Espasyo-panahon: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
Atn20112222 (usapan | ambag) No edit summary |
Atn20112222 (usapan | ambag) No edit summary |
||
Linya 1:
[[Image:spacetime curvature.png|thumb|right|300px|
Sa pisika, ang '''espasyo-oras'''(sa Ingles ay '''spacetime, space-time''' o '''space time''') ay anumang matematikong modelo ng pinagsasamang espasyo at oras sa isang solong continuum. Ang espasyo-oras ay karaniwang pinakakahulugang pinagsamang espasyo ng tatlong dimensyon at oras kung saan ang oras ang ika-apat na dimensyon. Ayon sa ilang mga persepsyong Euclidean ng espasyo, ang uniberso ay may tatlong mga sukat ng espasyo at isang sukat ng oras. Sa pamamagitan ng pagsasama ng espasyo at oras sa isang manifold, pinasimple ng mga pisiko ang paglalarawan ng maraming teoryang pisikal, gayundin paglalarawan ng paggalaw ng uniberso sa paraang pare pareho sa antas [[supergalaktiko]] at [[subatomiko]].
Linya 5:
Sa klasikal na mekanika, ang paggamit ng Euclidean espasyo sa halip na pinagsamang espasyo at oras ay angkop dahil ang oras ay itinuturing bilang pangkalahatan at pare pareho na independiyente sa estado ng paggalaw ng isang tagamasid. Sa kontekstong relativistiko naman, ang oras ay hindi maaaring hiwalay sa tatlong dimensyon ng espasyo, dahil ang inoobserbahang bilis ng lumilipas ng oras ng isang bagay ay depende sa bilis ng bagay relatibo sa nagmamasid at sa lakas ng gravitational field, na maaaring magpabagal ng paglipas ng oras.
Sa kosmolohiya, ang espasyo-oras ay pinagsasama ang espasyo at oras sa isang abtrakstong sansinukob(universe). Sa matematika, ito ay isang uri ng manifold(isang espasyong topolohikal na sa maliliit na bahagi ay tulad ng espasyong Euclidian) na binubuo ng mga "kaganapan" na kung saan ay inilarawan sa pamamagitan ng isang uri ng sistemang coordinate. Karaniwan ay kinakailangan ang tatlong dimensyong pang espasyo (haba, lapad, taas), at isa dimensyong temporal (oras). Ang mga dimensyon ay mga independiyenteng bahagi ng isang coordinate grid na kinakailangan upang mahanap ang isang tuldok sa isang espasyo. Halimbawa, sa globo, ang latitud at longhitud ay dalawang independiyenteng coordinate na kung pagsasamahin ay maaring
|