Unang Sulat sa mga taga-Corinto: Pagkakaiba sa mga binago

Ang '''Unang sulat sa mga taga-Corinto''' o '''1 Corinto''' ay isang aklat ng mga sulat na nasa [[Bagong Tipan]] ng [[Bibliya]]. Isa itong liham mula kina [[Apostol San Pablo]] at [[Sostenes]] para sa mga [[Kristiyano]]ng taga-[[Corinto]] - ang mga Corinto<ref name=Biblia>{{cite-Biblia|Mga Sulat sa mga Corinto, Corintio, Corinto}}</ref> o [[Corintio]]<ref name=Biblia/> - ng [[Gresya]]. Pinaniniwalaang tatlo ang liham na isinulat para sa mga Corinto subalit dadalawa lamang ang nakaabot sa pangkasalakuyang panahon: ang ''Unang Sulat'' at ang ''[[Ikalawang Sulat sa mga taga-Corinto]]''.<ref name=Biblia/> Naglalaman ang unang sulat na ito ni San Pablo ng mga kapansin-pansin at kahanga-hangang mga talataan, partikular na ang hinggil sa awiting pang-pag-ibig na Kristiyano at yaong nagtuturo ukol sa kahulugan ng muling pagkabuhay ni [[Hesukristo]].<ref name=Biblia2/>

== Panahon ng pagkakasulat at layunin ==

Nasulat ang ''Unang Sulat sa mga Corinto'' noong mga 57 A.D. magbuhat sa [[Efeso]] (o [[Ephesus]]) nang dalawin si San Pablo ng mga kinatawan ng lungsod ng Corinto. Isinulat ni San Pablo ang liham upang puksain ang kagusutang nagaganap sa Corinto at para sagutin ang mga katanungan ng mga Kristiyano roon.<ref name=Biblia/> Inibig ni San Pablong gabayan ang simbahan ng Corinto, isang parokyang ipinamana ni San Pablo sa tinatawag na pandaigdigang simbahan.<ref name=Biblia2/>

== Sanligang pangkasaysayan ==

Ang Corinto ay ang ulong-lungsod (kabisera) ng lalawigan ng [[Acaya]] sa Gresya. Sinasabing napapagitnaan ito ng dalawang mga bansa. Sapagkat isa ngang pangunahing lungsod sa Gresya<ref name=Biblia2>{{cite-Biblia2|Letter of Paul, 1 Corinthians}}</ref>, marami ang nagpupunta sa pook na ito. Itinatag ni San Pablo ang isang parokya o [[simbahan (Kristiyanismo)|simbahan]] ng mga Kristiyano noong panahon ng kaniyang ikalawang paglalakbay, mga 51 A.D. hanggang 53 A.D. Naitatag ito ni San Pablo bagaman may mga naganap na pag-uusig ng mga Hudyo at iba pang mga kaaway laban sa kaniya habang nangangaral. Laganap din ang kasamaan sa lungsod ng Corinto noong mga panahong iyon, at bata pa ang simabahang itinatag ni San Pablo.<ref name=Biblia/><ref name=Biblia2/>

Nilarawang nagkaroon ng mga pagpapangkat-pangkat o pagbabaha-bahagi sa pamayanang Kristiyano ng Corinto. Sinasabi ring nagkaroon ang mga mamamayan ng katangiang mapagmataas sapagkat nagkaroon sila ng karunungan matapos na maging mga Kristiyano at dahil pagkakaroon ng kasanayan sa pagsasalita ng iba't ibang mga wika.<ref name=Biblia2/>

== Balangkas ==

Mayroong dalawang pangunahing bahagi ang ''Unang Sulat sa mga Corinto'': Una, ang pagsaway at pangangaral sa mga Corinto hinggil sa alitan ng mga Kristiyano at sa [[kahalayan]] (1, 1 -6 -20). Ikalawa, ang kasagutan sa mga katanungan ukol sa [[kasal]] at [[pagkadalaga]], sa mga tanong tungkol sa mga paghahain sa mga kaloob ng [[Espiritu Santo]], at hinggil sa muling pagkabuhay ng mga patay.<ref name=Biblia/>

# ''Pagbati'' (1:1-9)

# ''Pagkakabaha-bahagi sa Corinto'' (1:10–4:21)

## ''Katunayan ng Pagkakababaha-bahagi''

## ''Sanhi ng Pagkakabaha-bahagi''

## ''Gamot sa Pagkakabaha-bahagi''

# ''Imoralidad sa Corinto'' (5:1–6:20)

## ''Disiplina sa kapatid na imoral''

## ''Paglutas sa mga Alitang Personal''

## ''Kabanalang Sekswal''

# ''Mahihirap na Aral'' (7:1–14:40)

## ''Kasal''

## ''Kalayaang Kristiyano''

## ''Pagsamba''

# ''Aral ng [[Pagkabuhay na Maguli]]'' (15:1-58)

# ''Pagwawakas'' (16:1-24)

== Sanggunian ==

== Mga panlabas na kawing ==

* [http://adb.scripturetext.com/1_corinthians/1.htm Unang Sulat sa mga taga-Corinto (''1 Corinthians'')], mula sa Ang Dating Biblia (1905)

* [http://angbiblia.net/1_corinto.aspx Unang Sulat ni Pablo sa mga taga-Corinto], Buong Bibliya sa wikang Tagalog, mula sa AngBiblia.net

* [http://www.biblegateway.com/passage/?book_id=53&version=43 1 Mga Taga-Corinto], Ang Salita ng Diyos (SND, 1998), Bibliyang Tagalog sa Internet (Bagong Tipan), BiblesInternational, BibleGateway.com