Pagbabago noong 19:37, 4 Nobyembre 2010 baguhin 23prootie (usapan \| ambag) 1,555 edit Bagong pahina: Ang '''tingga''' o '''led''' ({{IPAc-en\|icon\|ˈ\|l\|ɛ\|d}}) ay isang elementong gumagamit sa sagisag na '''Pb''' ({{lang-la\|plumbum}}) at bilang atomikong 82. Isang ito malambot, mahina...		Pagbabago noong 19:44, 4 Nobyembre 2010 baguhin i-undo 23prootie (usapan \| ambag) 1,555 edit No edit summary Susunod na pagkakaiba →
Linya 1: Ang '''tingga''' o '''led''' ~~({{IPAc-en\|icon\|ˈ\|l\|ɛ\|d}})~~ ay isang elementong gumagamit sa sagisag na '''Pb''' ({{lang-la\|plumbum}}) at bilang atomikong 82. Isang ito malambot, mahinang klase, at natutuping metal ngunit kabilang ito sa grupo ng mga mabibigat na metal. Kulay bughaw na may puti ang sariwang-hiwa na tingga pero nagiging abo ang kulay nito kapag na hanginan. Nagiging tila pilak ito kapag natunaw. Ginagamit ang tingga sa paggawa ng mga gusali, mga baterya, mga bala, mga pabigat, bahagi ng mga hinalong mga metal, at pananggalang ng radyasyon. Ito ang may pinakamataas na bilang atomiko sa lahat ng mga matatatag na elemento, ngunit ang ikalawang may pinakamataas na bilang, ang [[bismuth]], ay may ''half-life'' o kalahating-buhay na napakahaba (mas mahaba pa sa edad ng kalawakan) na aaari din itong ituring na matatag. Ang apat nitong matatag na isotopyo ay mayroong 82 na [[proton]], isang "mahiwagang numero" sa modelong nukleyar na balat (nuclear shell model) ng atomikong nukleyay (atomic nuclei). Nakalalason ang tingga sa mga hayopn sa mga pamamaraang pagsira nito sa sistema pang-ugat at sa pagdulot nito ng ga sakit sa utak. Nakakagawa din ito ngga sakit sa dugo sa mga hayop. Gaaya ng [[mercury (element)\|merkuryo]], isa ring mabigat na metal, mabisang lason sa ugat o ''neurotoxin'' ang tingga na naiipon sa mga malalambot na laman at sa mga buto. Ang pagkalason sa tingga ay naiulat na sa kasaysayan ng [[Roma]], [[Gresya]], at [[Tsina]]. Lead is a poisonous substance to animals. It damages the [[nervous system]] and causes [[brain]] disorders. Excessive lead also causes blood disorders in mammals. Like the element [[mercury (element)\|mercury]], another heavy metal, lead is a potent [[neurotoxin]] that accumulates both in soft tissues and the bones. [[Lead poisoning]] has been documented from [[ancient Rome]], [[ancient Greece]], and [[ancient China]].

Tingga: Pagkakaiba sa mga binago