Osiris: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
Ikatlong bahagi (ang pinagmulan ng mitolohiya). |
Ikaapat na bahagi. |
||
Linya 23:
Matagal nang naniniwala ang mga sinaunang Ehipsyo sa kabilang-buhay. Mayraming mga iba-ibang uri ng mga dasal at hymno para sa mga yumao ang ating natagpuang nakaukit sa mga dingding nga mga libingan o nakasulat sa mga lumang papeles at aklat na kasamang inilibing sa namatay. Kabilang sa mga dasal na ito ay ang pagbibigay ng mga alay at dasal kay Osiris na matatagpuan sa mga Teksto ng mga Piramides at sa Aklat ng mga Yumao. Noong nagumpisa ang Ikalimang Dinastiya ng Ehipto, tuluyang dumami ang mga taitatalang mga dasal inaalay kay Osiris lamang na binabansagang 'Nagaalay ako(ang hari) kay Osiris'. Sa ganitong paraan, dito makikita na si Osiris ay sadyang naging napakahalaga sa relihyon ng mga sinaunang Ehipsyo.
Ayon sa mga nasabing mga iskripto, na siyang mga pinaka-matatang mga kasulatang pang-relihyon ng mga sinaunang Ehipsyo, si Osiris ay bahagi ng isang magkakapamilyang grupo ng mga diyos na tinatawag na '''Pesedjet''' o [[Ennead]], na isang Griyegong salitang nangangahulugang ''ang siyam'' (the ''nine''). Katulad ng kahulugan ng salita, ang grupong ito ay binubuo ng siyam na mga diyos na pawang magkakapamilya sa dugo. Ayon sa Ennead, ang kauna-unahang diyos ng daigdig ay si [[Atum]]; si Atum ay nagkaroon ng kambal na anak, ang diyos na si [[Shu]] at ang diyosang si [[Tefnut]], sa pamamagitan ng pag-sasalsal. Si Shu at Tefnut ay naging mag-asawa at sila rin ay nagkaroon ng kambal na anak na si diyos [[Geb]] at diyosa [[Nut (diyosa)|Nut]]. Matapos ay naging magasawa sila Geb at Nut at sila naman ay nagkaroon ng apat (lima ayon sa ibang bersyon) na supling na sila Osiris at [[Seth|Set]] na mga lalake, at [[Isis (diyosa)|Isis]] at [[Nephthys]] na mga babae. Nang isinilang ang apat, dito nagumpisa ang buhay sa daigdig. Ang Ennead ay unang umusbong sa lungsod ng [[Heliopolis]], ngayong isa nang lugar para sa turista na matatagpuan sa hilagang-silangan ng kasalukuyang kabisera ng Ehipto na [[Cairo, Ehipto|Cairo]].
==Ang Alamat ni Osiris==
Sa mga unang yugto ng kasaysayan ng Ehipto, matagal nang naging gampanin ni Osiris ang maging diyos ng mga yumao. Ngunit noong nagsimula nang mapasailalim ng mga paraon ang buong lupain ng Ehipto, ang kanya-kanyang mga alamat ng mga lungsod estado ng Ehipto ay nagsimulang maghalo-halo, at kadalasan ito ay nagiging sanhi ng pagpapatalsik sa pwesto ng isang diyos matapos itong malagpasan sa katanyagan ng isa pang diyos na may parehong uri ng gampanin sa kani-kanilang relihyon.
Noong sumapit na ang ika labing-anim na dinastiya sa Ehipto, nag-halo na rin ang dalawa sa pinakamalaki at makapangyarihang grupo ng mga diyos sa Ehipto, ito ay ang Ennead at ang [[Ogdoad]], ang gampanin ng pinunong diyos ng Ennead na si Atum ay napalitan ni Ra-Atum (si Ra ang diyos ng araw na naging mas tanyag kay Atum) habang si Osiris naman ang naging ama ni Horus.
Nang umusbong ang 'dakilang' alamat ng pagkamatay at muling pagkabuhay ni Osiris sa buong Ehipto, pinalitan ni Osiris ang diyos na si [[Anubis]], ang orihinal na diyos ng mga yumao. Sinabi ng mga tagasunod ni Osiris na si Anubis ay boluntaryong inilapat ang kanyang kapangyarihan kay Osiris sa pagdating niya sa lupain ng mga yumao. Ngunit para gumanda ang kwento, inilathala na si Anubis ay sa katunayan isa sa pinakamamahal na anak ni Osiris. Ayon sa kwento na ito, sinasabi na si [[Nephthys]], ang mas-nakabantang kapatid na babae nila Osiris, ay ayaw bigyan ng supling ng kanyang asawang si [[Seth|Set]]. Para magka-anak, ginamit ni Nephthys ang kanyang kapangyarihan upang maging kamukha niya ang kakambal niya si [[Isis (diyosa)|Isis]]. Inakala ni Osiris na si Nephthys ay ang kanyang asawa at matapos silang dalawa ay magtalik, ipinanganak ang sanggol na si Anubis.
==Ang Ama ni Horus==
Napatay si Osiris nang nilinlang siya ni Seth sa pagpasok sa loob ng isang kahon. Binuhusan ni Seth ng [[tingga]] upang maipinid ang kahon at hindi makalabas si Osiris. Subalit muling binuhay ni Isis si Osiris, para lamang sa isang gabi. Nang sumapit na sa hustong gulang si Horus, nagapi niya si Seth, at naging paraon si Horus.
| |||