Tingga: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
No edit summary
23prootie (usapan | ambag)
No edit summary
Linya 3:
Ang '''tingga''' o '''led''' ay isang elementong gumagamit sa sagisag na '''Pb''' ({{lang-la|plumbum}}) at bilang atomikong 82. Isang ito malambot, mahinang klase, at natutuping metal ngunit kabilang ito sa grupo ng mga mabibigat na metal. Kulay bughaw na may puti ang sariwang-hiwa na tingga pero nagiging abo ang kulay nito kapag na hanginan. Nagiging tila pilak ito kapag natunaw.
 
Ginagamit ang tingga sa paggawa ng mga gusali, mga baterya, mga bala, mga pabigat, bahagi ng mga hinalong mga metal, at pananggalang ng radyasyon. Ito ang may pinakamataas na bilang atomiko sa lahat ng mga matatatag na elemento, ngunit ang ikalawang may pinakamataas na bilang, ang bismuth, ay may ''half-life'' o kalahating-buhay na napakahaba (mas mahaba pa sa edad ng kalawakan) na aaari din itong ituring na matatag. Ang apat nitong matatag na isotopyo ay mayroong 82 na [[proton]], isang "mahiwagang numero" sa modelong nukleyar na balat (nuclear shell model) ng atomikong nukleyay (atomic nuclei).<ref name="medusa">{{cite book|author=Puigdomenech, Ignasi |title=Hydra/Medusa Chemical Equilibrium Database and Plotting Software|year=2004|publisher=KTH Royal Institute of Technology|url=http://www.kemi.kth.se/medusa/}}</ref>
 
Nakalalason ang tingga sa mga hayopn sa mga pamamaraang pagsira nito sa sistema pang-ugat at sa pagdulot nito ng ga sakit sa utak. Nakakagawa din ito ngga sakit sa dugo sa mga hayop. Gaaya ng [[mercury (element)|merkuryo]], isa ring mabigat na metal, mabisang lason sa ugat o ''neurotoxin'' ang tingga na naiipon sa mga malalambot na laman at sa mga buto. Ang pagkalason sa tingga ay naiulat na sa kasaysayan ng [[Roma]], [[Gresya]], at [[Tsina]].