Mithiing Pangkaunlaran ng Milenyo: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
JAnDbot (usapan | ambag)
Xqbot (usapan | ambag)
m robot dinagdag: ar:الأهداف الإنمائية للألفية; Kosmetiko pagbabago
Linya 5:
Ang mga Mithiing Pangkaunlaran ng Milenyo ay hinango sa unang ' mga mithiing pangkaunlaran ng sabansaan',<ref>[http://www.oecd.org/about/0,2337,en_2649_34585_1_1_1_1_1,00.html OECD Development Co-operation Directorate - About the Millennium Development Goals]</ref> at opisyal na itinatag sa [[Pagtitipong Milenyo]] noong 2000, kung saan ipinagtibay ng mga 189 na pinunong pandaigdig ang [[Deklarasyong Milenyo ng mga Nagkakaisang Bansa]], mula sa planong aksyon ng waluhang-mithiin, ang 'Mithiing Pangkaunlaran sa Milenyo', ay nabunsod nang tiyakan.
 
== Mga mithiin ==
[[Talaksan:UN-millenium-goals.jpg|thumb|right|Tala ng Mithiing Pangkaunlaran sa Milenyo ng NB sa [[Himpilan ng mga Nagkakaisang Bansa]] sa [[New York|Bagong York]]]]
Ang mga Mithiing Pangkaunlaran ng Milenyo (MDG) ay nalinang sa mga walong yugto ng Deklarasyong Milenyo ng mga Nagkakaisang Bansa, na nilagdaan noong Setyembre 2000. Isinali sa mga walong mithiin at mga 21 adhikain ang:
 
# '''Sugpuin ang [[matinding kahirapan]] at kagutuman'''
#* Ipangalahati, sa pagitan ng 1990 at 2015, ang proporsyon ng tao na ang kanilang kita ay mas mababa sa isang dolyar sa isang araw
#* Magsagawa ng buo at kapaki-pakinabang na empleyo at [[disenteng hanapbuhay]] para sa lahat, kabilang ang mga babae at mga bata
#* Ipangalahati, sa pagitan ng 1990 at 2015, ang proporsyon ng taong nagugutom
# '''Isagawa ang pangkalahatang primaryang edukasyon'''
#* Tiyakin na, sa 2015, ang mga bata saanman, magkatulad na mga lalaki at babae, na may kakayahang makatapos ang kabuuang kurso ng [[Primaryang edukasyon|primaryang pag-aaral]].
# '''Itaguyod ang pagkakapantay-pantay at pagbibigay ng kapangyarihan sa mga babae'''
#* Iwaksi na may kanais-nais ang pagkakaibahan ng kasarian sa primarya at sekondaryang edukasyon sa taong 2005, at sa lahat ng antas sa taong 2015.
# '''Bawasan ang [[dami ng namamatay na bata]]'''
#* Bawasan ng dalawang-katlo, sa pagitan ng 1990 at 2015, sa antas ng namamatay na may limang taong gulang pababa.
# '''Paunlarin ang pang-inang kalusugan'''
#* Bawasan ng tatlong kuwarter, sa pagitan ng 1990 at 2015, ang tagwa ng [[Kamatayang pang-ina|dami ng namamatay na pang-ina]].
#* Magsagawa, sa taong 2015, ng pangkalahatang paraan ng paglapit sa [[kalusugang palaaanakin]]
# '''Labanan ang [[Bayrus na bantad na kakulangang pantao|HIV]]/[[Sindroma sa nakuhang bantad na kakulangan|AIDS]], malarya, at mga iba pang sakit'''
#* Makipagpigil sa 2015 at magsimulang baligtarin ang pagkalat ng HIV/AIDS.
#* Magsagawa, sa 2010, ng pangkalahatang paraan ng paglapit sa panggagamot para sa HIV/AIDS para sa lahat ng mga nangangailangang ito.
#* Makipagpigil sa 2015 at magsimulang baligtarin ang pangyayari ng [[malarya]] at mga ibang pangunahing sakit.
# '''Tiyakin ang kapanatilihang pangkapaligiran'''
#* Pagsamahin ang mga prinsipyo ng [[kapana-panatili sa kaunlaran]] sa mga patakaran ng bansa at mga programa; baligtarin ang pagkawala ng mga yamang pangkapaligiran.
#* Bawasan ang pagkawala ng biobersidad; isinasagawa na, sa 2010, ang makabuluhang pagbabawas sa antas ng pagkawala
#* Ipangalahati, sa 2015, ang proporsyon ng taong wala kapana-panatiling paraan ng pagpasok ng ligtas na tubig-inumin at batayang sanitasyon (para sa karagdagang kabatiran tingnan ang pasukan sa [[paglalaan ng tubig]]).
#* Sa taong 2020, makapagkamit ang makabuluhang pagbuti sa mga buhay ng hindi bababa sa 100 angaw na mga maralita.
# '''Paunlarin ang pandaigdigang pagsasama ukol sa kaunlaran'''
#* Paunlarin nang higit pa ang bukas na pangangalakal at sistemang pananalapi na nababatay sa tuntunin, nahuhula at di-nahihibuan. Sumasaklaw ang pagtutuon sa mabuting pamamahala, kaunlaran at pagbabawas ng [[kahirapan]]-nang pambansa at pansabansaan.
#* Magbigay-pugay ang mga tanging pangangailangan ng mga bansang di-gaanong umuunlad. Ito'y kabilang ang mga taripa at paraan ng paglapit nang walang kota ukol sa kanilang mga luwas; programang napabuti ng [[agarang-tulong sa pagkakautang]] para sa mga bansang di-makakautang nang mabigat; at pagpapawalang-bisa ng opisyal na bilateral na pautang; at maraming mapagbigay na [[opisyal na tulong pangkaunlaran]] para sa mga bansang mapagkakatiwalaan sa pagbabawas ng kahirapan.
Linya 40:
#* Sa pakikipagtulungan ng mga pribadong sektor, maging handa ang mga benepisyo ng mga bagong teknolohiya, lalo na sa kabatiran at mga komunikasyon
 
== Tingnan din ==
* [[Kaunlarang pang-ekonomiko]]
* [[Proyektong pangmilenyo ng mga Nagkakaisang Bansa]]
* [[Tulong pangkaunlaran]]
 
== Mga sanggunian ==
{{reflist}}
 
== Mga panlabas na kawing ==
* [http://www.un.org/millennium/declaration/ares552e.htm Deklarasyong Milenyo ng mga Nagkakaisang Bansa] (en)
* [http://www.omdg.org sentro ng kahusayan ukol sa mga MDG] (en)
* [http://www.un.org/millenniumgoals Mga Mithiin sa Milenyo (Pahina ng NB)] (en)
 
[[Kaurian:Mga Nagkakaisang Bansa]]
Linya 57:
[[Kaurian:Kalusugang pang-ina]]
 
[[ar:الأهداف الإنمائية للألفية]]
[[bm:Bakelenda Yiriwa Kuntlenaw]]
[[ca:Objectius de Desenvolupament del Mil·lenni]]