Neurotransmitter: Pagkakaiba sa mga binago

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Linya 1:
{{Synapse map}}
[[Talaksan:Chemical synapse schema cropped.jpg|thumb|300px|Dalawang neuron na magkakapit. Isang along elektrokemikal na tinatawag na aksyon potensyal ang naglalakbay sa isang axonakson ng neuron. Pag ang aksyonaksyong potensyal na ito ay dumating sa synapsesinapse ng isang neuron(nasa itaas), ito ay nagdudulot sa synapsesinapse na maglabas ng neurotransmiter na kumakapit sa receptorreseptor ng ibang neuron(nasa ilalim) sa kabilang panig na synapse nito]]
Ang '''neurotrasmitter''' ay mga kemikal na nagpapadala ng mga signal mula sa isang [[neuron]] sa ibang neuron. Ang neurotransmitter ay nakabalot sa isang besikulong synapticsinaptiko na tinipon sa ilalim ng [[membranemembrano]] sa presynaptic napresinaptikong bahagi ng isang synapsesinapse, at inilabas sa [[synaptic cleft]] (pagitan ng axon at dendrite), kung saan sila kumakapit sa mga receptorreseptor ng ibang neuron sa postsynaptic napostsinaptikong bahagi ng synapsesinapse nito. Ang pagkapit ng isang neurotransmitter sa pinadalhang neuron ang nagpapagana sa mga receptorreseptor nito at ang uri ng receptorreseptor na gagana ay depende sa neurotransmitter na ipinadala ng pinanggalingang neuron sa pinadalhang neuron. Halimbawa, kung ang neurotransmitter ng pinanggalingang neuron ay [[serotonin]], ang receptorreseptor na gagana sa pinadalhang neuron ang mga "serotonin receptor". Ang paglabas ng neurotransmitter ay karaniwang nangyayari pagkatapos dumating ang isang elektrikal na aksyonaksyong potensyal sa synapsesinapse ng isang neuron. Ang mababang antas ng "baseline" na paglabas ng neurotrasmitter ay nangyayari rin nang walang stimulasyong elektrikal. Ang neurotransmitter ay nabubuo mula sa marami at simpleng precursorprekursor(mga naunang kemikal na ginagamit sa paglikha ng bagong kemikal), tulad ng [[aminoasidong acidamino]], kung saan ayna makukuha mula sa mga pagkain at kung saan ay nangangailangan lamang ng isang maliit na bilang ng mga hakbang upang mabuo ang neurotransmitter.
==Mga uri ng neurotransmitter==
*[[AminoAsidong acidamino]]
**[[glutamate]]: Isang mahalagang neurotransmitter na nagdudulot ng pang-matagalang stimulasyon(potentiation) ng dalawang neuron at mahalaga para sa pagkatuto at memorya.
**[[aspartate]]
**[[D-serineserino]]
**[[γ-aminobutyric acid]] (GABA): ang neurotransmitter na ito ang responsible sa pagpapagana ng dalawang GABA receptor na GABA<sub>A</sub> at GABA<sub>B</sub> na responsable sa pagkontrol at pagpipigil ng pagkasabik(excitability) ng [[neuron]].
**[[glycineglisino]]
*[[MonoamineMonoamino]] at ibang [[biogenicbiohenikong aminesamino]]:
** [[dopaminedopamino]] (DA): responsable sa pagpapagana ng limang dopaminedopaminong mga reseptor na receptors—D1D1, D2, D3, D4, at D5 sa isang neuron. Ang mga dopamine receptorreseptor na ito ay responsable sa maraming mga prosesong neurolohikal, kabilang ang motibasyon ng isang tao, kaligayahan, memorya, pagkatuto ng isang tao, at kontrol sa paggalaw, pati na rin sa modulasyon neuroendocrineneuroendokrinong signaling.pagsesenyas
** [[norepinephrinenorepineprino]] (noradrenaline; NE, NA): responsable sa laban o takbong tugon(fight- or- flight response(laban) o takbona dulot ng stress), pagpapalakas ng kaba sa dibdib, pagpapalakas ng daloy ng dugo sa [[musclemasel]].
**[[epinephrineepineprino]] (adrenaline), [[histamine]]: responsable sa fight-or-flightlaban responseo takbong tugon, pagpapalakas ng kaba sa dibdib, pagpapalakas ng daloy ng dugo sa musclemasel.
** [[serotonin]] (SE, 5-HT): responsable sa pagpapagana ng pitong reseptor na 5-HT receptor sa isang neuron na responsable sa maraming prosesong neurolohikal kabilang ang "pakiramdam na kasayahan" sa isang tao. Ang kakulangan ng serotonin ang pinaniniwalaang sanhi ng [[depresyon]] sa isang tao.
*Iba: [[acetylcholine]] (ACh), [[adenosine]], [[anandamide]], [[nitric oxide]], etc.