24 taon. Ngunit ipinagpatuloy ng humiwalay na pangkat ng MNLF, ang [[Moro Islamic Liberation Front]] ang pakikipaglaban. Maraming mga malalaking protesta ang kumontra sa pagsisikap ng mga taong sumuporta kay Ramos na susugan ang batas upang magkaroon siya ng pagkakataong tumakbo muli para sa ikalawang termino, na naging sanhi ng hindi pagtakbo muli ni Ramos sa halalan.<ref name="asiaweek">{{cite web|title=Showdown in Manila|url=http://www.pathfinder.com/asiaweek/97/1003/nat1.html|publisher=Asiaweek|accessdate=2006-08-16}}</ref>
Nanalo si [[Joseph Estrada]], isang dating aktor at naging bise-presidente ni Ramos, sa halalan ng pagka-Pangulo noong [[1998]]. Ipinangako niya sa kanyang kampanya ang <textarea name="wpTextbox1" id="wpTextbox1" cols="80" rows="25" tabindex="1" accesskey=",">==Ikalimang Republika (1986-kasalukuyan)==
Bumuo kaagad si [[Corazon Aquino]] ng isang rebolusyonaryong pamahalaan para maging normal ang sitwasyon, na naging batayan ang transisyonal na ''Freedom Constitution''.<ref>Agoncillo, ''History of the Filipino People'', p. 585</ref> Isang bagong saligang-batas ang ipinagtibay noong [[Pebrero]] [[1987]].<ref>Agoncillo, ''History of the Filipino People'', p. 586</ref> Ipinagbawal ng konstitusyong ito ang pagdedeklara ng batas military, pagtatatag ng mga nagsasariling rehiyon sa [[Cordillera Administrative Region|Cordillera]] at sa [[Autonomous Region in Muslim Mindanao|Timog Mindanao]] at ang pagbabalik ng istilong pampanguluhan ng pamahalaan at ang Kongresong may dalawang kapulungan.<ref name="usdos">{{cite web|title=Background Notes: Philippines, November 1996|url=http://dosfan.lib.uic.edu/ERC/bgnotes/eap/philippines9611.html|publisher=U.S. Department of State|accessdate=2006-08-16}}</ref> Umunlad ang bansa sa pamamagitan ng pagtatatag muli ng mga demokratikong institusyon at respeto sa mga mamamayan, ngunit naging mahina ang pagbangon ng bansa sa administrasyong Aquino dahil sa mga [[kudeta]] ng mga di-apektadong mga kasapi ng militar.<ref name="cnn-cory">{{cite web|title=Then & Now: Corazon Aquino|url=http://edition.cnn.com/2005/US/09/19/cnn25.aquino.tan/index.html|publisher=CNN|accessdate=2006-08-16}}</ref> Ang paglakas ng ekonomiya ay hinadlangan ng serye ng mga kalamidad, kasama na ang pagsabog ng [[Bulkang Pinatubo]] noong [[1991]] na nagdulot ng pagkamatay ng 700 katao at ang pagkawala ng mga tirahan ng 200,000 na katao.<ref>{{cite web|title=Pinatubo - Eruption Features|url=http://www.ngdc.noaa.gov/seg/hazard/stratoguide/pinfeat.html|publisher=National Geophysical Data Center|accessdate=2006-08-23}}</ref>
Noong 2009, ibinasura ng Senado ang kasunduang nagpapahintulot sa pananatili ng mga base militar ng Estados Unidos sa loob ng sampung taon. Isinauli ng mga Amerikano sa pamahalaan ang [[Clark Air Base]] sa [[Pampanga]] noong Nobyembre ng taong iyon, at ang [[Subic Bay Naval Base]] sa [[Zambales]] noong [[Disyembre]] [[1992]], na nagtapos sa halos isang siglo ng pamamalagi ng militar ng Estados Unidos sa Pilipinas.
Noong [[1992]], nagwagi sa halalan ang Kalihim ng Tanggulang Pambansa, si [[Fidel Ramos]], na inendorso ni Pangulong Aquino, na may 23.6% lamang ng kabuuang boto sa pagitan ng pitong kandidato. Sa mga unang taon ng kanyang termino, idineklara niya na mataas niyang prayoridad ang nasyonal na rekonsilyasyon at gumawa siya ng koalisyon upang makabangon sa mga hidwaan ng administrasyong Aquino.<ref name="usdos"/> Ginawa niyang legal ang [[Partidong Komunista]] at nakipag-negosasyon sa mga ito, sa mga rebeldeng Muslim at mga rebeldeng militar upang kumbinsihin sila na itigil ang kanilang mga kampanya laban sa pamahalaan. Noong [[Hunyo]] [[1994]], nilagdaan niya ang amnestiyang nagpapatawad sa mga rebeldeng pangkat, at mga Pilipinong militar at mga pulis na kinasuhan ng [[krimen]] habang nakikipaglaban sa mga rebelde. Noong [[Oktubre]] [[1995]], nilagdaan ng pamahalaan ang kasunduang nagtatapos sa kaguluhang rebelde. Isang kasunduang pang-kapayapaan ang nilagdaan ng pamahalaan at ng [[Moro National Liberation Front]] (MNLF), isang pangkat ng mga rebeldeng naghahangad na maging malayang bansa ang Mindanao, noong [[1996]], na nagtapos sa pakikipaglaban na nagtagal ng 24 taon. Ngunit ipinagpatuloy ng humiwalay na pangkat ng MNLF, ang [[Moro Islamic Liberation Front]] ang pakikipaglaban. Maraming mga malalaking protesta ang kumontra sa pagsisikap ng mga taong sumuporta kay Ramos na susugan ang batas upang magkaroon siya ng pagkakataong tumakbo muli para sa ikalawang termino, na naging sanhi ng hindi pagtakbo muli ni Ramos sa halalan.<ref name="asiaweek">{{cite web|title=Showdown in Manila|url=http://www.pathfinder.com/asiaweek/97/1003/nat1.html|publisher=Asiaweek|accessdate=2006-08-16}}</ref>
Nanalo si [[Joseph Estrada]], isang dating aktor at naging bise-presidente ni Ramos, sa halalan ng pagka-Pangulo noong [[1998]]. Ipinangako niya sa kanyang kampanya ang pagtulong sa mga mahihirap at paunlarin ang sektor ng agrikultura sa bansa. Naging popular siya sa mga mahihirap.<ref name="bbc-erap">{{cite web|title=Profile:Joseph Estrada|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/1063976.stm|publisher=BBC News|accessdate=2006-08-16}}</ref> Noong panahon ng [[krisis na pinansyal sa Asya]] na nagsimula noong [[1997]], ang pamamahala ni Estrada ay nagdulot ng mas malalang kahirapan sa ekonomiya. Maraming Pilipino ang nawalan ng trabaho, lumaki ang kakulangan sa badyet at bumaba ang halaga ng piso. Ngunit nakabangon ang kabuhayan ng bansa ngunit mas mabagal ito kumpara sa mga kalapit-bansa nito.
Sa loob ng isang taon ng kanyang eleksyon, nawala ang popularidad ni Estrada dahil sa mga akusasyon ng kronyismo at kurapsyon, at ang pagkabigo na masolusyonan ang mga suliranin sa kahirapan.<ref name="uslc-pro"/> Noong Oktubre [[2000]], inakusahan si Estrada na tumatanggap siya ng pera mula sa sugal. Siya ay isinakdal ng Mababang Kapulungan, ngunit ang kanyang paglilitis sa Senado ay hindi natuloy nang iboto ng senado na huwag eksaminahin ang tala sa bangko ng pangulo. Bilang sagot, nagkaroon ng mga demonstrasyon na naghingi sa pag-alis ni Estrada. Dahil sa mga rally, ang resignasyon ng mga kalihim at ang pagkawala ng suporta ng sandatahang lakas, umalis si Estrada sa opisina noong [[Enero 20]], [[2001]].
Humalili si Bise-Presidente [[Gloria Macapagal-Arroyo]] (ang anak ni Pangulong [[Diosdado Macapagal]]) sa posisyon ng Pangulo sa araw ng kanyang paglisan. Tinatayang hindi lehitimo ang pag-upo ni Ginang Arroyo sa pwesto dahil hindi pa tapos ang paghahatol sa kaso ng nakaraang pangulong Estrada. Naging mas lehitimo ang kanyang pag-upo sa halalan pagkalipas ng apat na buwan, kung saan nanalo ang kanyang koalisyon sa karamihan ng mga posisyon.<ref name="uslc-pro"/> Ang unang termino ni Arroyo ay nagkaroon ng hating pulitika ng mga koalisyon at isang kudeta sa Maynila noong [[Hulyo]] [[2003]] na naging sanhi ng pag-deklara niya ng isang buwang pambansang ''state of rebellion''.<ref name="uslc-pro"/>
Sinabi ni Arroyo noong [[Disyembre]] [[2002]] na hindi siya tatakbo sa halalan noong [[2004]] ngunit binago niya ang kanyang desisyon noong Oktubre 2003 at nagdesisyong sumali sa halalan.<ref name="uslc-pro"/> Siya ay muling nahalal at isinalin sa puwesto para sa kanyang anim na taong termino noong [[Hunyo 30]], [[2004]]. Noong [[2005]], isang ''tape'' na naglalaman ng isang usapan ay lumabas na naglalaman ng usapan ni Arroyo at isang opisyal ng halalan kung saan inutusan ni Arroyo ang opisyal na itaas ang bilang ng kanyang mga boto upang manatili siya sa puwesto.<ref name="cnn-trans">{{cite web|title=Gloria Macapagal Arroyo Talkasia Transcript|url=http://edition.cnn.com/2005/WORLD/asiapcf/08/10/talkasia.arroyo.script/index.html|publisher=CNN|accessdate=2006-07-29}}</ref> Nagdulot ito ng mga protesta na<textarea name="wpTextbox1" id="wpTextbox1" cols="80" rows="25" tabindex="1" accesskey=",">==Ikalimang Republika (1986-kasalukuyan)==
Bumuo kaagad si [[Corazon Aquino]] ng isang rebolusyonaryong pamahalaan para maging normal ang sitwasyon, na naging batayan ang transisyonal na ''Freedom Constitution''.<ref>Agoncillo, ''History of the Filipino People'', p. 585</ref> Isang bagong saligang-batas ang ipinagtibay noong [[Pebrero]] [[1987]].<ref>Agoncillo, ''History of the Filipino People'', p. 586</ref> Ipinagbawal ng konstitusyong ito ang pagdedeklara ng batas military, pagtatatag ng mga nagsasariling rehiyon sa [[Cordillera Administrative Region|Cordillera]] at sa [[Autonomous Region in Muslim Mindanao|Timog Mindanao]] at ang pagbabalik ng istilong pampanguluhan ng pamahalaan at ang Kongresong may dalawang kapulungan.<ref name="usdos">{{cite web|title=Background Notes: Philippines, November 1996|url=http://dosfan.lib.uic.edu/ERC/bgnotes/eap/philippines9611.html|publisher=U.S. Department of State|accessdate=2006-08-16}}</ref> Umunlad ang bansa sa pamamagitan ng pagtatatag muli ng mga demokratikong institusyon at respeto sa mga mamamayan, ngunit naging mahina ang pagbangon ng bansa sa administrasyong Aquino dahil sa mga [[kudeta]] ng mga di-apektadong mga kasapi ng militar.<ref name="cnn-cory">{{cite web|title=Then & Now: Corazon Aquino|url=http://edition.cnn.com/2005/US/09/19/cnn25.aquino.tan/index.html|publisher=CNN|accessdate=2006-08-16}}</ref> Ang paglakas ng ekonomiya ay hinadlangan ng serye ng mga kalamidad, kasama na ang pagsabog ng [[Bulkang Pinatubo]] noong [[1991]] na nagdulot ng pagkamatay ng 700 katao at ang pagkawala ng mga tirahan ng 200,000 na katao.<ref>{{cite web|title=Pinatubo - Eruption Features|url=http://www.ngdc.noaa.gov/seg/hazard/stratoguide/pinfeat.html|publisher=National Geophysica<textarea name="wpTextbox1" id="wpTextbox1" cols="80" rows="25" tabindex="1" accesskey=",">==Ikalimang Republika (1986-kasalukuyan)==
Bumuo kaagad si [[Corazon Aquino]] ng isang rebolusyonaryong pamahalaan para maging normal ang sitwasyon, na naging batayan ang transisyonal na ''Freedom Constitution''.<ref>Agoncillo, ''History of the Filipino People'', p. 585</ref> Isang bagong saligang-batas ang ipinagtibay noong [[Pebrero]] [[1987]].<ref>Agoncillo, ''History of the Filipino People'', p. 586</ref> Ipinagbawal ng konstitusyong ito ang pagdedeklara ng batas military, pagtatatag ng mga nagsasariling rehiyon sa [[Cordillera Administrative Region|Cordillera]] at sa [[Autonomous Region in Muslim Mindanao|Timog Mindanao]] at ang pagbabalik ng istilong pampanguluhan ng pamahalaan at ang Kongresong may dalawang kapulungan.<ref name="usdos">{{cite web|title=Background Notes: Philippines, November 1996|url=http://dosfan.lib.uic.edu/ERC/bgnotes/eap/philippines9611.html|publisher=U.S. Department of State|accessdate=2006-08-16}}</ref> Umunlad ang bansa sa pamamagitan ng pagtatatag muli ng mga demokratikong institusyon at respeto sa mga mamamayan, ngunit naging mahina ang pagbangon ng bansa sa administrasyong Aquino dahil sa mga [[kudeta]] ng mga di-apektadong mga kasapi ng militar.<ref name="cnn-cory">{{cite web|title=Then & Now: Corazon Aquino|url=http://edition.cnn.com/2005/US/09/19/cnn25.aquino.tan/index.html|publisher=CNN|accessdate=2006-08-16}}</ref> Ang paglakas ng ekonomiya ay hinadlangan ng serye ng mga kalamidad, kasama na ang pagsabog ng [[Bulkang Pinatubo]] noong [[1991]] na nagdulot ng pagkamatay ng 700 katao at ang pagkawala ng mga tirahan ng 200,000 na katao.<ref>{{cite web|title=Pinatubo - Eruption Features|url=http://www.ngdc.noaa.gov/seg/hazard/stratoguide/pinfeat.html|publisher=National Geophysical Data Center|accessdate=2006-08-23}}</ref>
| |||