Asoge: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
Isinalin ang mga elemento
mNo edit summary
Linya 5:
Isang mabigat at tila pilak na [[metal]], ang asoge ay isa sa anim na elemenong kemikal na tila tubig sa pangkaraniwang temperatura at presyon,<ref>{{cite web|url=http://antoine.frostburg.edu/chem/senese/101/inorganic/faq/why-is-mercury-liquid.shtml| title=Why is mercury a liquid at STP?| dateformat=mdy| accessdate=May 1, 2007| publisher=General Chemistry Online at Frostburg State University| author=Senese, F}}</ref> gaya ng sesyo, pransyo, galyo, bromina at [[rubidyo]]. Ang asoge ang katangi-tanging metal na tila tubig na ginagamit sa panukat ng temperatura at presyun. Sa temperatura ng pagkatunaw na −38.83&nbsp;°C at sa temperatura ng pagkulo sa 356.73&nbsp;°C, ang asoge ang may pinakamanipis na antas kung kailan ito tila tubig kumpara sa anumaang metal.
 
Nahahanap ang asoge sa kung saan-sang lugar sa daigdig gaya ng mga deposito ng sinabar (''cinabarcinnabar'', asogeng asuprido o ''mercuric sulfide''), na pinagkukunan ng pulang pangkulay na [[bermilyon]], na halos nakukuha lamang sa tinastas na sinabar. Pawang nakalalason ang sinabar kapag nilanghap o nilunok ang mga alikabok nito. Ang pagkalason mula sa asoge ay maaaring resulta ng padapo sa mga natutunaw na uri nito (gaya ng asogeng klorido o ''mercuric chloride'', o kaya ''methylmercury''), paglanghap ng usok na asoge, o pagkain ng mga [[isda]]ng na kinontamina ng elementong ito.
 
Ginagamit ang asoge sa mga [[termometro]], [[barometro]], [[manometro]], ''float valve'', at iba pang mga aparato. Ang mga haka-haka tungkol sa nakalalason nitong katangian ay nagdulot sa pagpapalit sa mga ''thermometer'' at ''sphygmomanomete'' na may laman nito sa mga ospital at iba pang klinika ng mga instrumentong ang ginagamit ay hango sa [[alkohol]], digital, o thermistor. Nananatili itong ginagamit sa iba't ibang instrumento at ekserimentong pang-agham. pati rin sa paggawa ng amalgam na ngipin sa mga operasyong dental. Sa mga pailaw, ang kuryente ay dumadaan sa usok ng asoge sa isang tubong [[posporo (elemento)|posporo]] para makagawa ng isang ''shortwave ultraviolet'' na liwanag na nagdudulot ng pagkaliwanag ng posporo para makagawa ng nakikitang ilaw.