Ispageti: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
Kinansela ang pagbabagong 855591 ni 202.92.130.5 (Usapan)
No edit summary
Linya 1:
{{pp-move-indef}}{{other uses}}
'''Spaghetti'''
[[Image:Spaghetti.jpg|thumb|Lutong spaghetti na wala pang pampalasa.]]
Ang '''Spaghetti''' ay mahaba, manipis at silindrikong pasta na nagmula sa Italy.<ref name="dict">spaghetti. Dictionary.com. Dictionary.com Unabridged (v 1.1). Random House, Inc. http://dictionary.reference.com/browse/spaghetti (accessed: June 03, 2008).</ref> Ito ay gawa sa harina at tubig. Ang Italian Dried Spaghetti ay gawa sa durum wheat, ngunit sa ibang bansa, ibang uri ng harina ang ginagamit sa paggawa nito. Noong una, 50 cm (o 20 ins) ang haba ng spaghetti, ngunit umikli ito sa huling kalahati ng ika-20 siglo. Ngayon, ang spaghetti ay karaniwang 25-30 cm (o 10-12 in) na lang. Nakabase sa haba ang magiging luto nito, mula sa spaghetti na may keso at paminta o bawang at mantika hanggang sa spaghetti na may kamatis, karne at iba pang sarsa.
 
Ang '''Spaghetti''' ay mahaba, manipis at silindrikong pasta na nagmula sa Italy. Ito ay gawa sa harina at tubig. Ang Italian Dried Spaghetti ay gawa sa durum wheat, ngunit sa ibang bansa, ibang uri ng harina ang ginagamit sa paggawa nito. Noong una, 50 cm (o 20 ins) ang haba ng spaghetti, ngunit umikli ito sa huling kalahati ng ika-20 siglo. Ngayon, ang spaghetti ay karaniwang 25-30 cm (o 10-12 in) na lang. Nakabase sa haba ang magiging luto nito, mula sa spaghetti na may keso at paminta o bawang at mantika hanggang sa spaghetti na may kamatis, karne at iba pang sarsa.
 
'''==Etimolohiya'''==
Ang ''Spaghetti'' ay halaw sa plural ng salitang Italyano na ''spaghetto'' (o maliit na ''spago''), na ang ibig sabihin ay "manipis na tali". <ref name="dict" />
 
'''Etimolohiya'''
 
'''==Pinagmulan'''==
Ang Spaghetti ay halaw sa plural ng salitang Italyano na ''spaghetto'' (o maliit na ''spago''), na ang ibig sabihin ay "manipis na tali".
Sa kanluran, partikular sa katimugang bahagi ng Italy, unang ginawa ang mahaba at manipis na spaghetti noong ika-12 siglo. <ref>http://www.theatlantic.com/doc/198607/pasta</ref> Nagsimulang sumikat ito sa buong Italy noong ika-19 siglo kung kailan itinatag ang mga pabrikang pagawaan nito, na nagbigay-daan sa pagkakaroon ng malawakang produksyon nito sa merkado. <ref>Kate Whiteman, Jeni Wright and Angela Boggiano, ''The Italian Kitchen Bible'', Hermes House, p.12-13</ref>
Sa Estados Unidos, ang spaghetti ay nabili sa mga restawran bilang ''Spaghetti Italienne'' (bihon na ibinabad sa tubig at sinabawan ng tomato sauce) noong katapusan ng ika-19 siglo. Ilang dekada pagkatapos, ito ay inihanda na na may bawang at paminta.<ref name=Levenstein/> Kalaunan, ang mga delatang spaghetti, kasangkapan sa paggawa ng spaghetti at spaghetti na may meatballs ay naging tanyag kaya naging pikolete ito sa U.S.<ref name=Levenstein>{{cite book |title=Food in the USA: A Reader |last=Levenstein |first=Harvey |authorlink= |coauthors= in Carole M. Counihan (ed.) |year=2002 |publisher=Routledge |location= |isbn=0-415-93232-7 |pages=77–89 }}</ref>
 
 
'''==Preparasyon'''==
'''Pinagmulan'''
[[Image:Spaghetti-cooking.jpg|thumb|left|Pinakukuluang Spaghetti]]
Sa isang palayok ng kumukulong tubig (5 litro para sa 2 katao) iniluluto ang pasta. Isa o dalawang minuto pagkatapos ilagay ito sa palayok, hinahaluan ito ng isa o dalawang kutsarang asin. Pagkatapos ng 10-15 minuto (depende sa nakatatak sa ''packaging'' nito), sinasala ang spaghetti gamit ang salaan (o ''scolapasta'' sa Italian).
 
{{-}}
Sa kanluran, partikular sa katimugang bahagi ng Italy, unang ginawa ang mahaba at manipis na spaghetti noong ika-12 siglo. Nagsimulang sumikat ito sa buong Italy noong ika-19 siglo kung kailan itinatag ang mga pabrikang pagawaan nito, na nagbigay-daan sa pagkakaroon ng malawakang produksyon nito sa merkado.
 
'''==Paghahanda'''==
Sa Estados Unidos, ang spaghetti ay nabili sa mga restawran bilang ''Spaghetti Italienne'' (bihon na ibinabad sa tubig at sinabawan ng tomato sauce) noong katapusan ng ika-19 siglo. Ilang dekada pagkatapos, ito ay inihanda na na may bawang at paminta. Kalaunan, ang mga delatang spaghetti, kasangkapan sa paggawa ng spaghetti at spaghetti na may meatballs ay naging tanyag kaya naging pikolete ito sa U.S.
[[Image:Classic-spaghetti-carbonara.jpg|thumb|right|Classic Spaghetti à la [[Carbonara]].]]
Isang simbolo ng Italian cuisine ang spaghetti na madalas may tomato sauce at iba't-ibang mga herba katulad ng oregano at balanoy, olive oil, karne, o gulay. Maaari itong ihanda na may Bolognese sauce, Alfredo at Carbonara at nilalahugan ng ginadgad na keso, tulad ng Pecorino Romano, Parmesan at Asiago.
 
 
'''==Mga Tala'''==
'''Preparasyon'''
Ang tala para sa pinakamalaking mangkok ng spaghetti ay nakamit noong Marso 2009 at nareset noong Marso 2010 nang pinuno ang isang palanguyan o ''swimming pool'' ng humigit 13,780 pounds (o 6,251 kg) ng spaghetti sa isang restawran sa Garden Grove, Buca di Beppo, sa labas ng Los Angeles.<ref>{{ cite news |author=KTLA News |title=Restaurant Sets World Record with Pool of Spaghetti |url=http://www.ktla.com/news/landing/ktla-biggest-pasta-bowl,0,5522564.story |work=KTLA |date=March 12, 2010 }}</ref>
 
==See also==
Sa isang palayok ng kumukulong tubig (5 litro para sa 2 katao) iniluluto ang pasta. Isa o dalawang minuto pagkatapos ilagay ito sa palayok, hinahaluan ito ng isa o dalawang kutsarang asin. Pagkatapos ng 10-15 minuto (depende sa nakatatak sa ''packaging'' nito), sinasala ang spaghetti gamit ang salaan (o ''scolapasta'' sa Italian).
{{Portalbox|Italy|Food}}
 
{{columns-list|2|
 
* [[Aglio e olio]]
'''Paghahanda'''
* [[Carbonara]]
 
* [[Lai fun]]
Isang simbolo ng Italian cuisine ang spaghetti na madalas may tomato sauce at iba't-ibang mga herba katulad ng oregano at balanoy, olive oil, karne, o gulay. Maaari itong ihanda na may Bolognese sauce, Alfredo at Carbonara at nilalahugan ng ginadgad na keso, tulad ng Pecorino Romano, Parmesan at Asiago.
* [[Soba]]
* [[Spaghetti squash]]
* [[Capellini]]
* [[List of pasta]]
* [[Fideo]]
* [[Spaghettieis]]: an [[ice cream]] dessert which looks like spaghetti with tomato sauce.
* [[Spaghetti tree hoax]]
}}
 
==References==
{{reflist|2}}
{{Pasta}}
{{Commons category|Spaghetti}}
 
[[Category:Pasta]]
'''Mga Tala'''
[[Category:Italian loanwords]]
 
[[bg:Спагети]]
Ang tala para sa pinakamalaking mangkok ng spaghetti ay nakamit noong Marso 2009 at nareset noong Marso 2010 nang pinuno ang isang palanguyan o ''swimming pool'' ng humigit 13,780 pounds (o 6,251 kg) ng spaghetti sa isang restawran sa Garden Grove, Buca di Beppo, sa labas ng Los Angeles.
[[ca:Espagueti]]
[[cs:Špagety]]
'''[[da:Spaghetti''']]
[[de:Spaghetti]]
[[el:Σπαγγέτι]]
[[es:Espagueti]]
[[eo:Spagetoj]]
[[eu:Espageti]]
[[fa:اسپاگتی]]
[[fr:Spaghetti]]
[[ko:스파게티]]
[[hr:Špageti]]
[[ilo:Spaghetti]]
[[id:Spageti]]
[[ia:Spaghetti]]
[[is:Spaghettí]]
[[it:Spaghetti]]
[[he:ספגטי]]
[[sw:Spaghetti]]
[[lb:Spaghetti]]
[[lt:Spagečiai]]
[[jbo:cidjrspageti]]
[[hu:Spagetti]]
[[mk:Шпагети]]
[[my:အီတလီခေါက်ဆွဲ Spaghetti]]
[[nl:Spaghetti]]
[[ja:スパゲッティ]]
[[no:Spaghetti]]
[[nn:Spagetti]]
[[pl:Spaghetti]]
[[pt:Espaguete]]
[[ru:Спагетти]]
[[simple:Spaghetti]]
[[sk:Špageta]]
[[sl:Špageti]]
[[sr:Шпагети]]
[[fi:Spagetti]]
[[sv:Spaghetti]]
[[uk:Спагетті]]
[[vi:Spaghetti]]
[[vls:Spaghetti]]
[[zh-yue:意粉]]
[[zh:意大利粉]]