Kalamnan: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
m clean up sorting
Xqbot (usapan | ambag)
m robot dinagdag: jv:Otot; Kosmetiko pagbabago
Linya 5:
Ang '''laman''' o '''muskulo''' (sa [[Ingles]]: ''muscle''; sa [[Latin]]: ''musculus'', na may kahulugang "bubwit" o "maliit na daga")<ref>[http://www.askoxford.com/concise_oed/muscle Kahulugan at pinagmulan ng salitang ''muscle'']</ref>) ay mga napapagalaw na mga tisyu ng katawan at hinango mula sa [[patong na mesodermal]] ng mga selulang mikrobyong embriyoniko. Inuuri ito sa pangsangkabutuhan (iskeletal), pangpuso (kardiyako), o makinis na laman<ref>{{cite web | url = http://www.kmle.com/search.php?Search=muscle | title = ''KMLE Medical Dictionary Definition of muscle'' (Kahulugan ng laman mula sa ''Talasalitaang Pangmedisina ng KMLE'' | author = [http://www.kmle.com KMLE Medical Dictionary]}} Isinangguni noong 17 Peb 2006.</ref>, at tungkulin nitong lumikha ng lakas (puwersa) at magdulot ng [[galaw]], na maaaring lokomosyon o kilos sa loob ng mga [[lamang loob]] (organong panloob). Nangyayari ang karamihan sa mga paggalaw ng mga muskulo na hindi tuwirang pinag-iisipan at kinakailangang sa pagsasagip ng buhay, katulad ng galaw ng [[puso]], o [[peristalsis]] na nagtutulak sa pagkakaing lumalagos sa [[sistema ng dihestiyon]] (sistemang panunaw). Ginagamit ang kusang-loob na paggalaw sa pagpapakilos ng katawan, at maaaring pinuhin at pigilin, katulad ng mga galaw ng mata, o magaspang na kilos tulad ng sa [[muskulong quadriceps]] ng [[hita]]. May dalawang malawakang uri ng himaymay o pibro ng mga lamang kusang-napapagalaw (boluntaryo), mabagal na pintig at mabilis na pintig. Kumikilos ang mga himaymay na may mabagal na pintig sa loob ng mahahabang mga panahon subalit gumagamit na kaunting puwersa, habang maliksi namang gumagalaw at madaling mapagod ang mga himaymay na mabilis kung pumintig.
 
== Tungkulin at kahalagahan ng tisyung masel ==
1. Paggalaw ng tao
2. Pagpapanatili at pagpapanatag ng posisyon ng katawan
Linya 12:
5. Pagpapanatili ng init. Ang di mapigil na pagtikom, pagbuka at panginginig ([[shivering]]) ng mga skeletal na laman.
 
== Mga uri ng tisyung muskulo ==
 
1. Masel na pangsangkabutuhan (''skeletal muscle''). Ito at nakadikit sa buto, sa balat o [[fascia]]. Sila ay mayroong marka o pagkakakilanlan na "stratiation" ng madilim at maliwanag bands na makikita lamang gamit ang [[mikroskopyo]]. Ang mga skeletal muscle ay boluntaryo sa kaniyang pagtikom, sara, galaw at pagpapanatag. Pinapatakbo ito ng [[Somatikong Sistemang Nerbiyos]] ([[somatic nervous system]]).
Linya 20:
3. Makinis na laman (''smooth muscle''). Ang smooth muscle o makinis na laman ay nadikit o dugtong sa follicles ng buhok sa balat. Wala silang "stratiation" at gaya ng cardiac muscle, ito ay pinatatakbo ng otomikong sistemang nerbiyos. Matatagpuan ang ilan sa mga smooth muscle sa dingding o pader ng mababaw na organs.
 
== Mga katangian ng tisyung masel ==
 
1. Kakayahang mairita (''excitability). Ito ay ang kakayanan ng laman na kumilos o magbigay ng kaugnayan reaksyon sa kahit anong reaksyong kemikal na kinakailangan o nagaganap sa selyulang pang-ugat (nerve cells)
Linya 32:
5. Kakayahang mabanat at mapaurong (''elasticity''). Ang elasticity o ang pagiging elastiko ng laman ay ang nagbibigay sa laman ng original na porma matapos na ito ay umiksi o magpahaba.
 
== Mga talasanggunian ==
{{English|Muscle}}
{{reflist}}
Linya 72:
[[it:Muscolo]]
[[ja:筋肉]]
[[jv:Otot]]
[[ka:კუნთი]]
[[ko:근육]]