Bituka: Pagkakaiba sa mga binago

Sa larangan ng [[anatomiya]], ang '''bituka''' ay isang bahagi ng pitak na pang-alimentaryo na sumasakop mula sa [[tiyan]] (''stomach'') hanggang sa [[butas ng puwit]] (''anus'')<ref name=NBK>{{cite-NBK|''Intestines'', ''Some Medical Terms'', ''Diseases''}}, pahina 206.</ref> at, sa mga tao at iba pang mamalya, binubuo ito ng dalawang maliit na bahagi o segmento, ang [[maliit na bituka]] at ang [[malaking bituka]]. Habang tinutunaw ang pagkain, dumaraan ang kinain mula sa tiyan papunta sa maliit na bituka at pagkaraan ay sa malaking bituka naman.<ref name=NBK/> Sa mga tao, mas hinati-hati pa sa iba pang bahagi ang maliit na bituka: ang [[duodenum]], ang [[jejunum]] at [[ileum]]; habang hinati-hati ang ang malaking bituka sa mga bahaging [[cecum]] at [[colon]]. Tinatawag ding '''[[menudo (paglilinaw)|menudo]]''' o '''[[minudo (paglilinaw)|minudo]]''' ang mga bituka ng hayop.<ref name=JETE>{{cite-JETE|menudo, ''entrails'', ''tripe''}}</ref>

 

Maaaring hatiin ang kahabaan ng bituka sa dalawang magkaibang mga bahagi, ang maliit at malaking bituka. [[Asul|Mangasulngasul]] (kakulay ng [[lila]]) at kulay abo na may diyametrong 35 milimetro (1.5 pulgada). Ang maliit na bituka ang pinakauna at pinakamahaba, na karaniwang may sukat na 6-8 metro sa isang may gulang na tao. Mas maikli at mas makapal, ang malaking bituka naman ay maitim ang pagkapula na may karaniwang sukat na 1.5 metro. May pagkakahalintulad ang dalawang bituka sa hitsura at binubuo ng maraming magkakapatung-patong na mga bahagi ([[Ingles]]:mga ''layer'' o mga patong): Ang [[lumen]] ay isang puwang, butas o hukay (Ingles:''cavity'') kung saan dumaraan ang mga natunaw na mga pagkain at kung saan tinatanggap o hinihigop ng katawan ang mga sustansya (''nutrients'') ng pagkain. Nakapaloob sa kahabaan ng bituka (sa [[epitelyong glandular]]) ang mga selulang goblet (ang mga ''goblet cell''). Iniluluwa ng mga ito ang mga [[mucus]] na nakapagpapadulas at nakatutulong sa pagdaraan ng mga pagkain, at siya ring nagiging pananggalang ng bituka sa mga panunaw na enzaym o ''[[digestive enzymes]]''.

 

{{English|Intestine}}

 

{{reflist}}

 

* [http://www.britannica.com/eb/article-9002491/intestine Isang artikulo tungkol sa bituka mula sa Encyclopædia Britannica], isinangguni noong 2007-03-27

* [http://www.kmle.com/search.php?Search=intestine Kahulugan ng bituka mula sa ''KMLE Medical Dictionary''], kinuha mula sa [http://www.kmle.com ''KMLE Medical Dictionary''] noong 2007-03-27

 

[[Kaurian:Anatomiya ng tao]]

[[Kaurian:Anatomiya ng hayop]]

[[Kaurian:Sistemang panunaw]]

 

[[ar:أمعاء]]

[[ca:Intestí]]

[[cs:Střevo]]

[[fr:Intestin]]

[[he:מעיים]]

[[id:Usus]]

[[io:Intestino]]

[[qu:Ch'unchul]]

[[ru:Кишечник]]

[[simple:Intestine]]

[[sl:Črevo]]

[[sq:Zorra]]

[[su:Peujit]]

[[th:ลำไส้]]

[[uk:Кишківник]]

[[yi:געדערעם]]

[[zh:腸臟]]